Sultangazi'deki riskli alan kararı Danıştay'dan döndü!

Sultangazi ilçesinde, en çok yeşil alanın bulunduğu ve çevre düzenlemesi ile görece daha iyi bir durumda olan Cumhuriyet Mahallesi’nde 2 yıldır diken üstünde yaşayan aileleri rahatlatan bir karar çıktı. Semt sakinleri, Bakanlar Kurulu kararı ile riskli alan olarak ilan edilen evleri için uzun bir süre çeşitli etkinlik ve eylemler yaptı. Bakanlar Kurulu kararının Resmi Gazetede yayınlanması üzerinde, kararın iptali için dava açıldı. 

KARAR OYBİRLİĞİ İLE ALINDI

Dosyaya, Danıştay Ondördüncü Daire baktı. Danıştay’ın 21 Ekim’de oybirliği ile aldığı karar, taraflara önceki gün ulaştı. Danıştay, Bakanlar Kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Yürütmenin durdurulması kararından sonra iptal kararının çıkması sonrası, davanın tarafı olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na itiraz hakkı bulunuyor.

RİSKLİ AMA NEYE GÖRE

Danıştay kararında, gayrimenkul değeri artan bölge için alınan ‘riskli alan’ kararının soyut dayanaklarının olduğuna işaret edildi. Kararda, söz konusu bölgedeki evlerin risk taşıdığına dair bilimsel bir raporun ortaya konulamadığı ve dosyaya sunulmadığı vurgusu yapıldı. Sultangazi Belediyesi’nin talebinin hazırladığı ‘riskli alan dosyası’na eleştiri getirilen kararda, “…Alanın riskli alan ilan edilebilmesi için, kanunun ve uygulama yönetmeliğinin öngördüğü koşulların detaylı bir teknik rapor ile oluşturulmadığı sonucuna ulaşılmıştır” denildi.

AV. BAHÇIVAN: KARAR ÇOK ÖNEMLİ

Semt sakinleri adına davaları takip eden isimlerden Av. Atilla Bahçıvan, Danıştay kararının oldukça önemli olduğunu vurgu yaptı. Av. Bahçıvan, kararda, 'mülkiyet hakkına özel bir vurgu yapıldığına işaret etti. Bahçıvan, bir bölgenin riskli alan ilan edilebilmesi için, yönetmeliğin çok açık hükümleri var. 'Bunlar yerine getirilmeden bir bölgeyi riskli alan ilan edemezsin' diyor Danıştay. Av. Bahçıvan, "Danıştay ayrıca, olası bir depremde riskli alan kapsamına alınan binaların nasıl bir tepki vereceğinin raporla ortaya konulması gerektiğine vurgu yapıyor. Üstelik bu raporun tartışmaya yer vermeyecek kadar net olması gerektiğine işaret ediliyor" dedi

'MÜLKİYET HAKKI' VURGUSU

Kararda, mülkiyet hakkının önemine de sıklıkla atıfta bulunularak hem Anayasa hem de uluslar arası sözleşmelerle bu hakkın koruma altına alındığına işaret edildi.

HER BİNANIN 800 METREKARE BAHÇESİ VAR

Riskli alan ilan edilen bölgede 116 bloktan oluşan bin 168 dairenin bulunuyor.  Binalar 27 yıllık. Mahallede 5 bine yakın da semt sakinlerinin diktiği ağaç bulunuyor. Binaların oturum alanı 30 bin metre kare... Bahçe, yol, park ve sosyal donatı alanları ise 155 bin metre kare. Binalardan 5 kat daha fazla toplanma alanımız mevcut. Her binanın, yolları hariç yaklaşık 700-800 metrekare bahçesi bulunuyor.

İMAR PLANINA DA İPTAL

Öte yandan Danıştay’ın kararı dışında, Cumhuriyet Mahallesi için hazırlanan imar planı da iptal edildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğü'nün bölge için 24 Nisan 2014 tarihinde askıya çıkardığı imar planının iptali için semt sakinlerinin kurduğu dernek aracılığı ile dava açıldı. İstanbul 8. İdare Mahkemesi, imar planlarını iptal etti. Kararda, imar planı hazırlanırken, semt sakinlerinin fikrinin alınmadığına dikkat çekildi.

Hürriyet 

Haber Zaman Gazetesi'nde şöyle yer aldı;

İstanbul'da TEM Otoyolu'nun yanı başındaki Sultangazi Cumhuriyet Mahallesi'nde planlanan kentsel dönüşüm projesi başlamadan iptal oldu.

Mahalle sakinlerinin, ‘rant yoluyla gerçekleşecek olan kentsel dönüşüm projesi' istemiyoruz diyerek müracaat ettiği Danıştay 14. Daire, Bakanlar Kurulu'nun bölge için aldığı ‘riskli alan' kararının yürütmesini durdurdu. Kararda, üst mahkeme olan Danıştay İdari Dava Daire Kurulu'na itiraz yolunun kapalı olduğu vurgulandı.

Cumhuriyet Mahallesi'nde 185 bin metrekarelik 166 bloktan oluşan 1168 dairenin bulunduğu ve 5 bine yakın kişinin yaşadığı Siteler bölümü, Sultangazi Belediye Başkanlığı'nın talebiyle Bakanlar Kurulu tarafından 6 Şubat 2013'te ‘riskli alan' ilan edildi. Sultangazi Belediyesi'nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na sunduğu raporda, Cumhuriyet Mahallesi'ndeki binaların 25-30  yıllık olduğu, yapılarda yapay dolgular yapıldığının gözlemlendiği, yapıların temel derinliklerinin 3 metre olduğu ve yapıların dolgu zeminine oturduğu gibi gerekçeler yer alıyordu.

KARAR TEKNİK BİR RAPORA DAYANMIYOR

Mahalle sakinleri evlerinin yıkılmasına dayanak oluşturacak kararın iptali için yargıya başvurdu. Danıştay 14. Daire, ‘riskli alan' kararının, detaylı bir teknik rapor ile oluşturulmadığı kanaatine vardı. Bakanlar Kurulu'nu ‘riskli alan' kararına dayanak oluşturan belediye raporunun gözlemsel genel bilgiler içerdiği, İstanbul'da daha önce yaşanan depremlerde zarar gören yapıların tespit edilmediği, yapılardan numune ve karot alınmadığı, yeterli bilgi içermediği tespitinde bulundu. Danıştay 14. Daire, ‘riskli alan' kararının yürütmesinin durdurulmasına 21 Ekim 2015 tarihinde oybirliği ile karar verdi. Kararda, üst mahkeme olan Danıştay İdari Dava Daire Kurulu'na itiraz yolunun kapalı olduğu vurgulandı.

TOZKOPARAN'DAKİ ALAN DA KALDIRILMIŞTI

Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ortaklığıyla 2003'te hazırlanan raporda Cumhuriyet Mahallesi'nin zemininin sağlam olduğu vurgulanmıştı. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, geçen ay, Güngören Tozkoparan Mahallesi'ndeki ‘riskli alan' kararının da yürütmesinin duruldurulmasına karar vermişti.

Zaman

Haber İstanbul Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

Sultangazi Cumhuriyet Mahallesi'nde 6 bin kişinin yaşadığı bir site için Bakanlar Kurulu'nun verdiği 'riskli alan' kararı Danıştay'a takıldı. Danıştay, oy birliğiyle alınan kararı mülkiyet hakkına aykırı buldu.

Planlar da iptal

Sultangazi'nin en çok yeşil alanının bulunduğa Cumhuriyet Mahallesi'nde 2 yıldır diken üstünde yaşayan aileleri rahatlatan bir karar çıktı. Danıştay, Bakanlar Kurulu'nun 'riskli alan' kararıyla ilgili olarak yürütmeyi durdurdu. Bölgeyle ilgili imar planı da İstanbul 8. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi. 

'Neye göre riskli'

Danıştay kararında, gayrimenkul değeri artan bölge için alınan 'riskli alan' kararının soyut dayanaklarının, olduğuna işaret edildi. Kararda, söz konusu bölgedeki evlerin risk taşıdığına dair bilimsel bir raporun ortaya konulamadı ğı vurgusu yapıldı. Kararda, mülkiyet hakkının önemine de sıklıkla atıfta bulunuldu. 

Her binanın bahçesi var 

Riskli alan ilan edilen bölgede 116 bloktan oluşan bin 168 dairenin bulunuyor. Binalar 27 yıllık. Mahallede 5 bine yakın da semt sakinlerinin diktiği ağaç bulunuyor. Binaların oturum alanı 30 bin metre kare. Bahçe, yol, park ve sosyal donatı alanları ise 155 bin metre kare. Her binanın, yolları hariç yaklaşık 700-800 metrekare bahçesi bulunuyor. 

İstanbul Gazetesi

Haber Yurt Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

SULTANGAZİ'DE 2013 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile 'afet riski' kapsamında, kentsel dönüşüm alanı ilan edilen Cumhuriyet Mahallesi'ndeki dönüşüm süreci tartışmalara yol açmıştı. Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (J1CA) ile istanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) işbirliğiyle 2003'te hazırlanan rapora göre zemini sağlam çıkan Cumhuriyet Mahallesi'nin AFAD raporuna göre, birinci derece deprem bölgesinde olmadığı belirtilmişti. 

'Zemin sağlam' raporu

Buna rağmen Cumhuriyet Mahallesi'ndeki 116 bloktan oluşan binaların riskli alan ilan edilmesi için bir rapor hazırlayarak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na sunuldu. 

Raporda, söz konusu alanın 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" kapsamında riskli alan ilan edilmesi önerildi. 

6 Şubat 2013'te Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla 5 bine yakın kişinin yaşadığı Cumhuriyet Mahallesi Siteler Bölgesi riskli alan ilan edildi. Ancak mahalle sakinleri, belediyenin kendilerine sormadan mülkleri üzerinden rant hesabı yaptığını iddia etti. Kararın. Resmi Gazete'de yayınlanmasıyla zemini sağlam raporu olan ilçede problemli birçok alan varken beş katlı ve bahçeli evlerin yer aldığı kooperatif sitesinde yapılmak istenen kentsel dönüşüm Danıştay'a taşındı. Danıştay 14. Dairesi, ilgili kanun ve uygulama yönetmeliğinin öngördüğü koşullar çerçevesinde Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan 116 blokun riskli alan ilan edilmesi ile ilgili detaylı bir teknik rapor hazırlanmadığını belirterek. Bakanlar Kurulu'nun aldığı 'riskli alan kararı' hakkında yürütmeyi durdurdu. 

Riski kanıtlayacak bilgi

Danıştay, yürütmeyi durdurma gerekçesinde "Alanın riskli alan ilan edilebilmesi için Kanun'un ve Uygulama Yönetmeliği'nin öngördüğü koşulların detaylı bir teknik rapor ile oluşturulmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda uyuşmazlığa konu alanın 'riskli alan' ilan edilmesine ilişkin 06.02.2013 günlü, 288551 Sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 28.01.2013 günü, 2013/4254 Bakanlar Kurulu kararında hukuka uyarlık görülmemiştir" ifadelerine yer verildi. 

Fikirtepeliler yargıya gidiyor

SORUNLAR yumağına dönüşen Fikirtepe'de müteahhitlerin, kanunsuz paylaşım oyunu mahkemeye taşınıyor. Bölgede devam eden projeler kapsamında müteahhitler, projenin ruhsat ve imar izni olmadan kağıt üzerinde vatandaşlara daire paylaşımı yapıyor. Bir araya gelen vatandaşlar kanunsuz paylaşımları yargıya taşıyor. Kağıt üzerinden paylaşımlara tepki gösteren vatandaşlar, "Ruhsat alındıktan sonra, kağıt üstünde resmileşen dairelerin dağıtımı yapılabilir. Bu dairelerin tapuya kaydedilmesi ve tapuların dağıtılması gerek" diyorlar. 

Yurt Gazetesi

Haber Aydınlık Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

Sultangazi sakinleri kentsel dönüşüme karşı zafer kazandı. Evleri "afet riskli alan" bahanesiyle yıkılmak istenen ve açtıkları davada emsal niteliğinde karar çıkan Siteler bölümü sakinlerinin yaklaşık 3 yıldır sürdürdükleri mücadele başarıyla sonuçlandı. 

istanbul'un Sultangazi ilçesi Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan ve bin 168 daireden oluşan Siteler bölümü, 6 Şubat 2013'te Bakanlar Kurulu tarafından "afet riskli alan" ilan edildi. Kararın ardından tapulu, deprem raporlu evlerinden ayrılmak istemeyen site sakinleri afet riskli alan iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle dava açtı. Danıştay 14. Daire, 21 Ekim'de yürütmenin durdurulması ve itiraz yolunun kapatılmasına oy birliği ile karar verdi. 

MÜCADELE DERNEKLE BÜYÜTÜLMÜŞ 

Sitelerin yerleşkesi, 1976 yılında devlet tarafından gecekondulaşmanın engellenmesi amacıyla, 775 sayılı gecekondu yasası kapsamında vatandaşlara satılmış. Ardından kooperatifler kurulmuş ve ilk yerleşim ise 1983 yılında başlamış. Bölgeye ilk olarak taşınanlar da öğretmenler, belediye çalışanları olmuş. Yaklaşık 27 yıldır burada yaşayan site sakinleri, "afet riskli alan" kararının ardından bir platform kurarak 255 kişiyle dava açtı. Ardından bir araya gelerek mücadeleyi büyütmeye karar veren site sakinleri, Cumhuriyet Mahallesi Siteler ve Dayanışma Derneği (SİTEDER) isimli bir dernek kurdu. Site sakinleri, riskli olduğu bahanesiyle yıkılmak istenen evlerini, komşuluklarını, anılarını ve kazandıkları mücadeleyi Aydınlık'a anlattı.

'TAPUSUZ TEK ŞEY KÖPEK KULÜBESİ' 

Siteler Yönetim Kurulu Üyesi Lütfü Durmaz, Bir Umut Derneği'nin dava sürecinde kendilerine destek olduğunu söyledi. Durmaz, "Sitelere son gelenlerden biriyim. Buraya taşınınca kooperatif taksitlerini ödemek için okurken çalıştım. Burada tapusuz, ruhsatsız hiçbir şey bulamazsınız. Sadece birkaç köpek kulübesi vardır. Danıştay'ın kararı emsal niteliğinde. Mücadelemizi kazandık" diye konuştu. 

Emekli öğretmen Suat Gören de, sitelerde komşuluk ilişkilerinin çok güçlü olduğunu söyleyerek, "27 yıldır aynı yerde yaşıyoruz. Burada tatile giden anahtarını komşusuna bırakır. Aile gibiyiz. Ayrıca her yerde yeşillikler var. Ağaçlarımız var. Burası kurulurken şehir plancıları, mühendislerle çalışıldı. Burada deprem riski yok" dedi. 

'RANT SAĞLAMAK İSTEDİLER' 

Mahallelilerden Erkan Bakkal ise "insanlar işe giderken iki ayakkabıyla giderdi. Çünkü her yer çamurdu. Mahrumiyet bölgesiyken buraların gelişmesi birilerinin iştahını açıyor. Üstelik Sarıgazi ilçesinde riskli alan ilan edilen tek yer yeşilliklerden oluşan, sokakları geniş Siteler bölümü. Bunun nedeniyse buradan rant sağlayabilecek olmaları" ifadelerini kullandı. 

Aydınlık Gazetesi