San Francisco'daki Golden Gate 75 yıllık ve hiç kapanmadı!

75 yılda bir gün kapatmadan nasıl işletiyorlar
Ulaştırma Bakara Binali Yıldırım, gazetecilerle yaptığı bir sohbette Boğaz Köprüsü'nün 40 yaşına geldiğini ve bakım için 1 yıl kapatılabileceğini söylemiş.
Gerçi ardından basın müşavirleri, "Bu kesin değil, yazmazsanız iyi olur" demiş ama "kesin" olmasa da bakanın sözleri bazı gazetelerde yer aldı.
Haliyle İstanbul'da büyük panik başladı.

Evi ile işyeri İstanbul'un farklı yakalarında olanlar ev aramaya başladılar bile.
1 yıllık tamirat süresince köprünün tamamen kapanacağının söylenmesi ve zaten bugün bile zor geçilen Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'ne kalınacak olması tam bir kâbus senaryosu.
Gerçekten köprü kapatılırsa, İstanbul'un iki yakasının bir araya gelmesi hayli zor olacak.
Boğaziçi Köprüsü, dünyanın ne ilk asma köprüsü, ne de en uzunu.
1973 yılında, Cumhuriyet'in 50. yılında hizmete giren Boğaziçi Köprüsü 1074 metrelik uzunluğuyla dünyanın en uzun 17. asma köprüsü.

Yakın uzunluktaki en eski asma köprü Amerika'daki George Washington Köprüsü'nün yapım tarihi 1931.1067 metrelik köprü tam 80 yaşında.
Bir diğer yaşlı köprü ise dünyanın en ünlü asma köprüsü diyebileceğimiz Golden Gate. San Francisco'daki bu köprü de 1937 yılında yapılmış.
Üstelik de dünyanın en önemli deprem bölgelerinden birinde. 1280 metreyle uzunluğuyla dünya 9'uncusu.
Ve tam 75 yaşında.
Biri 80 diğeri 75 yaşındaki bu iki köprü, bizim 40 yaşma daha ulaşmamış Boğaziçi Köprüsü'nden hayli yaşlı.
 
Golden Gate Köprüsü, San Francisco için önemli ama Boğaziçi Köprüsü'nün İstanbul için önemiyle karşılaştırılabilecek kadar değil.

Buna rağmen 75 yıllık ömründe Golden Gate, bir kere bile "onarım gerekçesiyle" trafiğe kapatılmamış.
Onarılmamış mı
Elbette ki onarılmış.
Daha doğrusu sürekli onarılıyor.
Yılın 365 günü Golden Gate'te bakım çalışması var.
Tahliyeleri, taşıyıcı halatları, askı halatları hepsi sürekli bakım halinde.
Bir gün bile durmuyor çalışmalar. Korozyona karşı sürekli bir faaliyet var.
Boyası sürekli yenileniyor, paslanma çürümeye karşı en son teknolojilerle mücadele ediliyor.
Köprü üzerindeki trafiği belirli bir seviyede tutabilmek ve köprüyü gereğinden fazla yormamak için Golden Gate'i işleten şirket, köprünün altındaki feribot seferlerini giderek artırıyor, alternatif hizmet olarak sunuyor.

Bu yüzden de Golden Gate 75 yıl boyunca değil bir yıl, bir gün bile kapatılmak zorunda kalmıyor.
Bu tamirat çalışmasının 3. köprünün yapımına kadar erteleneceği de iddia ediliyor.
3. köprü o güne kadar bitirilmiş olsa bile konumu itibarıyla asla bir çözüm değil.
Boğaziçi Köprüsü trafiğe kapatılmadan onarılmazsa eğer, İstanbul'a etkisi bir deprem büyüklüğünde olacaktır.

Not: Golden Gate tarihinde üç kez kapatıldı. 1 Aralık 1951'de saatte 114 kilometrelik bir fırtına nedeniyle 3 saat, 23 Aralık 1982'de 2 saat ve 3 Aralık 1983'te 3 saat 20 dakika boyunca. Pek ender olarak da gece yarısından sonra tamirat için bir yöne kapatıldığı oluyor.
 
3. köprü doğru yere yapılsaydı

Birkaç yıl önce yazmıştım.
İstanbul'a yapılacak 3. Boğaz Köprüsü için en uygun güzergâhın, mevcut köprünün hemen yakınından geçecek bir köprü olduğunu.
Bunu bir tarafımdan uydurmadım elbette.
Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü'nün uzun yıllar sürmüş bir çalışmasının sonucuydu bu.
Minimum kamulaştırma bedeliyle yapılabilecek olan bu köprü, mevcut köprüye paralel olacağı ve büyük ölçüde aynı çevreyolunu kullanacağı için çok daha verimli olacak, üstelik de böyle bir "tamirat kapatması" halinde sorunun boyutunu en aza indirgeyecekti.

Ama 3. köprünün bu şekilde yapılmasının çok önemli bir mahzuru vardı.
Rant yaratmıyordu.
Keşke Karayolları'nın büyük emekle geliştirdiği bu proje hayata geçseydi.

Fatih Altaylı/Habertürk