TMMOB'dan İzmir'deki emsal artışına itiraz!

TMMOB  İzmir  İKK, emsal artışını içeren uygulama imar planı plan notunun yürütmesinin durdurulması ve iptali için İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bayraklı Belediyesi’ne dava açtı. İz Gazete'den Gizem Taban'ın haberine göre; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK), Bayraklı Belediye Meclisi’nde alınan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nde düzenlenerek kabul edilen emsal artışı için yargı yoluna gitti. Geçtiğimiz haftalarda emsal artışını bulunan uygulama imar planı plan notunun iptali için Bayraklı Belediyesi’ne itiraz dilekçesi veren TMMOB İzmir İKK, itirazın ret edilmesi sonrasında hukuki süreci başlattı.

Bayraklı Belediye Meclisi’nde, 30 Ekim 2020 depreminde hasar gören ve 6306 sayılı yasa dahilinde riskli bulunan binalar için yüzde 10 emsal artışı olan önerge kabul edilmiş, sonrasında ise İBB Meclisi gündemine gelmişti. İBB Meclisi’nde söz konusu önerge gözden geçirilerek ; depremde ağır ve orta hasarlı olarak belirlenen binalar ile 1998'de yönetmelik öncesi ruhsat alan veya 6306 sayılı yasa ile riskli kabul edilen binaların dönüşümü için parsel bazında başvuru yapılması durumunda yüzde 20, ada bazında başvuru yapılması durumunda yüzde 30 emsal artışı verilmesi kararı alınmıştı. TMMOB İzmir İKK, bahsedilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı plan notunun kamu yararına, planlama esaslarına ve şehircilik ilkelerine aykırı olduğu söyleyerek imar plan notunun yürütmesinin durdurulması ve iptali için İBB ve Bayraklı Belediyesi’ne dava açtı.

Dava dilekçesinde; “Bayraklı Belediye Meclisinin 04.10.2021 tarih, 108 sayılı kararı ile kabul edilen ve İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin 11.10.2021 tarih, 05.1146 sayılı kararı ile değişiklikle uygun bulunarak onaylanan, 04.11.2021-03.12.2021 tarihleri arasındaki askı süreci devam eden 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Plan Notunun öncelikle yürütmesinin durdurulmasına ve takiben iptaline karar verilmesi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz” şeklinde ifadeleri kullanıldı.

Dava dilekçesinde yer alan bazı gerekçeler ise şöyle:

‘PLANLAMA BİLİMİYLE ÇELİŞİYOR’

Plan notunun kapsamını aşacak şekilde yoğunluk artışı yapılması yürürlükte olan imar planlarının bütünlüğünü ortadan kaldıracak niteliktedir. İmar planlarının bütünlüklü yapısını bozacak her türlü plan değişikliği, plan notu düzenlemesi ya da bu tür değişiklik ve düzenlemeleri yönlendirecek ilke kararları, planlama biliminin doğası ile çelişmektedir. Dava konusu kararda olduğu gibi, aynı imar adası içerisinde, (mevzuat ve plan değişiklikleri nedeni ile)süreç içerisinde oluşmuş farklı yapılaşma kararlarını korumaya çalışmak, planın yönlendiriciliğini reddetmek, sosyal, kültürel ve teknik altyapıları ile bütünlüklü plan doğrultusunda yapılaşma yerine sadece inşaat alanını hesaba katan bir proje tasarlamaya çalışmaktır.

‘KAMU YARARINA AYKIRI’

Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 7.maddesinin b bendinde ‘Planlar; pafta, gösterim, plan notları ve plan raporu ile bir bütündür.’ şeklinde hüküm yer aldığı, ancak askı süreci devam eden plan notu incelendiğinde; plan notları ile imar adası üzerinde yer alan plan kararlarının örtüşmediği, aynı imar adası içerisinde mevcut plan kararlarını yok sayarak plan notu ile geçmiş ruhsatlı yapıların korunması ve buna ek olarak yüzde 20 ve yüzde 30 oranında inşaat artışı yapılması hususunun şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına açıkça aykırıdır.

‘AFETLERE KARŞI SAVUNMAZLIK YARATIR’

Depremi sonrasında yıkılan veya farklı düzeylerde hasar alan yapıların ağırlıklı olarak ruhsatlı olduğu ve imar planı gelişen bölgelerde olduğu bilinmektedir. Ancak bahsi geçen imar planları herhangi bir jeolojik-jeoteknik etüd olmadan onaylanmıştır. Gelinen noktada aynı bölgelerde imar planına esas Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylı herhangi bir jeolojik-jeoteknik etüd olmadan (Halihazırda söz konusu bölgelerde İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen iki adet plana esas etüt çalışması devam etmektedir.) üretilecek plan kararları bilimsel olarak hatalıdır. Öte yandan plan notunun kapsamını aşan böylesine kapsamlı mekansal bir müdahalenin afetler karşısında savunmasız bir kentsel yapı ortaya çıkaracağı açıktır.

‘AFETLERE KARŞI SAVUNMAZLIK YARATIR’

Deprem sonrasında yıkılan yada farklı düzeylerde hasar alan binaların çoğunluğunun ruhsatlı olduğu ve imar planı gelişmekte olan bölgelerde olduğu bilinmektedir. Ancak bahsedilen imar planları hiçbir jeolojik-jeoteknik etüd olmadan onaylanmıştır. Varılan noktada aynı bölgelerde imar planına esas Çevre ve Şehircilik Bakanlığın tarafından onaylı hiçbir bir jeolojik-jeoteknik etüd olmadan (Halihazırda söz konusu olan bölgelerde İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafınca yürütülen iki adet plana esas etüt çalışması devam etmektedir.) üretilecek olan plan kararları bilimsel olarak hatalıdır. Diğer taraftan plan notunun dahilinde olmayan, böylesine kapsamlı mekansal bir müdahalenin afet durumu yaşanması halinde, savunmasız bir kentsel yapı ortaya çıkaracağı açıktır.

‘BAŞKA FELAKETLERE SÜRÜKLER’

Dava konusu işlem uyarınca; “Mevcut Plandaki Durumu Korunacak Alanlar (K)’ kapsamındaki alanlarda verilecek ruhsatlar, alandaki planlama çalışmalarını etkisiz kılacak bir nitelik kazanacaktır. Bu niteliği sayesinde alanlarda artan nüfusa göre teknik ve sosyal donatı alanlarının arttırılması imkansızlaşacak hatta mevcut halinin korunması dahi zorlaşacaktır. Bahsi geçen alanlarda herhangi bir yağmur, yangın veya deprem olması durumunda sosyal ve teknik altyapı eksikliğinden kaynaklı can ve mal kayıpları çok daha fazla olmaktadır. Söz konusu işlem sonucunda sosyal ve teknik altyapı alanları arttırılmadan yapılacak uygulamaların vatandaşlarımızı bir ‘felaketten kurtarırken’ başka felaketlere sürükleyeceği düşünülmekte olup işlemin yürütmenin durdurulması halk sağlığı açısından hayati önem taşımaktadır.

İzmir Bayraklı'daki emsal artışına itiraz!