Ortadoğulu yatırımcılar gayrimenkulde beklemeye geçti!

Mütekabiliyet Yasası'nın çıkmasının ardından Ortadoğulu yatırımcılar Türkiye'den gayrimenkul ve arazi alma yarışına girmişti. Ortadoğuluların maketten yaptıkları henüz kayıt altına geçmeyen 1 milyar dolarlık gayrimenkul alımlarının olduğuna dikkat çekilirken, Gezi Parkı protestoları ve dolandırıcılık vakaları nedeniyle 'alım' hevesinin sürmediği ise dikkat çekiyor. 

Mütekabiliyet yasasının geçtiğimiz yıl çıkması ile birlikte daha önce karşılık yasası bulunmayan Ortadoğu ve Arap yatırımcıların Türkiye pazarına olan yatırımları ciddi oranda artmıştı. 

Türkiye yabancıya gayrimenkul satışında beklediği 510 milyar dolarlık gelir hedefini bu yatırımlarla yakalayabilirdi. Ancak yaşanan gelişmeler nedeniyle konut alanında 3-4 milyar dolarlık bir kayıp olduğunu, arazi yatırımları ile bu rakamın daha da yukarı çıkacağını tahmin ediyorum" diyor. Mısır ve Suriye'de yaşanan gelişmeler, Türkiye'de bu ülkeler için yükselme dönemine giren gayrimenkul sektörüne olumsuz yansımaya başladı. 

Gezi Parkı protestoları ve bu ülkeden alım yapan bireysel yatırımcıların dolandırılma olaylarının artması nedeniyle Katar, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait fonların ve kimi bireysel yatırımcıların Türkiye'deki gayrimenkul alımlarını ertelediklerine dikkat çekiliyor. 

Ortadoğulu yatırımcıların dolandırılma olaylarının mütekabiliyet öncesi ve sonrası dolandırıcılık vakaları olmak üzere ikiye ayrıldığına işaret eden Çiftçi, şunları söylüyor: VAKALAR İKİYE AYRILIYOR Arap Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri Gayrimenkul Derneği Başkanı Abdullah Çiftçi, özellikle büyük fonların beklemeye geçmesinden dolayı Türkiye gayrimenkul "Mütekabiliyet yasası öncesinde Ortadoğu ve Körfez ülkelerinden gelen yaürımcılar buradaki Türk dostlarının üzerine gayrimenkul almışlar. 

Mütekabiliyet sonrasında piyasasında 3-4 milyar dolarlık bir kayıp yaşandığına dikkat çekiyor. 

Yabancı gayrimenkul alımını artırıyor Yabancıya satış rakamı (Milyar dolar) bunları kendi üstlerine almak istiyorlar ama bu dostları vermiyor. Bu konuda toplam değeri 20 milyon dolarlık üç vaka geldi. Bu şikayetlerin daha da artacağını düşünüyoruz. Dernek olarak Ortadoğu ve Körfez ülkelerinin büyükelçiliklerine konuyla ilgili yardımda bulunabileceğimizi bildirdik. 

Mütekabiliyet sonrasındaki vakalar ise daha çok baük şirkeüer ya da yanlış lokasyon gösterme şeklinde oluyor." Arap Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri Gayrimenkul Derneği olarak Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Birleşik Arap kaynaklı 5 fonla 1.3 milyar dolarlık yatırım için görüşmeler yaptıklarını ancak yaşanan olaylar nedeniyle bu yatırımların beklemeye alındığını söylüyor. 

Çiftçi, Ortadoğu ve Arap ülkelerinden yapılan gayrimenkul alımlarının daha çok maket üzerinden alım olduğunu, projelerin bitmemesi nedeniyle henüz kayıtlara geçmeyen yaklaşık 1 milyar dolarlık alım rakamının olduğunu tahmin ettiklerini söylüyor. 

Bu alımların da bir kısmında çeşitli sıkıntılar yaşanıyor. 

Örneğin, Ukra İnşaat ve Fi Yapı gibi zor duruma düşen şirketlerden alım yapan 150 Arap yatırımcının mağdur olduğunu da belirten Çiftçi, küçük bir çevre olan Arap dünyasında bu vakaların yayıldığını ve Türkiye'nin imajının olumsuz etkilendiğini söylüyor. 

Her şeye rağmen Türkiye'nin Arap dünyasından daha güvenli bir dünya olduğuna işaret eden Çiftçi, "Bu tür vakalar Türkiye'ye alım yapmaya gelecek olan yatırımcıları olumsuz etkiliyor. Ancak Türkiye'deki yaürımların 2-3 yıl gibi kısa bir sürede geri dönüyor olması nedeniyle bu yatırımlar Türkiye'ye gelmeye devam edecektir" diyor. 

Suudi Arabistan'daki berberlerin yüzde 50'sinin Türkiye'deki gayrimenkullerin saüşlarını yapar hale geldiğine işaret eden Çiftçi, bu konuda yaşanan sorunu şöyle özediyor: "Suudi Arabistan'daki Türk berberler, Türkiye'deki turizm şirketleri, restoranlar, taksiciler ve otellerin resepsiyonları gayrimenkul pazarlar hale geldi. Bu da Ortadoğulular'm kafasını karıştırıyor. 

Yasal pazarlama şirkeüerinde değil böyle merpen altı yapılanmalarda sorunlar yaşanıyor. Laleli'ye gelen turisüerdeki durum yaşanmamalı bu konunun önlemi bir an evvel alınmalı." KISITLI AÇIKLANIYOR Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın verilerine göre, yabancılar geçen yılın 6 ayında Türkiye'den 3 bin 107 taşınmaz alırken, mütekabiliyet yasasıyla birlikte bu yılın aynı döneminde saüş rakamları iki katını aşarak 7 bin 145'e ulaştı. 

ingilizler geçen yılın ilk altı ayında 697 mülkle ilk sırada yer alırken onu, 694 gayrimenkulle Rusya Federasyonu, 357 taşınmazla Almanya, 240 mülkle Norveç, 146 taşınmazla İsveç takip etü. Bu yılın aynı döneminde ise bin 567 Rusya En çok Almanlar mülk satın aldı Ülke Arsa sayısı Almanlar 1.263 İngilizler 235 Avusturyalılar 205 Federasyonu vatandaşı, Türkiye'den 4l'i arsa, bin 347'si konut olmak üzere bin 388 gayrimenkul aldı. 

Birinci sıradaki Rusya'yı, 720 taşınmazla İngiltere, 653 mülkle Almanya, 469 gayrimenkulle Norveç, 323 mülkle Suudi Arabistan izliyor. 

Ancak Türkiye'de oturum izninin bir yıl ile sınırlanmasının yabancıya satışın önündeki en büyük engel olduğuna işaret ediliyor. Oysa İspanya ve Yunanistan gibi rakip ülkelerde oturum süresinin 5 yıl olmasının Türkiye açısından ciddi bir rekabet unsuru olduğuna vurgu yapılıyor. 

5 MİLYONLUK POTANSİYEL 

Osmanlı topraklarından ayrılan Ortadoğu, Afrika ve Türk Cumhuriyederi'nin de aralarında yer aldığı 60 ülkenin Türkiye'den 5 milyon kişilik gayrimenkul alım potansiyeli barındırdığına işaret eden Çiftçi, şunları söylüyor: "Bu ülkelerden kişi başı ortalama 150 bin dolarlık alım yapıldığını düşündüğümüzde 750 milyar dolarlık bir potansiyel karşımıza çıkıyor. 

Bunlar Türkiye'ye gelmeyi, tedavi olmayı, çocuklarını okuunayı planlıyorlar. 

Bunların çarpan etkisini de düşündüğümüzde rakam 1 trilyon dolara kadar çıkıyor. Devlet Almanya'ya gayrimenkul ataşesi atayacak bu ülkelerde de bu tür çalışmalar yapılmalı." KUVEYT'TE İPTALİN NEDENİ Son olarak 17-18 Eylül tarihlerindeki Kuveyt Gayrimenkul Zirvesi'nin bahsi geçen dolandırıcılık olayları nedeniyle Kuveyt Ekonomi Bakanlığı tarafından ertelenmesi olayların vardığı boyutu gösteriyor. Kuveytli yatırımcıların 2009, 2010 ve 2011'de bazı Türk firmaları tarafından mağdur edilmesini gerekçe olarak gösteren bakanlık, kendi ülkelerinde Türk firmaları tarafından düzenlenecek bir etkinliğe kaülacak olan firmaları irdeleyip, buna göre karar vereceğini açıklamış. TRT Arapça televizyonunda Çiftçioğlu, Türkiye'de yaşanan dolandırıcılık olayları hakkında konuştuğunu belirtiyor. 

EKONOMİST