Miras kalan ev için ne yapılmalı? Haklarınız nelerdir?
Aile ilişkilerinde en temel sorunlardan birisi de miras kalan evin paylaşılması durumu oluyor. Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Mehmet Aslan, ev miras kalması durumunda yapılacakları anlattı.
Bazı zamanlar aileler arasında mirasın paylaşılması sebebiyle anlaşmazlıklar yaşanıyor. Anlaşmazlıkların en büyüğü de ev paylaşımından oluşuyor. Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Mehmet Aslan, ev miras kalması durumunda yapılacaklardan bahsetti.
Kimin payı ne kadar?
Miras kalan evin vasiyetname olmaması halinde mirasçılara hangi oranlarda pay edileceği Medeni Kanun’da yer alıyor.
Posta Gazetesi'nin haberine göre, miras bırakanın çocukları eşit haklara göre mirasçı olur. Örneğin, evin iki kardeşe kalması durumunda, yarı yarıya pay ediliyor ve evin yarı hissesi bir kardeşin, diğer yarısı diğer kardeşin olur.
Altsoyu (çocukları) olmayan miras bırakanın mirasçıları, eşit olarak anne ve babası oluyor.
Eğer sağ kalan eş ve çocukları varsa, sağ kalan eşe evin dörtte biri, kalan dörtte üçü eşit şekilde kardeşlere kalır.
Vasiyetname varsa
Vasiyetnameye göre paylaşım yapılması halinde miras bırakan evin yarısını dilediği kişiye kalıyor. Bu durumda kalan yarısı ise Medeni Kanun’da belirlenen oranlara göre diğer mirasçıların oluyor. Ayrıca miras bırakan hiçbir suretle çocuklarına ve eşine kalan evin yarısından fazlasını başkasına miras kalamıyor. Buna aykırı yapılan vasiyetnameler, mahkeme yoluyla iptal edilebilir.
Evi üzerinize nasıl alırsınız?
Evi, mirasçılardan herhangi birisi tapu sicil müdürlüğüne müracaat ederek, kimlik aslı, fotoğraf, zorunlu deprem sigortası, mirasçılık belgesi, miras bırakana ait, ilgili vergi dairesinden alınan veraset ve intikal vergisinin ödendiğini göstererek üzerine alabiliyor.
Tapu harcı yok
Miras kalan ev, tapu harcından muaf tutuluyor. Bu nedenle miras kalan evi üzerine yampak isteyenler, tapu sicil müdürlüğüne sadece döner sermaye işletmesi tarafından açıklanan tarifeye göre 2019 için 128 lira ücret ödemesi yapıyor. Bu tutar dışında vergi dairesine Veraset ve İntikal Vergisi ödeniyor.
Veraset yoluyla intikal eden malların, evlatlıklar da dahil olmak üzere çocuklar ve eşten her birine düşen miras paylarının 2019 yılı için 250 bin 125 lirası, eşin yalnız başına mirasçı olması durumunda ise kendisine kalan miras payının 2019 yılı için 500 bin 557 lirası istisna oluyor.
İntifa hakkı
Eşlerden birinin vefat etmesi durumunda, vefat eden eşin evdeki hissesi mirasçılarına pay ediliyor. Bu durumda sağ kalan eş evin tamamına sahip olamazsa evden tahliyesi gündemde yer alıyor. Bu durumu engellemek amacıyla ölmeden önce eşe intifa hakkı tanıyarak evin tüm kullanım hakkını sağ kalan eşe bırakma yolu seçilebiliyor.
Satılabilir mi?
Evin birden fazla kişiye miras kalması halinde mirasçılar eve elbirliği ile sahip oluyor. İntikal işlemi yapılırken tüm mirasçılar tapuda hazır bulunuyorsa ve intikalin paylı mülkiyet esası ile yapılmasını istiyorsa mirasçılar eve paylı mülkiyet esası ile sahip oluyor. Bu durumda mirasçılar kendi paylarını üçüncü kişiye satabilir. Mirasçılar eve elbirliği halinde sahipse tüm mirasçıların rızası olmadan herhangi biri payını üçüncü kişilere satamaz. Böyle durumlarda izale-i şüyu diye adlandırılan ortaklığın giderilmesi davası ile ev, icra dairesi kanalıyla açık artırma usulü ile satışı yapılıyor.
Ev satılırsa nasıl bölüşülür?
Miras kalan evin satılmasıyla satışın ardından elde edilen bedel, mirasçılara mirasçılık belgesinde görülen oran doğrultusunda paylaştırılır. Örneğin 500 bin liralık bir ev satılırsa, payı 1/2 olan mirasçı satış bedelinin 250 bin lirasını isteyebiliyor.
