Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkiler gayrimenkul fuarı ile güçlendi!

MOSKOVA’DA bu yıl 12’ncisi düzenlenen Proestate International Real Estate Investment Forum (Uluslararası Gayrimenkul Yatırımı Forumu), 19-21 Eylül tarihleri arasında Radisson Royal Hotel Kongre Merkezinde gerçekleştirildi. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurumun da katılım gösterdiği forumda, inşaat ve şehircilik alanında Türkiye ile Rusya arasında yeni ortaklıklar ve iş birlikleri masaya yatırıldı. Rusya’da inşaat yapan Türk müteahhitlik firmalarının iş hacimlerinin genişletilmesi ve Rus yatırımcılara Türkiye’de konut satma gibi konuların ön plana çıktığı forumda, inşaat sektöründe potansiyelleri değerlendirmek üzere iki ülke arasında acilen bir çalışma grubu kurulması kararlaştırıldı.

Diplomatik, kültürel ve ticari anlamda tarihi yüzyıllara dayanan Türk-Rus ilişkileri, son yıllarda güçlü bir iş birliğine dönüşmeye başladı. Bir süredir Türkiye ve Rusya, her alanda işbirliğini temel alan bir yol haritası çiziyor. Türkiye ve Rusya, Avrasya’nın yükselen iki ülkesi olarak bağlarını sağlamlaştırmaya devam ediyor. Türkiye ile Rusya arasında hedeflenen dış ticaret hacmi ise 100 milyar dolar. Türkiye müteahhitlik sektörü şu anda dünyada ikinci sırada. Türk inşaatçıların bu güce ulaşmasındaki lokomotif ülke ise Rusya. Şu an Rusya’da Türk müteahhitlik sektörünün gerçekleştirdiği projelerin toplam değeri 70 milyar doları aşmış durumda. 2018’in ilk göstergelerine göre, iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi de artmaya devam ediyor, dış ticaret hacminin bu yıl 30 milyar doları bulması öngörülüyor.

Rusya’da 12 yıldır aralıksız olarak düzenlenen Proestate International Real Estate Investment Forum (Uluslararası Gayrimenkul Yatırımı Forumu), inşaat sektörü için benzersiz iş birliği fırsatları sunuyor. Bu yıl 19-21 Eylül tarihleri arasında Moskova Radisson Royal Hotel Kongre Merkezinde düzenlenen Proestate’e çok sayıda Türk inşaat firması ve kurum katıldı. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türk Hava Yolları, İstanbul Ticaret Odası, Havelsan, Ant Yapı, Lal Değerleme ve çok sayıda dev inşaat firması ve yatırımcı katılımcılar arasındaydı.

"HEDEF 10 MİLYAR DOLAR"

Çevre ve Şehircilik Bakam Murat Kurum, beraberindeki Rusya Federasyonu İnşaat Konut ve Kamu Destekleri Bakanı Vladimir Yakushev, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Çiğdem Karaaslan, Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatma Varank,  TOKİ  Başkanı Ergün Turan, Emlak Konut GYO Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Keleş, Emlak Konut GYO Genel Müdürü Hakan Gedikli, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç ve bürokratlarla beraber Proestate kapsamında açılan fuar alanını gezerek projeler hakkında bilgi aldı.

Yakushev ile ikili görüşme gerçekleştiren Kurum, inşaat alanındaki ilişkilere ve yatırımlara ilişkin bilgi alışverişinde bulundu.

İkili görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenlendi. Kurum, Türkiye ve Rusya arasında çok güçlü ilişkiler bulunduğunu belirterek, “Enerji, inşaat, turizm alanında, hemen hemen her alanda ikili ilişkilerimiz mevcut ve iş hacmimiz her geçen gün daha da artıyor. İlişkilerimizi daha güçlendirmek adına yapılması gereken çalışmayı bir an önce başlatacağız” dedi. TOKİ, Emlak Konut ve İLBANK’ın çalışmalarına ilişkin bilgi veren Kurum, TOKİ ve Emlak Konut’un 16 yılda 1 milyonun üzerinde konut inşa ettiğini, İLBANK’ın da şehirlerin altyapılarını yenilediğini belirtti. Bakan Kurum, geçen yıl 4.7 milyon Rus turistin Türkiye’ye geldiğini, bu yıl rakamın 6 milyona ulaşmasının öngörüldüğünü vurguladı. Kurum, Yeni Moskova Projesinde çalışan Türk müteahhit sayısının artırılması gerektiğini belirterek, “Bulunduğumuz ekonomik savaş içerisindeki durumdan da en kısa süre içerisinde çıkacağız” dedi.

Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik’te yabancılara mülk satışını düzenleyen bölüme de değinen Kurum, düzenlemenin inşaat sektörü adına önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, sektörün böylece büyük bir atağa kalkacağım ifade etti. Son beş yılda yabancıya 12 milyar dolarlık gayrimenkul satışı yapıldığını belirten Kurum, “Yabancıların son beş yılda aldıklarını bir yılda almalarını sağlayacak tanıtım yapmamız gerekiyor. 2019 hedefimiz 10 milyar dolar” dedi. Türkiye’nin yurtdışındaki yaklaşık 368 milyar dolarlık müteahhitlik işinin yüzde 19.5’inin Rusya ile yapıldığını, bunun daha da artırılması gerektiğini önemle vurgulayan Kurum şunları aktardı:

“İki ülke liderlerinin bu konudaki beklentileri 100 milyar dolar seviyesinde. Hem bu seviyeye ulaşılması hem de 27 milyar dolarlık ticaret hacminin artırılması gerekiyor. Türkiye’den inşaat malzemesi getirilmesi ve işçilik konusundaki maliyetlerin düşürülmesi noktasında da yapılabilecekleri görüştük. Hem şehirlerin altyapısı hem de bakanlıkta mevcut kullandığımız TAKBÎS, coğrafi bilgi sistemi, e-devlet sistemine ilişkin bizim görüşlerimizi almak istiyorlar. Diğer taraftan TOKİ ve Emlak Konut ile son 16 yılda bir milyonun üzerinde konut yaptık. Bu bilgileri aktardık, tecrübelerimizi paylaşabileceğimizi söyledik. Onlar da memnuniyetle karşıladılar.”

Müteahhitlere kendilerine güvenmeleri çağrısında bulunan Kurum, yurtdışında sektörlerini anlatmaları ve yeni anlaşmalar yapma konusunda çalışmalarım istedi. Bakanlık olarak gereken desteğin verileceğini aktaran Kurum, “2000’li yıllara kadar Rusya Federasyonunda biz 704 iş karşılığı 11 milyar dolarlık iş yapıyorduk. 2002’den bugüne ise bin 956 iş karşılığı 72 milyar dolarlık iş yapıyoruz. Yedi kat artıyor.

Bu yeter mi? Kesinlikle yetmez. Bizim ülkemizin, sektörümüzün potansiyeli bunun çok çok üzerinde. Bunu buradaki ve Türkiye’deki yüklenicilerimizin yapacağına inancım tam” dedi. Türk müteahhitlerin dünyada Çin’den sonra ikinci sırada yer aldığına da değinen Kurum sözlerini şöyle tamamladı:

“Hızlı ve kaliteli inşaat yapıyoruz. Mühendisliğimiz, inşaat malzemelerimiz kaliteli. Rusya ile kültürel ve coğrafik olarak da birbirimiz yakınız. Tüm bunları birleştirince, Türk inşaatçılar Rusya’da tercih sebebi oluyor. Rus bakan ile işbirliğimizi güçlendirmek adına bir komisyon kurulması konusunu konuştuk. Komisyonu hızlıca kuracağız. 2025 yılma kadar bir buçuk milyon yeni nüfus ve bir milyon da çalışanın olduğu yeni Moskova’yı tasarlıyorlar. Sahada bu manada çalışan Türk müteahhitler zaten var. Sayısını artırmamız gerekiyor.” 

Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatma Varank ise, konuşmacı olarak katılım gösterdiği panelde, başkanlık sistemine geçiş ile beraber daha hızlı karar alma dönemine girildiğini vurgulayarak, ülkemizde akıllı şehircilikten sıfır atık projelerine, millet bahçelerinden kentsel dönüşüme kadar çeşitli alanlardaki gelişmeleri katılımcılarla paylaştı.

“İKİ ÜLKE BİRBİRİNİ TAMAMLIYOR”

Lal Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Öz ise, Türkiye ile Rusya’yı inşaat kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında birbirini tamamlayan ülkeler olduğunu belirterek, bu nedenle iki ülke arasında kurulacak ilişkilerin büyük önem taşıdığını vurguladı. 2015 yılından bu yana bu bilinçle iki ülke arasında ilişkileri geliştirmek için büyük çaba sarf ettiklerine işaret eden Öz, “Geçtiğimiz yıl atılan ilk adımlardan sonra bugün geldiğimiz nokta gelecek için umut vaat ediyor. Rusya Federasyonunun gayrimenkul sektöründeki gerek kamu gerek özel sektör temsilcileri açısından tüm büyük aktörleri bir araya getiren Proestate gibi üst düzey bir etkinlikte Türkiye’nin Bakanlık düzeyinde bir heyet ile temsil edilmesi çok önemli oldu. Türk müteahhitler Rusya’da son 10 yılda gerçekleştirdikleri projeler ile ciddi bir referans edinmiş durumdalar. Bir süre için azalan projeler, Proestate’te gerçekleştirilen üst düzey görüşmeler ile sadece Türk müteahhitlerin Rusya’da üstlenecekleri yeni projelere kapı açmakla sınırlı kalmayıp, teknik müşavirlik, mühendislik, mimarlık, kentsel dönüşüm ve gelişim olmak üzere bir çok farklı alanda da yeni iş birliklerinin önünü açacaktır” diye konuştu.

Lal Gayrimenkul Değerleme A.Ş. olarak Türkiye ve Rusya Federasyonu arasında gayrimenkul değerleme, fizibilite ve kentsel dönüşüm konularında çalışmak üzere Rus Proevent şirketi ile bir işbirliği anlaşması imzaladıklarını da aktaran Öz, “Türk müteahhitlerin Rusya’daki faaliyetleri ve iki ülkenin kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki çalışmaları göz önünde bulundurulduğunda ortak çalışmalar yapılmasının her iki ülke için de karlı olacağı düşünüyorum” dedi.

HAVELSAN TAKBİS'İ TANITTI

Havelsan CEO’su Ahmet Hamdi Atalay’ın da katılım gösterdiği forumda firma, ürün, çözüm ve sistemlerini tanıttı. Savunma, bilişim ve e-dönüşüm alanlarında hem ulusal hem de uluslararası pazarlarda birçok referans projeye imza atan Havelsan, TAKBÎS, Kentsel Dönüşüm Yazılımı gibi ürünlerini Rus yetkililere sundu. Yazılım yoğun ileri teknolojik çözümler sunan Havelsan, faaliyetlerini dört ana alanda sürdürüyor. Bunlar, Komuta Kontrol ve Savunma Teknolojileri, Eğitim Simülasyon Teknolojileri, Bilgi ve İletişim Teknolojileri ile Ülke Güvenliği ve Siber Güvenlik Çözümleri. Firma, bu faaliyet alanlarından kara, hava ve deniz platformları için ürettiği komuta kontrol ve savaş sistemleri ile eğitim amaçlı simülatör teknolojileri konusunda dünyanın önde gelen üreticilerinden biri.

Büyük boyutlu bilişim projelerinde, sayısal dönüşümü sağlayan güvenli ve güvenilir çözümler sunan Havelsan, e-dönüşüm alanında önde gelen ürün ve hizmet sağlayıcısı olarak dikkat çekiyor. Kendi geliştirdiği büyük ölçekli referans sistemleri ile günlük hayatı kolaylaştıran ve bir parçası olan sistemlerden Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi büyük önem taşıyor.

Havelsan İş Geliştirme ve Satış Grup Müdürü Baykal Yaylı, Proestate’te kentsel dönüşüm, tapu kadastro, değerleme, imar barışı konusundaki hizmetlerini tanıttıklarını aktararak, “Rusya Federasyonu ile yazılım hizmetlerimiz çerçevesinde bir iş ortaklığı oluşturma ve harekete geçme hedefiyle buradayız” dedi.

"TÜRKLERİ GERİ KAZANMAK İSTİYORUZ"

Proestate Dış İlişkiler Direktörü Tatiana Talalaeva, etkinliğin Rus ve Türk şirketler arasında ileri dönük iş birlikleri yaratması bakımından önemli olduğunu belirterek şunları aktardı: “Türk şirketler uzun zamandır Rusya’da çalışıyor. Uçak krizinden sonra kötü bir dönem yaşadık. Türk şirketler neredeyse çalışamaz hale geldi ve bazıları pazardan ayrıldı. Fakat bugün Türk şirketleri geri kazanmak istiyoruz çünkü pazarda iyi bir isimleri var. Rus inşaat piyasasında isim önemlidir. Şu an pazardan çekilmiş olan firmaların hangi şartlarda geri dönecekleri konusu gündemde.”

"TAŞERON DEĞİL ANA YÜKLENİCİ"

Turkuvaz Dergi Grubu, Türkiye’de gerçekleştirdiği zirvelere ek olarak, çeşitli ülkelerdeki iş fırsatlarının Türk firmalar tarafından değerlendirlebilmesi için yurtdışında da buluşmalar ve etkinlikler düzenlemeye başladı. Bu buluşmaların ilki Proestate’te üst düzey katılımla gerçekleştirilen bir öğle yemeği daveti ile başladı. Forbes Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Burçak Güven in açılış konuşması yaptığı yemeğe Havelsan CEO’su Ahmet Hamdi Atalay, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, THY Moskova Ofisi Satış Müdürü İsmail Hakkı Cebi, Lal Değerleme Yönetim Kurulu Başkam Ebru Öz, Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkam Mehmet Okay, Dap Holding Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ziya Yılmaz ve Sinpaş GYO Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Çelik gibi çok sayıda isim iştirak etti.

Forbes Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Burçak Güven yaptığı açılış konuşmasında şunları aktardı: “Türk müteahhitler 30 yıl önce Rusya’ya taşeron olarak geldiler ama şimdi ana yüklenici konumundalar. Bugün enerji ve petro-kimya gibi çok daha yetkinlik isteyen projelerde ana yüklenici olan Türk şirketler var. Rusya’daki Türk şirketleri artık müteahhit olmanın ötesinde bu ülkeye doğrudan yatırım yapan yatırımcılara dönüştüler. Başta Enka ve Rönesans firmaları olmak üzere Türk şirketlerinin Rusya’da önemli bir gayrimenkul portföyü oluşmuş durumda. ENR 250 listesinde Türkiye 46 inşaat firmasıyla Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor.

46 şirketin 2017 cirosu toplam 36.4 milyar dolar oldu. Bu cironun 23.2 milyar doları yani yüzde 63’ü ise yurtdışı projelerden elde edildi. Rusya’da faaliyet gösteren onlarca inşaat şirketi içinde doğrudan Rusya’da kurulan firma sayısı da hiç az değil. 70’lerde Libya ile yurtdışına çıkan inşaat firmalarımızın en önemli pazarı son 30 yıldır Rusya oldu. Türk inşaat şirketleri hız, kalite ve teknolojik altyapı ile inşaat sektörünün önemli oyuncularına dönüştü.”