Muammer Niksarlı: TOKİ, yapı kooperatifleri için bir sıkıntı!

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü ile TÜRKKOOP tarafından düzenlenen Yapı Kooperatifleri Semineri,  Antalya 'nın Manavgat ilçesindeki Silence Otel 'de başladı. Toplantıya,  Niksarlı 'nın yanı sıra Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müsteşarı Önder Kıraç,  Teknik Uygulama Genel Müdürü Osman İyimaya, Kooperatifler Dairesi Başkanı Ali
Dilber ve kooperatif başkanları katıldı.

Toplantının açılışında konuşan Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Başkanı (TÜRKKOOP) Genel Başkanı Muammer Niksarlı, Türkiye 'de hem yapı kooperatiflerinin hem de diğer kooperatiflerin temel  sorununun örgütsüzlük olduğunu belirtti. Yapı kooperatiflerinde örgütlenme  oranının yüzde 15 olduğunu dile getiren Niksarlı, 'Yüzde 85 'inin nerede ne  yaptığını bilemiyoruz. O kooperatiflerin üyelerine nasıl sıkıntılar çektirdiğini  biliyoruz ama bu hatalar hepimize fatura ediliyor' dedi.

Kooperatiflerin temel sorunlarından birinin de eğitim olduğuna işaret eden Niksarlı, bu sorunun bir şekilde halledilmesi gerektiğini vurguladı.  Niksarlı, bunun da okul açarak değil, ilgili bir eğitim kurulu oluşturarak  çözülmesi gerektiğini anlattı. Kooperatifçiliğin yaşayarak öğrenilen bir anlayış  biçimi olduğunu ifade eden Niksarlı, 'Kooperatifçilerin bir eğitimden geçirilip  sertifikalandırılması lazım. Bu sektörde yapılan yanlışların önemli bir kısmı  bilgisizlikten kaynaklanıyor. Bunları eğitmek bir sosyal devlet olarak görevimiz.  Kooperatifçilerle ilgili bir eğitim kurumunu hızla yaşama geçirmemiz gerekiyor.  Bunun okulla alakası yok' diye konuştu.

Kooperatiflerdeki en önemli denetimin yapı denetimi olduğuna da değinen Niksarlı, yapı denetiminin sigortası bulunması gerektiğini söyledi. Yapıda bir  olumsuzluk meydana geldiğinde denetim yapan firmanın sorumluluğu olması  gerektiğini dile getiren Niksarlı, denetçiliğin göstermelik olmaması gerektiğini  belirtti. Konuşmasında  TOKİ  'yi eleştiren Niksarlı, şunları söyledi:

'TOKİ; yapı kooperatifleri için bir sıkıntıdır ve haksız rekabet yapılmaktadır. Türkiye 'nin bir çok kurumundan çok muafiyetleri vardır. Olmalı mı  Olmalı, bir şartla. Piyasada özel sektörün yapamadığı, kooperatif sektörünün  yapamadığı ne kadar iş varsa devlet onu yapmalı. Kooperatif aidatını  ödeyemeyeceklere ev yapmalı, öğrencilere yurt yapmalı, kiralık konut projeleri  yapmalı. TOKİ, özel sektörün karlı görmeyip girmediği alanlara girmeli. Sosyal  sorumluluğu ağır olan işler yapmalıdır. O zaman daha çok muafiyet verilmelidir.  Konut sorunu, çözümü tek bir kuruma yüklendirilemeyecek kadar ağır bir  sorumluluktur.'

Kooperatiflerin kaynaklarının harekete geçirilmesi için kredi garanti fonu adı altında bir fon oluşturulmasına ihtiyaç olduğunu da söyleyen Niksarlı,  'Yeni bir kurum öneriyoruz; Kredi Garanti Fonu. Kooperatiflerin öz kaynaklarını  harekete geçirmek için çok önemli. O fonun denetlenmesi sektörün denetlenmesi  anlamına gelir. Kooperatiflerin de yönetiminde bulunacağı Kredi Garanti Fonu.  çağdaş bir yapının oluşmasını öneriyoruz' ifadelerini kullandı. Müsteşar Önder Kıraç da, sektörün sorunlarına ve bakanlık olarak yapmayı  planladıkları konulara değindi. Kıraç, yapı kooperatiflerinin, Türkiye 'de  demokratikleşmenin en önemli göstergeleri olduğunu düşündüklerini kaydetti.

Devlet olarak sisteme tıkandığı noktada müdahale etmek istediklerini  anlatan Kıraç, 'Her işinize karışmak gibi bir niyetimiz yok. Dolayısıyla ana  hedefimiz, sistemin kendi kendini denetleyen hale gelmesi, üyelerle yönetim  arasındaki şeffaflığın oluşturulması ve bilgi akışını sağlamak gibi hususları  gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu toplantıdan da bununla ilgili sonuçlar,  öneriler beklemekteyiz' dedi.

Hesap verebilirliğin çok önemli olduğunun da altını çizen Kıraç, bu nedenle hesap verebilirlik ölçüsünü geliştirmek istediklerini dile getirdi. Bakanlık olarak bu yıl ve önümüzdeki yıl illerdeki konut ihtiyacını  belirleyeceklerini ve konut ihtiyacı olanların ödeme gücünü tespit edeceklerini  kaydeden Kıraç, bu çerçevede konut edindirmeye çalışacaklarını, bu bilgileri  sadece TOKİ ile değil, kooperatifler ve müteahhitlerle de paylaşacaklarını  söyledi. Denetim konusunda bazı eksikler bulunduğunu kabul ettiklerini vurgulayan  Kıraç, bu konudaki eksiklerin giderilmesi noktasında gerekenleri yapacaklarını  bildirdi.

Kooperatif denetiminde sigorta sisteminin kurulması için risk faktörünün azaltılması gerektiğini de dile getiren Kıraç, depremde daha çok kooperatif  evlerinin hasar gördüğünü, bu nedenle risk faktörlerinin azaltılması ve  güvenilirliğin artırılması gerektiğini vurguladı.

BAKAN KATILAMADI

Müsteşar Kıraç, toplantıya Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir 'in de katılmak istediğini ancak rahatsızlığı nedeniyle katılamadığını belirtti. Yapı kooperatifleri ve denetimle ilgili uygulamalar, sorunlar ve çözüm  önerilerinin ele alınacağı seminer, 20 Mart Pazar günü sona erecek.

AA