Piyasaların kafasını karıştıran soru! 27, 7 milyar dolar iki ayda nereye gitti?

Döviz mevduatlarında geçtiğimiz kasım ayından bu yana 27,7 milyar dolarlık gerileme meydana geldi. Peki Türkiye’de bu kadar büyük miktarda para nereye gitti? Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, kasım ayı başından 2022 sonuna kadar olan sürede yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduat stokundaki düşüş 20,4 milyar dolar oldu

Yaklaşık iki aydır döviz mevduatlarda dikkat çeken bir düşüş yaşanıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, kasım ayı başından 2022 sonuna kadar olan sürede yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduat stokundaki düşüş 20,4 milyar dolar oldu. Söz konusu rakam, parite etkisinden arındırıldığında düşüşün 27,7 milyar dolara ulaştığı meydana çıktı.

Diğer taraftan geçtiğimiz kasım ayı başından aralık sonuna kadarki dönemde dolar cinsi hesaplardaki düşüş 15,2 milyar dolar olurken, altın cinsi hesapların dolar bazındaki değeri 834 milyon dolar artsa da bu durum altın fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı. Yani aslında miktar bazında altın hesaplarında yüzde 6,8’lik düşüş yaşandı.

Hal böyle olunca, döviz mevduat stokundaki çözülme, piyasada “para nereye gidiyor” sorusunu akıllara getiriyor.

Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine göre, turizm ve ihracat gelirlerinin yüzde 40’ının TCMB’ye satış zorunluluğu, KKM, döviz fazlası olan şirketlere düşük faizli kredi verilmemesi, şirketlerin ve bireylerin döviz alımlarına sıkı gözetim uygulaması ve bankaları TL mevduat paylarını artırmaya zorlayan düzenlemeler, döviz piyasasında tabloyu değiştirmiş durumda.

AKLA 3 ADRES GELİYOR!

Habere göre, döviz mevduatlardaki çözülme sonrası ilk akla gelen, Aralık 2021’de devreye alınan kur korumalı mevduat (KKM) ürünü. Fakat söz konusu 4 Kasım-30 Aralık döneminde KKM stoku artmak bir yana azaldı ve son 8 haftada KKM’de 59 milyar TL’lik düşüş görüldü..

Deveci, ikinci akla gelen seçeneğin ise, Borsa İstanbul olduğuna işaret ediyor. Açıklanan resmi enflasyonun yüzde 64,4 iken ve döviz kurları da yatay seyrederken yüzde 12-25 aralığındaki mevduat faizinden daha yüksek getiri arayanlar için Borsa İstanbul başlıca adreslerden biri oldu.

Veriler, Borsa İstanbul’da hesap açan yatırımcı sayısı kasım ve aralık ayında toplamda 951 binlik astronomik artışla 3 milyon 784 bine ulaştığını gösteriyor. Söz konusu dönemde yerli yatırımcıların Borsa İstanbul’daki hisse yatırımlarının portföy değerinde de 500 milyar TL’lik artış kaydedildi.

Parasını dövizde tutmak istemeyenler için üçüncü adres, TL mevduat. TCMB’nin, toplam mevduat içindeki TL mevduat oranının önce yüzde 50’ye, sonra da yüzde 60’a çıkarılması yönündeki düzenlemeleriyle birlikte bankalar TL mevduat faizlerini yükseltti. Bankalarda bir kadar vadeli TL mevduat faizi geçen hafta ortalama yüzde 24,17 seviyesine kadar yükseldi.

Konuyla ilgili yorumda bulunan uzmanlar, bankalarda yüksek hacimli mevduatlar için bu oranın yüzde 30’a kadar çıkabildiğini belirtiyor.

Geçtiğimiz senenin 4 Kasım ila 30 Aralık döneminde TL kredi hacmi 513 milyar TL artarken, TL mevduatta 765 milyar TL’lik artış kaydedildi ve Hazine’nin TCMB’deki kamu mevduatı da bu dönemde 76 milyar TL arttı. Diğer yandan, yabancı para kredi hacminde ise bu dönemde belirgin bir değişim olmadı.