Mimar Michel Virlogeux, Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü anlattı!

Yemyeşil iki sahil arasında uzayıp giden görkemli bedeni, güneşe doğru uzanıyormuş hissi veren kuleleri ile uzun uzun bakma isteği uyandıran, insanın yüreğini hayranlıkla, çokça da gururla dolduran Yavuz Sultan Selim Köprüsü (YSS) 26 Ağustos'ta girdi yaşamımıza. O günden bu yana sohbetlerin baş köşesine yerleşti. Aileler, arkadaş grupları geçen hafta sonunu YSS manzaralı piknik alanlarında, restoranlarda, sahillerde geçirdi. İstanbullular otomobillere, minibüslere, otobüslere binip bu gurur abidesini görmeye, İstanbul Boğazı'nı bir de Karadeniz'e açılan o kapıdan görmeye koştular. Tamam, kilometrelerce araç kuyrukları oluştu yollarda belki ama köprüde çekilen fotoğraflar, selfie'ler bütün bunlara değdiğinin göstergesi gibiydi. Fotoğraflara yansıyan yüzler hem çok keyifli hem çok gururluydu. Tüm ülkeyi gururlandıran bu devasa yapının tasarımı Fransız yapı mühendisi Dr. Michel Virlogeux nam-ı diğer 'Köprü Üstadı'na ait. Virlogeux dünyanın en eski inşaat mühendisliği okulu, Fransız teknik elitini yetiştiren Ecole Nationale des Ponts et Chaussees'den (Ulusal Yol ve Köprü Okulu) mezun olduktan sonra kendini adeta köprülere adamış. Avrupa'da, tasarımlarıyla heyecan veren, teknik özellikleriyle büyüleyen en önemli köprüler onun eseri. Seine Nehri üzerindeki Normandiya Köprüsü ve mühendisliğin zirvelerinden biri olarak tanımlanan Millau Viyadüğü mimari ile ilgilenmeyenleri, mimariden etkilenmeyenleri bile kendisine hayran bırakacak yapılar... Virlogeux ile köprünün açılışından kısa süre sonra konuştuk... Yaklaşık 100 köprü inşa etmiş bu 70'ine merpen dayamış üstad. Kariyerinin en çok gurur duyduğu ilk üç eseri arasında Normandiya Köprüsü ve Millau Viyadüğü ile Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü sayıyor. İşte bir efsanenin ağzından son eseri YSS:

- Yavuz Sultan Selim Köprüsü ne kadar güçlü? Öne çıkan özellikleri nedir, bizimle paylaşır mısınız? 

Üçüncü Boğaz Köprüsü çok özel ve eşsiz bir yapı. Köprünün deniz üzerindeki uzunluğu 1408 metre. 59 metrelik genişliği ile dünyanın en geniş köprüsü... 8 şerit karayolu, 2 şerit demiryolu olarak toplam 10 şeritten oluşuyor. Toplam uzunluğu 2 bin 164 metre. Kule yüksekliği ve ara açıklığı ile dünyanın en büyüğü.

- Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü son dönemde açılan iki önemli köprü. Türkiye'nin siyasi gücüyle nasıl bir bağlantısı var? Bu mimarların elini de güçlendiren bir durum mu?

Çok doğru, bu kadar görkemli yapılar siyasi iradenin güçlü olduğu dönemlerde yapılır. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Osmangazi Köprüsü'nün yapılışları da bu siyasi iradenin göstergesi. Tıpkı Kanuni döneminde Süleymaniye Camii'nin yapılması gibi... Ülkeniz güçlü bir yol ağına sahip olmak istiyor. Bu sayede ülkeler arasındaki bağı da daha güçlü olacak. Bu da tabii ki ekonomik olarak daha da büyümesini sağlayacak.

Köprü, Türkiye zor bir dönemde geçerken, bir darbe girişimiyle mücadele ederken açıldı. Kayıplar yaşandı. Bu yüzden bir simge haline geldi. Neler hissettiniz? 

Türkiye'de bir projede çalışan bir yabancı olarak tabii ki ülkenizdeki siyasi gelişmeler hakkında yorum yapmam çok da sağlıklı olmaz. Ama tabii ki Türkiye'de yaşanan tüm gelişmeleri çok yakından takip ediyoruz. Terör saldırıları, darbe girişimi... Günümüzde terör her ülkeyi hedef alıyor. Türkiye'deki riskle Fransa'daki risk arasında bir fark yok. Ben tabii ki kendi işim üzerinden köprünün yüksek bir güvenliğe sahip olduğunu ve bu konuda da tüm güvenlik tedbirlerini aldığımızı söyleyebilirim.

- Köprünün açılışından sonra size ulaşan yorumlar oldu mu?

Bu köprü, farklı süreçlerinde yer alan her ekip için kesinlikle büyük bir başarı. Teklifleri 2012 Şubat ayında verilmişti, köprüyü 26 Ağustos 2016'da açtık. Dört buçuk senede bu büyüklükte ve bu ihtişamda bir köprü yapılabilmiş olması tam bir başarı... Hatta kesin bir rekor.

-İçinden suyun geçtiği şehirlerde köprülerin şehri temsil etme gücü oluyor. Bizde bu görev 15 Temmuz Şehitler Köprüsü yani Boğaz Köprüsü'nündü... Yavuz Sultan Selim Köprüsü rol çalabilir mi? 

İstanbul benim bildiğim kadarıyla denizle ikiye bölünmüş dünyadaki tek şehir. Tabii ki Türkiye de hem Avrupa'da hem de Asya'da toprağı bulunan tek ülke. Ayrıca uluslararası deniz trafiğine açık tamamen Türkiye'ye ait bir deniziniz var, o da Marmara Denizi. Bu kadar büyük özelliğin bir araya toplandığı bir noktada çalışmak çok güzeldi. Boğaz Köprüsü'nün tarihi çok önemli özellikleri var. Gerçekten de İstanbul denilince akla gelen ilk öğelerden biri. Tüm dünyada inşa edilen benzer özelliklere sahip ikinci köprü... Tabii ki bu nedenlerden her zaman farklı bir yere sahip olacaktır. Ancak şundan da eminim hem İstanbul hem de tüm dünya her üç köprüyü farklı özellikleriyle sevecektir ve hakkını teslim edecektir.

HAYAL ETTİK GERÇEKLEŞTİRDİK 

İnşa aşamasında ilginç olaylarla karşılaştınız mı?

Bu soruya tam bir mimar gibi cevap vereceğim. Bu kadar büyük bir yapının inşası sırasında ne yazık ki türlü aksilikler, kazalar yaşanabilir. Ama gururla söyleyebilirim ki, hiçbir büyük kaza ve ölüm yaşanmadan tamamlandı bu inşa aşaması. Belki birkaç küçük yaralanma... Bu hepimizin gurur duyduğu bir şey.

Köprüyle ilgili güzel anılarınız var mı peki?

20 ya da 22 Şubat 2012'de aldığım telefon... İtalyan Astaldi şirketinden, Luigi Realini aradı beni. Projeye katılıp katılamayacağımı sordu. Bu telefonla projede yer aldım ve benim için tüm bu sürecin en vurucu anı da buydu. Bir de teslim tarihinde bir değişiklik yapmadan tam zamanında projeyi teslim edebilmemiz yine en güzel anım... IC İçtaş İnşaat ile Astaldi ortaklığında kurulan ICA, 1.5 aylık bir çalışma sonucunda hazırladığımız ilk projemizi kabul etti. Bu da çok önemli bir anım. Hayal ettiğimizi gerçekleştirebilme şansını yakaladık.

Köprüler sadece ulaşım noktası değiller. Sosyo kültürel değerleri de var. İstanbul'da Avrupa yakasının ayrı, Asya yakasının ayrı bir ritmi var. İlk iki köprü bu ritmi birbirine bağlıyor. Üçüncü köprünün misyonu ne olacak? Havalimanı bağlantısı ne anlam taşıyor?

Bu köprünün istenmesinin en büyük nedeni İstanbul'un trafik sorunu. İstanbul'un trafik nedeniyle boğulmasını engellemek için istendi bu köprü. 25 Ağustos'ta otelimden çıkıp havaalanına gitmek istedim. Tam iki saat sürdü yolumuz. Bu köprüyle Karadeniz'e doğru ticaretin daha da gelişmesi sağlanacak. Havaalanı projesi ve diğer birçok projeyle bütünleşecek bir adımdı üçüncü köprü adımı.

EKOLOJİK DENGEYİ GÖZ ARDI ETMEDİK

-Köprü ve bağlantı yolları yapılırken ağaçlar kesildi eleştirileri var. Bu konudaki yorumunuzu alabilir miyiz?

Benim bildiğim kadarıyla inşaat sırasında kesilmek zorunda kalınan ağaçlar yerine aynı miktarda yeni ağaçlar dikilecek. Tabii ki bu ağaçların büyümesi zaman alacaktır.

-Hayvanlar için ekolojik bir köprü olduğu biliniyor. Biraz açıklayabilir misiniz bunu?

Ekstra teknik detaylarla açıklamayacağım. Ancak özellikle balıkçılığın zarar görmemesi, denizin kirlenmemesi için uğraştık.

KARİYERİMDEKİ EN ÖNEMLİ ÜÇ YAPIDAN BİRİ

- Bu köprünün kariyerinizde özel bir yeri var mı peki?

Bu proje içinde çalışan herkes için çok önemli. Gerçekten projede görev alan herkes için büyük bir gurur kaynağı. Benim kariyerimde özellikle gurur duyduğum üç yapı vardır. Yavuz Sultan Selim Köprüsü de bu üç yapıdan biri. Normandiya Köprüsü ve Millau Viyadüğü zaten benim uluslararası kamuoyu tarafından da duyulmamı sağlayan iki önemli yapıdır.

- Bu köprüyü kafanızda oluştururken belirli ilham noktalarınız oldu mu?

Biliyorsunuz bu köprüyü Jean-François Klein ile birlikte tasarladık. Yavuz Sultan Selim için herhangi bir ilham kaynağımız olmadı. Türünün tek örneği, nadide bir eser diyebilirim. Beklenen tüm özelliklere cevap veren, bulunduğu alan ve coğrafi konuma tamamen uygun olan bir yapı.

Sabah