TOKİ Somali'de büyükelçilik rezidansı ve konut yapacak!

                    Türkiye 'nin  Mogadişu Büyükelçiliğine atanması beklenen Kani Torun,
  görevine Ramazan  Bayramı 'ndan sonra en kısa sürede başlayacağını belirterek,
 'Biz oraya geçici  işler yapmaya değil, kalıcı işler yapmaya gidiyoruz. Olayı yardım düzeyinden
 çıkarıp, farklı bir sürece getirmemiz gerekiyor. Sadece hazır gıda dağıtmak çözüm
 değil, çözümsüzlük. Bu insanları üretken hale getirmemiz lazım' dedi.
                Açlık ve kıtlıkla mücadele eden Somali 'nin başkenti Mogadişu 'da
 büyükelçilik açmak için düğmeye basan Hükümet, büyükelçi olarak da 'Yeryüzü
 Doktorları'nın kurucularından ve uzun yıllardır dünyanın çeşitli ülkelerinde
 yardım faaliyetlerinde bulunan Dr. Kani Torun üzerinde anlaştı.

                Türkiye 'nin Mogadişu Büyükelçisi olarak atanması beklenen Dr. Kani Torun,
 ilk röportajını Anadolu Ajansına verdi. Torun 'un AA muhabirinin sorularını
 yanıtladığı röportaj şöyle:

                SORU: Son 60 yılın en büyük açlık ve kıtlığı ile mücadele eden Somali 'ye
 büyükelçi olarak atanacaksınız. Somali 'ye ilk kez mi gideceksiniz Ne zaman
 görevinize başlayacaksınız
                CEVAP: Somali 'ye ilk kez gideceğim. Son dönemde Afrika 'da ciddi bir
 büyükelçilik açılımı oldu. Bu bağlamda bu bölgedeki yardımların organizasyonu,
 koordinasyonu gibi birtakım görevlerle bir büyükelçilik atanması Başbakan
 tarafından ilan edildi. Bu göreve de bizi layık gördüler, en kısa zamanda
 büyükelçiliği açıp, çalışmaya başlayacağız. Atama süreci henüz tamamlanmadı. Üçlü
 kararname çıkacak. Göreve Ramazan Bayramı 'ndan sonra en kısa sürede
 başlayacağız.

                SORU: Mesleğiniz nedir
                CEVAP: Cerrahpaşa Tıp Fakültesinden 1984 yılında mezun oldum. Bir süre
 doktor alarak çalıştım, kısa bir süre akademisyenlik yaptım. İngilizce ismiyle
 'Doctors Worldwide', Türkiye 'de, Yeryüzü Doktorları olarak bilinen örgütün ilk
 kurucularındanım, 10 yıl süreyle de genel koordinatörlüğünü yaptım. 15 yıldır
 İngiltere 'nin Menchester kentinde Yeryüzü Doktorları 'nın başındayım.
                Bu vesileyle Afrika 'nın bütün ülkelerinde çalıştım. Yoğun olarak
 çalıştığım ülkeler oldu, daha kısa süreli kaldığım ülkeler oldu. Afrika dışında
 başka ülkelerde de çalıştık, ama Afrika benim özel ilgi alanım. Afrika 'ya karşı
 özel bir sevgi ve ilgim var.

                'BEKLENTİ çITASI çOK YÜKSEK'
                SORU: çok büyük sorumluluğu olan bir göreve atandınız. Ne zaman göreve
 başlayacaksınız İlk etapta neler yapacaksınız
                CEVAP: Beklenti çıtası çok yüksek. çünkü ciddi bir kampanya var, ciddi
 yardım toplandı. Devletimiz bu işe önemli miktarda psikolojik ve finansal olarak
 yatırım yapıyor. Bütün faaliyetlerin organizasyonun yapılması ve koordinasyonun
 sağlanması için tabiri caizse sahada bu işin başında devlet adına birinin
 bulunması gerekiyordu. Bizim yapacağımız iş, bütün bu yardım faaliyetlerinin bir
 şekilde organizasyonunu sağlamak. Bölgede devam eden iç savaşın durdurulması için
 elimizden gelen her şeyi yapacağız. Silahların susması, bir ateşkes süreci olması
 gerekiyor. Sonra da ülkede yeni bir politik yapı oluşturulmalıdır. şžu anda ülke
 dağınık durumda. Güney Somali 'de iç savaş var. Kuzeyde iki tane kendi kendine
 bağımsızlık ilan etmiş bölge var. Kimse tanımıyor, ama bu bölgelerin de ana
 yapıya katılması gerekiyor. Silahlar sustuğu taktirde, diğer süreçler daha hızlı
 olacaktır.
                Havaalanı çok kötü durumda. Havaalanı ile şehir arasındaki yol çok bozuk,
 5 kilometre yol, yarım saatten fazla sürüyormuş, ilk etapta bunlar yapılacak.
 Kalıcı konut projeleri gerçekleştirilecek. Devlet Su İşleri, suya yönelik
 çalışmalar yürütecek. Belki ufak çaplı barajlar, sulama üniteleri gibi...
 Hayvancılık desteklenecek. Bu insanların bir şekilde kendi karınlarını doyurur
 hale gelmeleri gerekiyor.

                'BÜYÜKELçİLİK BİNASI 6 AY İçİNDE TAMAMLANIR'
                SORU: Mogadişu 'da bir büyükelçilik binası yok. Nerede çalışacaksınız
                CEVAP: şžu anda bir büyükelçilik binası yok, ama Türkiye 'ye 100 dönümlük
 bir arazi tahsis edildi ve oraya en kısa zamanda büyükelçilik redizansı ve diğer
 hizmet birimleri, lojistik merkezi ve yardımların organizasyonu ile ilgili hizmet
 birimleri yapılacak. Tahmin ediyorum, 6 ay içinde bu faaliyet biter, biz de kendi
 binamıza taşınırız. Bu binaları  TOKİ  yapacak. Bu süre içinde de geçici olarak
 bize tahsis edilen güvenli bir yerde kalacağız.

                SORU: Mogadişu 'daki büyükelçilikte kaç kişi çalışacaksınız Nasıl bir
 ekip kurmayı düşünüyorsunuz
                CEVAP: Gerekli memur kadrosu oluşturulacaktır. Ama bizim oradaki
 yapacağımız faaliyetler, sadece büyükelçiliğin faaliyetleriyle sınırlı değil.
 Türkiye 'den giderek orada çalışan bütün devlet kurumlarının çalışanları
 büyükelçilikle koordineli bir şekilde çalışmak durumundalar.

                AİLESİ GİTMEYECEK
                SORU: Ailenizi Mogadişu 'ya götürecek misiniz
                CEVAP: şžu anda hayır. çünkü çocuklar okuyor, hanım çalışıyor. Dolayısıyla
 şu anda mümkün değil. Eşim ve çocuklarım Manchester 'da kalacak.

                SORU: Aileniz ve yakın çevreniz böyle bir göreve atanmanızı nasıl
 değerlendirdi
                CEVAP: Herkes genelde destekliyor. Tabii ki çocuklar ve hanım ilk başta
 güvenlik açısından endişeye kapıldılar, ama Afrika 'ya ilişkin tutkumu, gayretimi
 biliyorlar. Bu gayretimi de ileride Afrika 'ya yerleşme şeklinde gerçekleştirmeyi
 düşünüyorduk. 'çocuklar biraz büyüyünce gider, birtakım faaliyetleri bizzat
 yaşayarak devam ettiririz' diyorduk. Böylesini düşünmemiştik, biraz da ani
 oldu.
                'SÜRPRİZ OLDU'
                SORU: Dışişleri Bakanlığı, Mogadişu 'ya büyükelçi olarak atanmanız
 konusunda görüşünüzü aldı mı Böyle bir teklif bekliyor muydunuz
                CEVAP: Sürpriz oldu. Uzun süre yurt dışında kalınca gözden ırak olan
 gönülden de ırak olur sanıyordum. Bizim yaptığımız faaliyetleri sayın bakan
 biliyordu. Uzun süredir takip ediyordu. Sayın Cumhurbaşkanı da Kongo 'ya
 gittiğinde yaptığımız faaliyetleri bizzat yerinde müşahede etmiş ve çok da memnun
 kalmıştı. Bu konuda sayın Başbakan ile de konuşmuşlar. Bir konsensüs olmuş. Bana
 bilahare atama kararı bildirildi. Sayın Bakan, bu konuda böyle bir karar
 alındığını söyledi, bize de artık göreve gitmek düşüyor.

                'SOMALİ İLE İLGİLİ BÜTÜN KİTAPLARI İNTERNETTEN ISMARLADIM'
                SORU: Somali 'deki son durum hakkında bilgi verir misiniz
                YANIT: Uzun süredir yaptığım faaliyetlerle bağlantılı olarak, Sahra altı
 Afrika 'nın, tarih ve kültürüne yönelik okuyordum. Somali hakkında az çok bilgim
 var, ama bu göreve geldikten sonra Somali ile ilgili bütün kitapları internetten
 ısmarladım, önümüzdeki hafta gelecek. Böylece kültürünü, dilini ve diğer
 özelliklerini daha derinden inceleme fırsatı bulacağım. Vaktimi biraz da ona
 harcayacağım.

                SORU: İngiltere 'de yaşayıp, açlık ve yokluğun olduğu Somali 'ye götüren
 maneviyat nedir
                CEVAP: Bu bir hizmet duygusu. Aslında kültür olarak aç insana, ihtiyaç
 sahibi olan insana yardım etmeyi bir gelenek haline getirmiş bir toplumda
 yetiştik. Bu faaliyetler inancımızın da bir parçası. Komşusu açken tok yatamayan
 bir kültürden geliyoruz. Bu konu, bizi motive ediyor. Normal rutin görevi
 yaparken insanlara yardım etmek de güzel bir şey.

                'KALICI İşžLER YAPMAYA GİDİYORUZ'
                SORU: Somali 'de sağlık alanında ilk olarak neler yapılması gerekiyor
                CEVAP: Somali 'de esas sorun, iç savaş, büyük ölçüde altyapıyı çökertmiş
 durumda. Yol, su, elektrik yok, okullar ve hastaneler yıkılmış vaziyette. Bu
 altyapıyı yeniden ayağa kaldırmamız gerekiyor. Biz oraya geçici işler yapmaya
 değil, kalıcı işler yapmaya gidiyoruz. Orada toplum sağlığı hizmeti veren küçük
 sağlık ünitelerinin yanı sıra hastane de kurmak gerekiyor. Bütün bu faaliyetler
 sadece devletin değil, gönüllü kuruluşların da katkılarıyla yapılabilecek
 faaliyetler.

                'MİLLETTEN İSTEDİĞİMİZ DUA ETMELERİ'
                SORU: Göreve başlamadan önce Türkiye Cumhuriyeti Devleti 'nden ve
 vatandaşlardan herhangi bir talebiniz var mı
                CEVAP: Devlet, bütün kurumlarıyla arkamızda. Ben devleti temsilen
 gidiyorum. Burada yapılan iş, Türkiye Cumhuriyeti Devleti 'nin, Afrika 'daki
 etkinliğini uzun vadede arttıracak bir iştir. Milletimiz de bizi destekliyor.
 Yapılan yardımların miktarı 300 milyon TL 'yi geçti. Zor bir coğrafyada önemli bir
 görevi ifa etmek üzere gidiyoruz. Milletten istediğimiz bize dua etmeleri.

                'SADECE HAZIR GIDA DAĞITMAK çÖZÜMSÜZLÜK'
                SORU: Vatandaşlara, yardımlarını sürekli hale getirmeleri konusunda bir
 çağrınız olacak mı
                CEVAP: Olayı yardım düzeyinden çıkarıp, farklı bir sürece getirmemiz
 gerekiyor. İlk başta aç insanları doyurmak, hasta insanları iyileştirmek önemli
 bir şey. Ama bu safhayı bir an önce geçmemiz gerekiyor. Sonraki safha, yardımdan
 çok o insanları kendi başlarına işlerini yürütecekleri, karınlarını doyuracakları
 bir hale getirebilmek. Sadece hazır gıda dağıtmak çözüm değil, çözümsüzlük.
 Sürekli hazır gıda dağıtarak, hiçbir şey elde edemezsiniz. Hazıra dağ dayanmaz.
 Bu insanları üretken hale getirmemiz lazım.

                'İç BARIşž SAĞLANMALI'
                SORU: Somali, kaç yılda kendi kendine yeter hale gelebilir
                CEVAP: Somali 'nin ayağa kalkması, sadece dışarıdan yapılacak çalışmalarla
 mümkün değil. İçerideki aktörlerin de olumlu katkı yapması lazım. İç barışın
 temini, en önemli meseledir. İç barış temin edilirse, yeniden yapılanma süreci
 hızlanır. İç barış olmazsa, bu süreç sekteye uğrar. Birinci ve öncelikli konu, iç
 barışın temini. Altyapı yatırımları da vakit alıyor. Mucize beklenmesin. Altı
 ayda aç insanlar doyabilir, ama ülkenin yeniden ayağa kalkması, belli vakit
 alacak bir şey. Silahlar susar ve ülkede siyasal istikrar olursa, Somali 'nin çok
 kısa sürede ayağa kalkacağına inanıyorum. çünkü Somali halkının çok kısa sürede
 kendilerini ayağa kaldıracak yetenekleri vardır, uyanık ve gözü açıktır.
 Özellikle Amerika ve İngiltere 'de ciddi bir Somali diasporası var. Bunlar çok
 eğitimli insanlar. Bunların da barış olduğu taktirde geri gelip, tamamen geri
 gelme şeklinde değil, ama kendi ülkelerindeki birtakım pozitif şeyleri
 destekleyeceklerini düşünüyorum.
                Bu zor bir dönem, Somali halkı da zor, ama dobra bir halktır. Afrika 'da,
 bir tek Somali 'de herkes aynı dili konuşuyor, herkes Müslüman, herkes aynı etnik
 kökene sahip, ama 20 senedir iç savaştan kurtulamıyor. Bu sorunun ve aşiretler
 arası iç savaşın korkunçluğunu gösteriyor. Misyon zor, ama elimizden geleni
 yapacağız.

                'İSTESELER DE çALIşžAMAZLAR'
                SORU: Diğer ülkelerin, Somali 'ye yeterince yardım yaptığını düşünüyor
 musunuz
                CEVAP: Başlangıçta ilgi gösterenler oldu, ama iç savaş yüzünden yardım
 kuruluşları büyük ölçüde çekilmek zorunda kaldı. BM bile elemanlarının çoğunu
 çekti, sadece yerli elemanlarla çalışıyor. Onların çalışmaları şu anda mümkün
 değil. Türklere karşı bir sempati olduğu için Müslüman kardeşliği gibi birtakım
 duygularla kapılarını bize açtılar. Batılı kuruluşlar şu anda isteseler de
 çalışamazlar. Batılı, gelişmiş ülkeler, BM 'nin fonuna birtakım yardımlar yapıyor,
 ama BM de bunların yetersiz olduğundan şikayet ediyor.
AA