Türk vatandaşlığı başvuru şartının değişmesi konut talebini nasıl etkileyecek?
Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak, gayrimenkul yolu ile vatandaşlık ediniminde uygulanan limitin artırılması ile ilgili önemli açıklamalar yaptı. İşte Bucak'ın o açıklamaları...
Artışın sebepleri arasında Rusya -Ukrayna savaşı da yer alıyor
Yaptığı konuşmada son zamanlarda sık sık gündeme gelen gayrimenkul sektörünün mevcut durumuna ve savaşın konut satışlarına etkisiyle ilgili de açıklamalar yapan Hakan Bucak, şöyle konuştu: “Günümüze bakıldığında ise özellikle ekonomideki enflasyonist baskı ve emtiada fiyatlarının döviz bazında 2-3 katına çıkması sonucu ortaya çıkan maliyetler her sektörde bir fiyat dalgalanması yaşanmasına sebep oldu. Yatırım yoluyla vatandaşlık edinimi için yapılan söz konusu artış da yaklaşık bir senedir gündemdeydi. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan savaş sonrası Rusça konuşan yabancı yatırımcının ülkemize artan talebi de bu artışın uygulanmasına zemin hazırladı. Bunun yanında maliyet ve yüksek talep şoku ile artan gayrimenkul fiyatları da yatırım bütçesine yapılan düzenleme üzerinde oldukça etkili sebepler arasında.”
Daha kolay bir geçiş olabilir mi?
Son zamanlarda sık sık gündeme gelen yatırım yolu ile vatandaşlık edinimi şartlarında uygulanacak alt limitin 400 bin Dolara çıkarılmasının olası sonuçlarıyla ilgili de konuşan Hakan Bucak, “Yatırım bütçesinin 400 bin dolara yükseltilmesi her ne kadar yerinde bir karar olsa da sektörde doğuracağı sonuçların etraflıca değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Böylesine keskin bir geçişin sektörde talep düşüklüğüne yol açması kuvvetle muhtemel. Tahmin ediyorum ki ortalama yüzde 30-35 bandında bir talep düşüklüğü gerçekleşecek. Talep artışının en yoğun olduğu dönemde yapılan söz konusu artış bir şok etkisine sebep olacaktır. Bu keskin geçiş yerine zaman içine yayılan bir sürecin hem yatırımcıyı hem de sektördeki on binlerce şirketi rahatlatacağına inanıyorum. Bu sayede hem satışların düşme riski azaltılabilir hem de sektördeki her paydaş için kolay bir adaptasyon süreci sağlanabilir” dedi.
400 bin Dolarda kotalı geçiş önerisi geldi
Yaptığı açıklamada iki ay önce “kotalı geçiş” önerdiklerini dile getiren Hakan Bucak şöyle konuştu: “Yaklaşık iki ay önce de önerdiğimiz ‘kotalı geçiş’, bu süreci kolaylaştıracak yöntemlerden biri. Bir yatırım kotası belirlendikten sonra belli aralıklarla kotanın durumuna bağlı olarak geçiş sağlanması sektör anlamında daha sağlıklı sonuçlar doğuracaktır. Kotalı geçiş ile hem hızlı bir döviz girdisi hem de mevut yatırımların daha çabuk sonuçlanması sağlanabilir. Örneğin, 10 bin başvuru kota olarak belirlendiğinde 2,5 milyar Dolar döviz girdisi sağlanabilir. Bununla birlikte bir tarih belirlenip -örneğin, Ağustos 2022’den itibaren- bu tarihe bağlı olarak ilerlendiğinde de hızlı yatırımların önü açılacaktır.”
Hakan Bucak, konut edimini yoluyla vatandaşlık hakkı kazanmak isteyen yabancı yatırımcılardan bağış alma yoluna gidilebileceğini de önererek, şunları kaydetti: “Bir diğer önerim ise devletin bu konuda bağış alması. Dünyada yatırım bütçesi üzerinden bağış alınmasının birçok örneği bulunduğu için yatırımcı tarafında şaşkınlık yaratmayacağı gibi devlet bütçesine de ciddi bir döviz girdisi sağlayacaktır. Yatırım alt limit bütçesi 300-350 bin dolar bandına çekilip ek olarak 50-100 bin dolar civarında bir bağış alınabilir. Şunu unutmamak lazım ki devlet, gayrimenkul satıcısına ödenen 400 bin ya da 250 bin dolar üzerinden yüzde 4 tapu harcı ve KDV geliri elde ediyor. Eğer yatırım bütçesi üzerinden bağış alınırsa 20 bin başvuru ile hazineye yılda sadece 1 milyar dolar girdi sağlayabilir.”
Limit artışı yatırımcının niteliğini nasıl etkiler?
Yaptığı açıklamada İspanya, Portekiz ve Yunanistan gibi rakip ülkelerdeki vatandaşlık şartlarıyla ilgili de konuşan Hakan Bucak şöyle konuştu: “Vatandaşlık imkanı sunan diğer ülkelere bakıldığında Türkiye, 400 bin dolar yatırım bütçesi şartı koyarak Portekiz, İspanya ve Yunanistan ile neredeyse eşit hale geldi. Türkiye bu ülkeler için önemli bir rakip olarak değerlendiriliyordu. Eğer Schengen ülkelerine serbest dolaşım hakkı gelirse Türkiye yine bu ülkelerle rekabet edecek hale gelebilecektir. Aksi takdirde diğer ülkeler bu argümanı kullanarak Türkiye’ye yatırım yapacak potansiyeli kendi ülkelerine çekecektir. 400 bin Dolar yatırım bütçesinin bir olası faydası yatırımcı niteliğindeki artış olarak görülebilir. Daha nitelikli yatırımcıların ülkeye gelmesi muhtemel. Ancak yabancı satıştaki işleyişin hala düzenlememiş olması, sektördeki satıcı ve pazarlama firmaları için sertifikasyon, teşvik ve eğitim şartları gibi standartların getirilmemesi ülkemizin, 2019 yılında Güney Kıbrıs’ta yaşanan mağduriyetlerle karşı karşıya kalmasına sebep olabilir.
Dikkate alınması gereken bir diğer önemli konu da, sektörde ‘merpen altı’ olarak tabir edilen sektör dışı oyuncuların varlığı ve bu sebeple yaşanması muhtemel yatırımcı mağduriyetleri. Sektörde ülkemizi hakkıyla tanıtarak bu işe emek veren firmaların önünü açılması ve sektör dışı oyuncuların bu alandan uzaklaştırılması son derece önemli bir gündemdir ve ilgili bakanlıkların bunu ivedilikle ele alması gerektiğine inanıyorum.”
İstanbul'da Türklere kiralık ev verilmiyor mu? Kiralık evlerde fazla para veren kazanıyor!