SOCAR'dan 2 milyar dolarlık tesis yatırımı!

STAR Rafinerisi’ni geçen yıl hizmete açan Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR’ın iştiraki SOCAR Türkiye, yatırımda hedef büyüttü. 

Star Gazetesi'nden Kaan Zenginli'nin haberine göre, 2018’in sonunda BP ile Türkiye’de dünya standartlarında bir petrokimya kompleksi kurmak ‘Çerçeve Anlaşması’ imzalayan SOCAR, Türkiye’nin yatırım boyutunu artırmayı planlıyor. SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov planda bir değişiklik olmazsa yeni tesisin 2022’de devreye gireceğini açıkladı. Gahramanov, SOCAR Türkiye’nin yatırım planların ve hedeflerini anlattı.

1- SOCAR, Türkiye’nin en büyük uluslararası yatırımcısı konumunda. 2018 yılında hayata geçen yatırımlarınız ve hedeflerinizden bahseder misiniz?

2018 yılı bizim için çok önemli bir yıl oldu. Yıl içinde iki dev projemizin açılışını gerçekleştirdik. 12 Haziran’da TANAP’ın Eskişehir’e kadar olan kısmı açıldı ve Türkiye’ye ticari gaz verilmeye başlandı. İlk etapta yıllık 16 milyar metreküp gaz taşıyacak olan TANAP ile bu gazın 6 milyar metreküpü Türkiye’de kalırken, 10 milyar metreküpü ise TAP yoluyla Avrupa’ya ulaşacak. Azerbaycan ve Türkiye’nin çok önemli stratejik yatırımı olan TANAP projesi yoluyla gelen gazla Türkiye’nin ihtiyacının yaklaşık yüzde 12’si karşılanabilecek. Önümüzdeki dönemde ek yatırımlarla TANAP’ın kapasitesi önce 24 milyar metreküpe ardından da 31 milyar metreküpe çıkarılabilecek. 

2- Hayata geçen bir diğer yatırımınız da STAR Rafineri oldu, Türkiye ekonomisi için kritik öneme sahip… 

Evet, yine dev projelerimizden biri olan STAR Rafineri’yi 19 Ekim’de büyük bir törenle hizmete açtık. Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesine sahip olan STAR Rafineri, her yıl cari açığın kapanmasına 1.5 milyar dolarlık katkı sağlayacak ve Türkiye’nin ithalata olan bağımlılığını önemli ölçüde azaltacak. Diğer yatırımlarımızda da her şey planladığımız şekilde devam ediyor. Türkiye sanayisinin vazgeçilmez hammadde üreticisi olan Petkim, yine çok başarılı bir yıl geçirdi. 2019’un ilk aylarında bu başarıyı rakamlarla da açıklayabileceğiz. 

3- Hollandalı APM Terminals’in Türkiye pazarından çekilmesiyle PETLİM’de tek söz sahibi oldunuz, yatırımlarınız sürecek mi? 

Petlim’de dünyanın en büyük deniz terminali işletmecilerinden biri olan APM Terminals (APMT) şirketi ile birlikte çalışıyorduk. APMT, Petlim’i işletmek için bir şirket kurmuştu. Bu şirketi satın aldık; Petlim’i artık SOCAR Türkiye işletecek ama APMT ile olan işbirliğimiz şekil değiştirerek devam edecek; onların dünya çapındaki ağından faydalanmayı sürdüreceğiz. 2018 yılında yine Aliağa’da bulunan 1.453 hektarlık arazimiz ilk Özel Endüstri Bölgesi unvanını aldık. Bu bizim gelecek dönemdeki yatırımlarımız için büyük önem taşıyor. Yatırımlarımızı hızlandıracak bu unvanla, önümüzdeki dönemde de Türkiye ve Azerbaycan ekonomileri için değer yaratmaya devam edeceğiz. 

4- BP ile yeni bir yatırım olasılığını değerlendirdiğinizi açıklamıştınız, bu yatırımla ilgili biraz daha bilgi verebilir misiniz? Bu tesis tam olarak neler üretecek ve bu ürünlerin Türkiye için anlamı nedir?

2008’den bu yana Türkiye’ye 14.2 milyar dolarlık yatırım yaptık. Yeni yatırımlarımızla birlikte bu tutar 19.5 milyar dolara ulaşacak. Yeni bir petrokimya tesisi yatırımı planlıyoruz. 2019 yılının ikinci yarısında projeye başlamak gibi bir planımız var. Herhangi bir değişiklik olmazsa da 2022 yılı sonunda tesisimizin faaliyete geçeceğini tahmin ediyoruz. Bu yeni proje için öngördüğümüz yatırım değeri 1.5-2 milyar dolar civarında olacak. BP ile dünya standartlarında bir PTA, P-Ksilen ve aromatik ürünler tesisi kurmak ve işletmek için iş ortaklığı olasılığını değerlendirmeye aldık ve bu kapsamda bir çerçeve anlaşması imzaladık. Türkiye’nin bu alanda daha çok yatırıma ihtiyacı var. Biz de bu alanda var olan ihtiyacı görerek, yeni bir petrokimya tesisi yatırımı planlıyoruz. 

TÜRKİYE EKONOMİSİ SAĞLAM PLANLARIMIZ UZUN VADELİ

5- Türkiye ekonomisi için beklentiniz nedir?

Küresel dalgalanmalara bağlı olarak Türkiye ekonomisi daha önce de zor durumlardan geçti ancak bu dönemlerden her seferinde daha da güçlenerek çıktı. Çünkü Türkiye ekonomisi sağlam temellere dayanıyor. 2018 yılında yaşanan kur artışlarının bazı olumsuz etkileri oldu ancak kararlı ve doğru politikalarla ivme olumluya çevriliyor. Bu yüzden, ekonomide de tüm göstergeler değerlendirilerek, kısa vadeli değil uzun vadeli düşünmek gerekir. Biz de tüm yatırımlarımızı uzun vadede düşünüyor ve planlıyoruz.  SOCAR Türkiye olarak, Türkiye’nin entegre en büyük üretim güçlerinden biri olmayı, bu doğrultuda Türkiye ve Azerbaycan ekonomileri için katma değer yaratmayı amaçlıyoruz. 

İLK AKARYAKIT İSTASYONU İSTANBUL HAVALİMANI’NA

6- Perakende satışında Türkiye’de faaliyetiniz yok diye biliyorum, akaryakıt istasyonu yatırımlarınız olacak mı? 

SOCAR’ın dünyanın pek çok ülkesinde akaryakıt istasyonu bulunuyor. Ama Türkiye’de tüketiciyle buluşacak ilk akaryakıt istasyonlarımız, 2019 itibariyle yeni havalimanında olacak. İstanbul Havalimanı sahasında ve apronda işleteceğimiz 9 akaryakıt istasyonu ile tüketicilerin, araç kiralama firmalarının, taksilerin ve havaalanı taşıtlarının yakıt ihtiyacını karşılayacağız. SOCAR’ın Türkiye’de yaptığı yatırımlar, yarattıkları ve yaratacakları ekonomik değerlerle birlikte iki kardeş ülke Azerbaycan ve Türkiye’nin ekonomik işbirliğine de üst düzeyde katkı sağlıyor ve Türkiye’nin katma değerli, yerli üretim gücünü artırarak, özellikle petrokimya ve petrol ürünlerinde dışa bağımlılığını azaltmayı hedefliyor. Türkiye’nin enerji sektörü gibi dinamik bir sektörde de global oyuncular arasında güçlü bir konuma gelmesinde SOCAR’ın yatırımlarının da önemli bir payı olduğunu düşünüyorum.

POLYESTER SEKTÖRÜNE DESTEK

7- Yatırımı ne zaman hayata geçirmeyi planlıyorsunuz? 

Yatırım konusunda bu yıl kesin bir karara varacak şekilde çalışmalarımız devam ediyor. Yatırım kararı alınması durumunda, yeni tesisi 2022 sonunda devreye almayı hedefliyoruz. Aliağa’daki arazimiz, geçtiğimiz aylarda Türkiye’nin ilk Özel Endüstri Bölgesi statüsünü kazandı. Yeni tesise karar vermemiz durumunda yatırım yine bu bölgede olacak. STAR Rafineri ve Petkim’le entegre bir tasarım söz konusu olacak. Yeni tesiste kullanılacak PTA teknolojisi, diğer PTA teknolojileriyle kıyaslandığında hem sermaye hem de işletme masrafları konusunda büyük bir tasarruf sunuyor. Bu teknoloji ile STAR Rafineri’den sağlanacak entegrasyonun bir araya gelmesiyle, Türkiye’nin büyümekte olan polyester ambalajlama ve tekstil sektörüne hizmet verecek bir platforma sahip olacağız.