Tapu Müdürlüklerince Yetki Alanı Dışında Kayıtlı Bulunan Taşınmazlar!

YÖNETMELİK

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü)’ndan:

TAPU MÜDÜRLÜKLERİNCE YETKİ ALANI DIŞINDA KAYITLI BULUNAN TAŞINMAZLARLA İLGİLİ TAPU İŞLEMLERİNİN YAPILMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, tapu müdürlükleri tarafından kendi yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmazlarla ilgili Genel Müdürlükçe belirlenecek akitli ve akitsiz tapu işlemlerinin yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 25/11/2010 tarihli ve 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine göre tapu müdürlükleri tarafından kendi yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmazlarla ilgili yapılacak tapu işlemlerinin tâbi olacağı usul ve esasları kapsar.

(2) Resmî yazışma ile yapılan tapu işlemlerinde ve tapu işlemleri öncesinde kadastro müdürlüklerince tescil bildirimi beyannamesi düzenlenmesi gereken işlemlerde bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığını,

b) Elektronik ortam: Belge ve bilgilerin üzerinde bulunduğu her türlü bilgisayarı, gezgin elektronik araçları, bilgi ve iletişim teknolojisi ürünlerini,

c) Genel Müdürlük: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünü,

ç) İstem belgesi: Tescil veya terkin istem belgesini,

d) Kütük: Taşınmazın kayıtlı bulunduğu Tapu Kütüğü, Kat Mülkiyeti Kütüğü, Zabıt Kütüğü veya Kat Mülkiyeti Zabıt Kütüğünü,

e) TAKBİS: Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemini,

f) Tapu Dairesi Başkanlığı: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığını,

g) Temsilci: Tapu işlemine taraf olan gerçek ve tüzel kişilerin kanunî veya iradî temsilcilerini,

ğ) Tüzük: 18/5/1994 tarihli ve 94/5623 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ve 7/6/1994 tarihli ve 21953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tapu Sicili Tüzüğünü,

h) Yetki veren tapu müdürlüğü: Talep konusu taşınmazın yetki alanı içinde bulunduğu tapu müdürlüğünü,

ı) Yetki verilen tapu müdürlüğü: Talep konusu tapu işlemini gerçekleştirecek tapu müdürlüğünü,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kanunî Yetki, Yetki Alınması ve Yetki Verilmesi İşlemleri

Yetki alınarak tapu işlemi yapılması

MADDE 5 – (1) Tapu müdürlükleri, hak sahibinin talebi üzerine, kendi yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmazlarla ilgili tapu işlemlerini, taşınmazın kayıtlı bulunduğu tapu müdürlüğünden yetki almak ve kanunen bir engel olmadığını tespit etmek suretiyle yapmaya yetkilidir.

(2) Tapu işleminin tamamlanması için mevzuat gereği birden fazla kimsenin veya temsilcisinin irade beyanında bulunması gerekli ise, bunların tamamının imza sırasında yetki verilen tapu müdürlüğünde birlikte hazır bulunmaları zorunludur.

Talebin yapıldığı tapu müdürlüğünce yapılması gereken işlemler

MADDE 6 – (1) Tapu müdürlüğüne, yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmaza yönelik tapu işlemiyle ilgili talepte bulunulduğunda aşağıdaki işlemleri sırasıyla yapar:

a) Tapu işleminin taraflarını ve talebin konusunu açıkça belirtmek suretiyle, tapu işleminin yapılması için yetkili tapu müdürlüğünden yetki isteyerek, talep konusu taşınmazın tapu kayıt örneği ile hak sahibinin belirlenmesi için gereken tescile esas belgelerin resmî yazı ile veya elektronik ortamda gönderilmesini talep eder.

b) Yetki alındıktan sonra, hak sahibinin belirlenmesi işlemi Tüzüğün 13 üncü maddesine, tasarruf yetkisinin belirlenmesi işlemi 14 üncü maddesine göre yapılır.

c) Başvuru istem belgesinde, resmî senette veya istem belgesinde yetki yazısının tarihi ve sayısı ile işlemin yapılmasında kanunen bir engel olmadığı belirtilir.

Yetki veren tapu müdürlüğünce yapılması gereken işlemler

MADDE 7 – (1) Yetki veren tapu müdürlüğünce aşağıdaki işlemler sırasıyla yapılır:

a) Talep konusu işlemin yapılması için, tescile esas belgelerde yeralan kimlik verileri ile hak sahibinin Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) üzerindeki T. C. Kimlik Numarasının belirlenebiliyor olması halinde, yetki isteyen tapu müdürlüğüne resmî yazı ile veya elektronik ortamda yetki verilir. Aksi halde yetki verilmez.

b) Yetki verilen taşınmazın kütük sahifesinin beyanlar hanesine, “… işlemi için … tapu müdürlüğüne yetki verildi. Tarih/Giden evrak sayı numarası” belirtmesi işlenir.

c) Talep konusu taşınmazın bütün takyidatlarını gösterir tapu kayıt örneği ile kütük sahifesi ve hak sahibinin belirlenmesine yönelik tescile esas belgeleri aslından renkli olarak taranmak suretiyle resmî yazıyla veya elektronik ortamda yetki isteyen tapu müdürlüğüne gönderir.

ç) Talep edilen işlemin neticelenmesi için diğer kamu kurum ve kuruluşları ile resmî yazışma gereken hallerde, bu yazışmalar yetki veren tapu müdürlüğü tarafından yapılır.

d) Talep vekâleten yapılmışsa, aziller siciline bakılarak azil durumu da bildirilir. Yetki verildikten sonra azil gelmişse, azil durumu derhal yetki verilen tapu müdürlüğüne en seri vasıtalar ile (TAKBİS yoluyla, telefon, e-mail, faks gibi) bildirilir. İşlem tamamlanmamış ise, yetki verilen tapu müdürlüğü işlemi reddeder ve reddi yetki veren tapu müdürlüğüne bildirir.

e) Yetki verildikten ve tapu kayıt örneği gönderildikten sonra taşınmazla ilgili herhangi bir kısıtlama geldiğinde, durum derhal yetki verilen tapu müdürlüğüne en seri vasıtalar ile (TAKBİS yoluyla, telefon, e-mail, faks gibi) bildirilir.

1) Kısıtlama, yetki verilen işlemin yapılmasına engel oluyorsa, yetki verilen tapu müdürlüğü ile en seri vasıtalarla irtibata geçilerek işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı tespit edilir. İşlem tamamlanmamış ise, verilen yetki resmî yazı ile iptal edilir ve yetki veren tapu müdürlüğünce kısıtlama ile ilgili işlem yapılır. İşlem tamamlanmış ise, kısıtlama talebi yetki veren tapu müdürlüğünce reddedilir.

2) Kısıtlama, yetki verilen işlemin yapılmasına engel olmuyorsa, yetki verilen tapu müdürlüğü ile en seri vasıtalarla irtibata geçilerek işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı tespit edilir. İşlem tamamlanmamış ise, yetki veren tapu müdürlüğünce kısıtlama ile ilgili işlem yapılarak, kısıtlama sonrasında tarafların irade beyanı doğrultusunda işlem yapılır. İşlem tamamlanmış ise, kısıtlama talebi yetki veren tapu müdürlüğünce reddedilir.

f) Yetki verildikten ve tapu kayıt örneği gönderildikten sonra, yetki verilen işlemin sonucu kesin olarak tespit edilip, beyanlar hanesine işlenen yetki verildiğine dair belirtme terkin edilmeden, yetki verilen işleme konu taşınmazla ilgili malikin veya temsilcisinin talebe bağlı işlemleri yetki veren tapu müdürlüğünce karşılanmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tapu Harçlarının Tahsili, İşlemin Yapılması, Tescil ve Belgelerin Arşivlenmesi

Tapu harçları ve döner sermaye bedeli tahsili

MADDE 8 – (1) Yetki verilen tapu müdürlüğü talep konusu tapu işlemiyle ilgili tapu harçlarının ve döner sermaye bedelinin tahsilini sağlamakla yetkili ve sorumludur.

(2) Tarafların tapu harcına esas olmak üzere belirttikleri değerin, taşınmazın emlak vergisi değerinden az olmaması gerektiği, aksi halde aradaki farka isabet eden harç miktarının 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre cezalı olarak tahsil edileceği ihtar edilerek, tapu harçları taraflarca beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır.

Tapu işleminin tamamlanması

MADDE 9 – (1) Yetki alındıktan, hak sahibi ve tasarruf yetkisi belirlendikten ve işlemin yapılmasında kanunen bir sakınca olmadığı tespit edildikten sonra akit yapılmasını gerektirmeyen işlemlerde istem belgesi, akdi gerektiren işlemlerde resmî senet yetki verilen tapu müdürlüğünce düzenlenir.

(2) İstem belgesi veya resmî senet taraflar ve işlemi gerçekleştiren tapu görevlilerince imzalanır, işlem yevmiye defterine kayıt edilir ve istem belgesi veya resmî senet üzerine, yevmiye tarihi, saati ve dakikası ile yevmiye numarası yazılır. Taraflara, işlemin türüne göre, tapu senedi ve/veya ipotek belgesi verilir. Talep vekâleten yapılmışsa, istem belgesi veya resmî senet imzalanmadan evvel de azil durumu yetki veren tapu müdürlüğünden resmî yazıyla veya elektronik ortamda sorularak, alınacak cevaba göre işlem yapılır.

(3) Resmî senet veya istem belgesi ile tapu senedi ve/veya ipotek belgesinin onaylı birer örneği ve işleme esas diğer belge asılları resmî yazı ile veya elektronik ortamda taşınmazın kütüğüne şerh, belirtme, terkin veya tescil yapılmak üzere yetki veren tapu müdürlüğüne gönderilir.

(4) Resmî senet veya istem belgesinin aslı ile diğer belgelerin birer adet onaylı örneği yetki verilen tapu müdürlüğünde Genel Müdürlükçe belirlenecek usul ve esaslara göre arşivlenecektir. Tapu senedi ve/veya ipotek belgesinin yetki verilen müdürlükteki nüshası hakkında, Tüzüğün 103 üncü maddesine göre işlem yapılır.

Şerh, belirtme, terkin veya tescil

MADDE 10 – (1) Resmî senet veya istem belgesi ile tapu senedi ve/veya ipotek belgesinin onaylı birer örneği ile işleme esas diğer belge asıllarının resmî yazı ile veya elektronik ortamda yetki veren tapu müdürlüğüne ulaşmasından sonra yetki veren tapu müdürlüğünce taşınmazın kütüğüne yetki verilen tapu müdürlüğünün yetki konusu işlem için kullandığı yevmiye numarası ile işlemin niteliğine göre şerh, belirtme, terkin veya tescil işlemleri yapılır. Yevmiye numarası, karışıklıklara sebebiyet verilmemesi için işlemin yapıldığı yıl/yevmiye numarası (2011/30489) şeklinde yazılır.

(2) İstem belgesinin onaylı örneği ve işleme esas diğer belge asılları yetki veren tapu müdürlüğünde Tüzük hükümlerine göre arşivlenir. Resmî senedin onaylı örneği ise, Genel Müdürlükçe belirlenecek usul ve esaslara göre arşivlenecektir.

(3) Kütüğe şerh, belirtme, terkin veya tescil işlemi yapıldıktan sonra, kütüğün beyanlar hanesindeki 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine istinaden yapılan “yetki verildiğine dair belirtme” yetki verilen tapu müdürlüğünün yetki konusu işlem için kullandığı yevmiye numarası ile Tüzük hükümlerine göre re’sen terkin edilir.

(4) Şerh, belirtme, terkin veya tescil işleminin yapıldığı yetki verilen tapu müdürlüğüne resmî yazı ile veya elektronik ortamda bildirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

İşlemden vazgeçme, işlemin yapılamaması ve red yetkisi

MADDE 11 – (1) Tarafların işlemden vazgeçmesi, işlemin bir ay süreyle takip edilmemesi veya eksik olan belgelerin bir ay içinde ibraz edilmemesi halinde, verilen yetki iptal edilmiş sayılır ve durum yetki veren tapu müdürlüğüne resmî yazı ile bildirilir. Kütüğün beyanlar hanesindeki belirtme yetkinin iptal edildiğini bildiren resmî yazının tarihi ve sayısı esas alınarak Tüzük hükümlerine göre re’sen terkin edilir.

(2) Talep konusu işlemin, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 1016 ncı maddesi ve Tüzüğün 23 üncü maddesine göre yetki verilen tapu müdürlüğünce reddedilmesi üzerine, red kararı kütüğün beyanlar hanesinde belirtme yapılmak üzere yetki veren tapu müdürlüğüne bildirilir. Red kararının varlığı, red tarihi ve yevmiye numarası esas alınarak kütüğün beyanlar hanesinde belirtilir. Red kararının kesinleşmesi üzerine, verilen yetki iptal edilmiş sayılır ve kütüğün beyanlar hanesindeki yetki verildiğine dair şerh, red tarihi ve yevmiye numarası ile Tüzük hükümlerine göre re’sen terkin edilir.

(3) İkinci fıkraya göre tapu işleminin reddedildiği hallerde, red gerekçeleri giderilmeden herhangi bir tapu müdürlüğünde reddin konusu tapu işlemi yapılamaz.

(4) Verilen yetkinin iptal edilmiş sayıldığı hallerde, işlemin yeniden talep edilmesi halinde, bir kez daha yetki alınması ve diğer işlemlerin yapılması zorunludur.

İşlemin büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinden talep edilmesi

MADDE 12 – (1) Müşterek rehin, taksim ve trampa işlemleri hariç olmak üzere, büyükşehir belediye sınırları dâhilinde bulunan taşınmazlarla ilgili tapu işlemleri, aynı büyükşehir belediye sınırlarında bulunan diğer tapu müdürlüklerince yetki alınmak suretiyle yapılamaz.

Sorumluluk, bilgi ve belgelerin elektronik ortamda alınıp verilmesi ve koordine

MADDE 13 – (1) Tapu işleminin yapılmasına esas tapu kayıt örneğinin, kısıtlamaların, azil durumunun ve hak sahibinin belirlenmesine esas bilgi ve belgelerin doğru, eksiksiz ve zamanında gönderilmesinden ve işlem neticesinde kütük üzerinde şerh, belirtme, terkin veya tescil yapılmasından yetki veren tapu müdürlüğü görevlileri; hak sahibinin belirlenmesinden, azil durumunun kontrolünden, işlemin yapılmasında kanunî bir engel bulunmadığının tespiti ve resmî senet veya istem belgesi düzenlenmesinden ve bunların doğru, eksiksiz ve zamanında gönderilmesinden yetki verilen tapu müdürlüğü görevlileri sorumludur.

(2) Elektronik ortamda bilgi ve belge alınıp verilmesi, bunlarla ilgili güvenlik tedbirleri ve şifre verilmesi işlemleri Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülür. Yetki alınarak tapu işlemi yapılması işlemleri ile ilgili tapu müdürlüklerine verilen şifrenin gizliliği ve yenilenmesinin sorumluluğu tapu müdürüne aittir. Bu şifrelerin izinli ya da izinsiz olarak üçüncü kişiler tarafından kullanılması yasaktır.

(3) Elektronik ortamdaki yazışmalar mevzuatta belirtilen resmi yazışma kurallarına ve güvenlik önlemlerine uyularak yapılır. Genel Müdürlüğün e-imza uygulamasını başlatması ile birlikte, imza yetkisine sahip kişi yazıyı, güvenli elektronik imzası ile imzalayabilir.

(4) Yapılan yazışmalar ile bilgi ve belgeler elektronik ortamda kaydedilir, dosyalanır ve ilgili tapu müdürlüğüne iletilir. Gelen bilgi ve belgeler kâğıda dökülerek işleme alınabilir.

(5) Bilgi ve belgelerin elektronik ortamda gönderilmesinde TAKBİS veri tabanının kullanılması zorunludur.

(6) Bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak tapu işlemlerinde belgeler elden takip edilemez.

(7) Bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak tapu işlemlerinin takibi, kontrolü, koordinesi ve istatistiğinin tutulması iş ve işlemleri Tapu Dairesi Başkanlığı bünyesinde kurulacak birim tarafından yürütülür.

Güvenlik

MADDE 14 – (1) Elektronik ortamın güvenliğinin ve işlem sürekliliğinin sağlanması, yetkisiz erişimin engellenmesi hususunda ilgili mevzuatına uygun olarak Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı tarafından gerekli tedbirler alınır.

(2) Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı, elektronik ortamdaki belgelerin değiştirilmesini ve aslına uygun olmayan biçimde çoğaltılmasını önleyen teknik tedbirleri alır.

Yurt dışından tapu işlemi yapılması

MADDE 15 – (1) Yurt dışından yapılacak tapu işlemlerinde de bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Hüküm bulunmayan haller

MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, Türk Medenî Kanunu, Tüzük ve 10/11/2009 tarihli ve 27402 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tapu Sicil Müdürlüklerince Düzenlenen Resmî Senetlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Müdürlük sınırlaması

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yetki alınmak suretiyle gerçekleştirilecek tapu işlemlerini yürütecek TAKBİS sistemine dâhil tapu müdürlüklerini belirlemeye Genel Müdürlük yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Bakan yürütür.