Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman'dan çarpıcı açıklama: Yüzde 90’ımız iş yapamıyor!
Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman, İZTO İnşaat Grubu’nda 10 bin üyeleri olduğunu dile getirerek, “Bu kadar müteahhidin tamamına yakını artık iş yapmıyor; çünkü maliyetler çok yükseldi." dedi.
Müteahhitler Federasyonu Başkanı ve İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kahraman yaptığı açıklamada 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde, İzmir’deki yapıların yüzde 60’ından fazlasının riskli yapı olduğunu söyledi. Ege'de Son Söz'de yer alan habere göre açıklamasında bu yapıların acilen dönüştürülmesi gerektiğine değinen Başkan Kahraman, “Yüksek inşaat maliyetleri sebebiyle İZTO’da İnşaat Grubu üyesi 10 binden çok üyemizin yüzde 90’lık kısmı konut üretmiyor, üretemiyor. Çünkü Sektör tükenme noktasına geldi. Sektörümüzü ayağa kaldırmanın yolu, kentsel dönüşümden geçiyor” dedi.
PARASI OLAN KONUTA DEĞİL, FAİZE YÖNELDİ
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından açıklanan verilere göre İzmir’de 2023 yılı içerisinde toplam 871 inşaat şirketi kurulurken, 161 tanesi kapandı. İnşaat faaliyeti göstermeye başlayan gerçek kişilerin sayısı 292 şeklinde iken, 349 tanesi faaliyetlerine son verdi. Kurulan inşaat kooperatifi sayısı 271 şeklinde iken, kapananların sayısı 45 şeklinde gerçekleşmiş. Bu rakamlarla ilgili önemli açıklamalar yapan Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman, “Şirketler bir şekilde ayakta durabiliyor fakat şahıslar bir süre sonra ne yazık ki pes ediyor. Sonuç işte tam olarak budur. Son dönemde artan maliyet girdileri, malzeme fiyatlarındaki olağanüstü artışlar, faizlerin yükselmesiyle insanların konutu bir yatırım aracı şeklinde görmeyi arka plana bırakmasından sektör de olumsuz şekilde etkilendi. İzmir’de inşaat grubuna bağlı 10 bine yakın üyemiz bulunuyor. İnşaat grubunun dışında da yine inşaatla uğraşan; mühendislik ya da farklı alanda faaliyet gösterin inşaat yapan yaklaşık olarak 5-6 bin kişi var. Geçen yılın sonlarına doğru sektör neredeyse durma noktasına geldi. Durağanlık, 2024 yılının 2. ayına girdiğimiz şu günlerde de sürüyor. Üyelerimizin yüzde 90’lık kısmı şu an itibariyle iş yapmıyor, inşaat üretmiyor, üretemiyor. Güçlü bir ekonomik yapısı olan inşaat şirketleri belki kapanmıyor fakat şahısların gücü, ayakta kalmaya yetmiyor ve sonuçta inşaat faaliyetleri duruyor. Burada vatandaşların alım gücünün düşmesi, inşaat malzemelerindeki fahiş artışlar, hatta vatandaşın konutunu satıp faize yatırmaya yönelmesinin de bu durağanlıkta çok büyük bir etkisi olduğunu belirtebilirim” diye konuştu.
DEVLET, ÖZEL KENTSEL DÖNÜŞÜM VE PROJEYİ TAMAMLAMA KREDİSİ VERMELİ
Tüm Türkiye genelinde olduğu gibi İzmir’de de riskli yapı stokunun yüzde 60’ın üzerinde olduğunu dile getiren MÜFED Başkanı İsmail Kahraman, şöyle konuştu: “Konuya bir de başka taraftan bakacak olursak, Türkiye genelinde riskli yapı stokumuz yüzde 60’ın üzerinde. Riskli yapılarla ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın değerlendirmeler yapması ve devletin de çeşitli önlemler alması, çözüm üretmesi gerekli. 10 konutlu bir yerde siz dönüşüm yapmaya kalksanız, bu dönüşümün maliyetinin en az yüzde 50’lik kısmını vatandaş karşılamak zorunda. Maalesef vatandaşların da böyle bir parası yok. Bu nedenle kentsel dönüşüme katılamıyor. Yaşanan bu durum da sektörün durmasına neden olan durumlardan bir tanesi. Devlet destekleri, özel kentsel dönüşüm kredileri, proje tamamlama kredisi gibi finansal katkılarla sektörün desteklenmesi gerekli. Destek gelirse hem sektörün önü açılır, hem de riskli yapılardan kurtuluruz. Konuta ihtiyaç var ve inşaat sektörü çalışamıyor, üretemiyor. Burada da bir çelişki var. Konuta ihtiyaç çok fazla fakat insanların alım gücü yok. Alt ve orta gelir grubundaki insanların artık konut edinmeleri, hayal etmenin de ötesine geçti, bu artık mümkün değil. Vatandaşın aldığı maaşla, alacağı konut kredisini ödemesi mümkün değil. Kredi faizlerinin yüksekliği, bankaların verdiği kredinin düşüklüğü, konut almak için girişimde bulunmak isteyenlerin de önüne engel olarak çıkıyor.”
2024 YILINDAN DA BİR BEKLENTİMİZ YOK
Yaptığı açıklamada sektör temsilcilerinin, inşaat yapmak ve yapmamak arasında tereddüt ettiğini, “Yaparsam ben bunu kime satacağım?” dediğini dile getiren MÜFED Başkanı İsmail Kahraman, 2024'ten de sektör olarak bir beklentilerinin olmadığını söyledi. Başkan Kahraman şunları söyledi: “Ürettiğiniz konutu satamadıktan sonra üretmenin bir anlamı kalmıyor. Söz konusu bu süreç, daha ne kadar devam eder? Açık açık söylüyorum; 2024'ten maalesef bir beklentim yok bu anlamda. İnşaat sektöründeki daralma, 2024'te de sürecek. Fakat en azından kentsel dönüşümle ilgili alınacak olan radikal kararlar ve verilecek desteklerle, sektör de ayağa kaldırılabilir. Vatandaşlar o zaman riskli yapıyı yerinde dönüştürebilir. Kentsel dönüşüme evini verecek vatandaşa da alternatifler sunmak gerekli. Özellikle tarım ve orman vasfını yitirmiş olan kamu arazilerinin, uygun bir biçimde imara açılarak, vatandaşlara isterseniz yerinizi verin, karşılığında size şuradan bir arsa verelim, denmeli. Veya imara açılan yerlerde devletin rezerv alan oluşturup orada hızlı bir şekilde konut yapıp, onları sunması gerekli. Kentsel dönüşümün yapılacağı yer karşılığında hazır konut gösterildiğinde, anlaşma daha kolay ve hızlı bir şekilde olur. İzmir’in her yerinde bunu yapmak mümkündür. Çünkü İzmir’de bu niteliği taşıyan kamu arazileri mevcutta var. Böylece kentsel dönüşümdeki tıkanıklık giderilir. 6 Şubat tarihinde bir deprem yaşadık, o büyük acının 1. yıldönümündeyiz. İzmir’in bundan ders çıkarması gerekli. Bu büyük riskten uzak durmak için elimizdeki riskli yapılardan bir an önce kurtulmamız gerekli. Bu dönüşüm bile konut açığını gidermekte katkı sağlar.” dedi.
İstanbul'da kentsel dönüşüm birliği! Bakanlık kentsel dönüşüm için özel birim kurdu!