Osman Boyner: Çin’le artan cari açık turist çekerek kapatılabilir!

Türkiye’nin Çin ile büyük bir cari açık problemi olduğunu söyleyen TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Osman Boyner, “Bu cari açık yatırım ve turist çekilerek kapatılabilir. Çin’in geçen sene yurtdışına yaptığı yatırım tutarı 90 milyar dolar” dedi.

Türkiye’nin Çin ile arasındaki cari açığı azaltacak formülü Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi ve Küresel İlişkiler Komisyonu Başkanı Osman Boyner açıkladı. Boyner, “Yatırım ve turist çekilerek bunu kapatılabiliriz. Çinliler yurtdışına 3 sebepten ötürü yatırım yapıyor. Birincisi piyasa payı almak için, ikincisi çeşitli hammaddelerin arz güvenliğini sağlamak için, üçüncüsü de teknoloji almak için. Türkiye bu üçünden birisini sunabiliyor mu? Soru işareti” dedi.

UÇAK HIZLI AMA PAHALI

TÜSİAD heyetinin Çin temasları devam ediyor. Heyet, Pekin temaslarının ardından Çin’in Sichuan eyaletine bağlı Chengdu şehrini ziyaret etti. TÜSİAD’ın Chengdu kentindeki temaslarını gazetecilere değerlendiren Osman Boyner, Chengdu’nun Çin’in batısında yer aldığını, ancak Türkiye’nin doğusunda olduğu gibi Çinlilerin de aynı şekilde bölgeye yatırım çekmeye çalıştığını bildirdi. Chengdu’dan direkt Polonya’ya bir tren hattının olduğunu belirten Boyner, hattın 2-3 ay önce çalışmaya başladığını, Chengdu’dan Kazakistan’a, Kazakistan’dan da Rusya ve Polonya’ya kadar uzandığını ifade etti.

Chengdu’dan yüklenen malın 15 gün sonra Polonya’ya ulaşabildiğini aktaran Boyner, “Normalde mal gemi ile gidecek olsa 40-45 gün sürüyor. Uçak da bir opsiyon, ama pahalı” dedi. Boyner, şöyle konuştu: “Orada yetkililere ‘Biz bunu nasıl avantaja çevirebiliriz?’ diye sordum. Onlar da, ‘Şimdi bu işi Kazakistan yönetmeye başlayacak. O zaman bu Kazakistan üzerinden Türkiye’ye çevrilebilir’ dediler. Bunu Türkiye’ye döndüğümüzde inceleyeceğiz. Böyle bir tren hattı var mı, çalışır mı, kaç gün sürer? Böyle bir şey yapılabilirse Chengdu Türkiye’nin doğusunun doğusu, yani Türkiye’nin ikinci doğusu gibi olacak. Chengdu’dan mal bir haftada, Gaziantep’ten ise 2 günde gelecek. Bu hem tehdit, hem fırsat. Piyasa girmek isteyen Çinli firmalar açısından fırsat, bizim firmalarımız açısından tehdit.”

Çinlileri ‘altyapı’ya davet etti

TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Türkiye’nin çok önemli alt yapı yatırımlarına ihtiyaç duyduğunu belirterek, “Güçlü finansal imkanlarıyla Çinli şirketlerin Türkiye’nin bu alt yapı yatırımlarında görev alabileceğini düşünüyoruz” dedi. Şangay temasları kapsamında Bank of China’yı ziyaret eden Yılmaz, Bank of China’nın Türk-Çin ilişkilerinde önemli bir misyonu olduğuna ve kendileri ile işbirliğine çok önem verdiklerini söyledi. Bank of China’nın da desteklediği “Çin ile İş Yapmak” adlı konferansı geçen nisanda gerçekleştirdiklerini hatırlatan Yılmaz, Çin’de de benzer bir toplantı düzenlenirse Türk işadamlarını yollayarak Türkiye’deki iş fırsatlarının anlatılmasına yardımcı olacaklarını belirtti.

Hedef batı

OSMAN Boyner, Çin’in doğusunun giderek daha fazla pahalanmasından dolayı artık Çin’in batısına yöneldiklerini söyledi. Chengdu’da işçilik ücretlerinin, ülkenin diğer bölgelerine göre 3’te 1 oranında daha ucuz olduğu bilgisini veren Boyner, kentin hem yerel, hem de ulusal teşviklerden faydalandığının altını çizdi. 

Chengdu’nun senede 700 bin araba üretim kapasitesi olduğunu kaydeden Boyner, Chengdu’nun Türkiye için fırsatlar sunduğunu belirterek, “Tren bağlantısını düşündüğümüz zaman, orada üretim yapıp Türkiye’ye getir, ordan işle AB’ye sok, yani bir katma değer ver” şeklinde konuştu. iPad’leri üreten Foxconn adlı şirketin Chengdu’ya yatırım yaptığını anlatan Boyner, iPadlerin yüzde 50’sinin burada üretildiğini söyledi.

Çinli fonlar Türkiye’ye sıcak bakıyor

TÜRKLERİN Çin’den mal tedarik ettiğini anımsatan Boyner, burada üretim yapıp satmanın farklı olduğunu kaydetti. Çin’in en büyüklerinden bir devlet fonu ile görüştüklerini kaydeden Boyner, TÜSİAD içinde de Bağımsız Varlık Fonları adında bir çalışma grupları olduğunu anımsattı. Bu fonların, Türkiye’yi dinlemeye açık olduklarını belirttiğini anlatan Boyner, Çin’in geçen yıl yurtdışına 90 milyar dolar yatırım yaptığını söyledi.

3 aşamalı dış ilişkiler

TÜSİAD’ın Çin dışındaki hedeflerinden de bahseden Osman Boyner, “Dış ekonomik ilişkilere, AB’yi bir kenera koyduğum zaman 3 aşamalı bakıyoruz” dedi. Boyner, şu bilgileri sıraladı: 

Birincisi BRIC ülkesi dediğimiz büyük dörtlü; burada Rusya ve Hindistan ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Brezilya biraz yavaş, daha önce denedik, ama orası da uzak. 

İkinci grubumuz komşu ülkeler. İsrail ve Irak ile çalışmalarımız var. İsrail’de 4-5 sektöre bakmıştık. İş yapabileceklerimiz tekstil, turizm, IT ve tarımdı. 

Üçüncü grup da know-how çekebileceğimiz ülkeler. Almanya, Amerika ve Japonya gibi klasik ülkeler var. Almanya’da yaptığımız CEO forumunun bu yıl da üçüncüsünü yapmayı planlıyoruz. 

Hürriyet