TOKİ'den çekilişsiz kurasız konut

ABD'nin mortgage sisteminde yaşanan sıkıntılar, özellikle gelişmiş ülkelerde konuta ilgiyi azaltmış durumda. Ancak gelişmekte olan ülkelerin bu alandaki geleceği hala parlak görünüyor. Nitekim Türkiye'de de gayrimenkul fiyatlarının düştüğü bugünlerde vatandaşların hala önemli bir kısmı yatırımlarını bu alana yönlendiriyor. Türkiye'de konut deyince akla ilk gelen  TOKİ  de bu ortamda ku-rasız çekilişsiz "açık satış" yöntemiyle 47 ilde konut satışına başladı.

Ankara'dan İstanbul'a, Van'dan Adana'ya 47 ilde yaklaşık 7 bin 500 konut satışa çıkaran TOKİ, fiyatı 35 bin ila 280 bin YTL arasındaki konutlar için 180 aya kadar vade uyguluyor. TOKİ, tüm bu konutları açık satış yöntemiyle satacak. Bu sistemde satışlar, kura ve ön şart aranmaksızın başvuru önceliğine göre yapılıyor.

Açık satış yöntemiyle yapılan satışlarda, konut alıcıları ilgili banka şubelerinden (çoğunlukla Ziraat Bankası) seçtikleri konutun peşinat tutarını yatırarak, bir gayrimenkul satış sözleşmesi imzalıyorlar. Peşinat bedeli borç bakiyesinden düşülerek, kalan tutar taksitlendiriliyor. Bu yöntemle örneğin İstanbul Halkalı'da 750, Ankara'da 470 YTL taksitle ev alma fırsatı doğuyor.

Birden çok konut alınabilir

Tüm illerdeki konutlar için konut seçimini yapan alıcılar, tercih ettikleri konutun satış bedelinin yüzde 20, 30, veya 40'ı oranındaki peşinat miktarını son başvuru tarihine kadar ilgili banka şubelerine yatırarak gayrimenkul satış sözleşmesi imzalayacaklar. Borcun kalanı yüzde 20 peşinat oranı için 96 ay, yüzde 30 peşinat oranı için 108 ay vade ve yüzde 15 indirim, yüzde 40 peşinat oranı için de 120 ay vade ve yüzde 25 indirim olacak şekilde aylık taksitler halinde ödenecek.

Taksitler her yılın ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, önceki 6 aylık dönemdeki memur maaş artış oranı uygulanarak artırılacak, ilk taksit ödeme tarihi, sözleşme imzalama tarihini takip eden bir sonraki ay olarak belirleniyor. Konutlar 18 ila 24 ay arasında teslim ediliyor. Anahtar teslimi öncesinde, konut bedelinin yüzde l'i oranında KDV ayrıca alıcı tarafından ödeniyor.

Konut satın almak için başvuruda bulunan kişilerin kendisi, eşi ve velayeti altındaki çocukları üzerine tapuda kayıtlı bağımsız bir konutun bulunmaması, daha önce TOKl'den alınmış bir gayrimenkule sahip olmama şartları kaldırıldı. Konutların teslim süresi, sözleşme tarihinden itibaren 20 ay olarak belirlendi. Konut satın almak üzere başvuruda bulunan konut alıcılarından fotoğraflı nüfus cüzdanı örneği, vatandaşlık kimlik ve vergi sicil numaraları; satın alma işlemlerinin vekaleten yapılması durumunda, satışlarla ilgili tüm belgeleri düzenleme, imzalama, beyan ve taahhütlerde bulunma yetkisini içeren noter tasdikli vekaletname isteniyor.

Dar gelirlilere

Adana, Osmaniye, Eskişehir ve Ankara'da alt gelir grubu için konutları da satışa çıkaran TOKİ, 200 YTL taksitle ev sahibi olma imkanı bile sunacak. TOKİ,  Ankara  Şereflikoçhisar'daki 54 konutu çekilişsiz kurasız satacak. Ancak Adana-Karaisalı, Adana-Seyhan Sarıhular, Osmaniye-Yaveriye ve Eskişehir-Vadişehir konutları için kura yöntemi uygulanacak. Kura yönteminde satışa sunulan konut sayısından fazla başvuru olması durumunda, noter huzurunda "konut alma hakkı ve konut belirme kurası" çekilerek alıcılar belirleniyor. Konut sayısından daha az başvuru olması durumunda ise tüm başvuru sahipleri kurasız konut alma hakkı kazanıyor. Başvuruda bulunanların konut satın alma hakkı ve seçme önceliğini belirlemede başvuru sırası esas alınıyor.

Yetim bayanlara yaş şartı

Alt gelir grubu projelerine başvuru yapabilmek için, başvuru sahibinin TC vatandaşı olması; projenin bulunduğu il /ilçe sınırlan içerisinde ikamet ediyor olması veya projenin bulunduğu il veya ilçe nüfusuna kayıtlı olması gerekiyor. Şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimleri kategorisinde başvuracakların ise en az 5 yıldır ikamet ediyor olması veya il/ilçe nüfusuna kayıtlı olması şart koşuluyor.

Alt gelir grubuna yönelik konut alımı için; Toplu Konut Idaresi'nden konut satın almamış ve Toplu Konut Idaresi'nden konut kredisi kullanmamış olmak, (şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimleri kategorisi hariç) kendisine eşine ve/veya velayeti altındaki çocuklara ait tapuda kayıtlı bağımsız herhangi bir gayrimenkulu olmamak, (şehit aileleri, maluller ile dul ve yetimleri kategorisi hariç) 30 yaş ve üzerinde olmak gerekiyor. Ancak, eşi vefat etmiş olan çocuklu dul bayanlarda yaş şartı aranmıyor.

Babası veya hem babası hem de annesi vefat etmiş yetim bayanlarda (bekar) yaş şartı 25 yaş ve üzeri olarak belirlendi. Ayrıca başvuru sahibinin, eşinin ve velayeti altındaki çocuklarının gıda, yol, vs her türlü aldıkları yardımlar dahil olmak üzere toplam hane halkı aylık net gelirinin en fazla bin 350 YTL. olması gerekiyor. Bir hane halkı adına, yani kişinin kendisi, eşi ve velayeti altındaki çocukları adına yalnızca bir adet başvuru yapılabilecek.

Şehit, gazi, dul ve yetime kredi

Toplu Konut Fonu'ndan şehit ailelerine, terör malulleri ile dul ve yetimlerine faizsiz konut kredisi veriliyor. Bu krediden yararlanabilmek için, Emekli Sandığı'ndan alınacak hak sahibi olduğuna dair belgeyle Ziraat Bankası'na başvurulması gerekiyor. Bu krediden yararlanılarak edinilecek konutlar için herhangi bir kısıtlama yok. Sadece tapunun en fazla bir yıl önce alınmış olması yeterli. Bu krediyle istenilen yörede ve istenilen büyüklükte konut edinmek mümkün.

Kredinin miktarı 2007 yılı için yaklaşık 48 bin YTL olarak belirlendi. Geri ödemesi ise alınmakta olan maaşın dörtte biri tutarındaki miktarın Emekli Sandığı'nca kesilmesi suretiyle yapılıyor. Krediye faiz uygulanmıyor.

33 bin konut satışı hazırlığı

TOKÎ ayrıca, 54 ilde yaklaşık 33 bin konut ve sosyal donatı yapmak için yaptığı ihaleleri değerlendirme aşamasına geldi. Yakın zamanda konut satışına başlanması beklenen bölgeler şöyle sıralanıyor:

Afyon, Balıkesir, Aydın, Çanakkale, Denizli, İzmir, Manisa, Muğla, Kütahya, Bursa, İsparta, Yalova, Antalya, Uşak, Ankara, Çankırı, Kırıkkale, Eskişehir, Diyarbakır Kayapınar, Erzincan Yayla-başı-Tarımköy, Erzurum, Gaziantep-Şahinbey-Mardintepe, Hatay, Kayseri, Mersin, Adana, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir, Konya, Osmaniye, Karaman, Adıyaman, Kahramanmaraş, Isparta-Eğirdir, istanbul Ataşehir,  İzmir  Buca Tınaztepe, İzmir Aliağa, İzmir Çiğli, Kahramanmaraş Türkoğlu, Kütahya Çavdarhisar, Trabzon, Tokat, Giresun, Rize, Bolu, Düzce, Sakarya, Zonguldak, Samsun, Amasya, Bayburt, Gümüşhane, Karabük, Kastamonu.

Özlem Doğaner / Para Dergisi