Türkiye'de dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeler!
Elazığ Haberkent Gazetesi'nin köşe yazarı olan Abdullah Karadağ bugünkü yazısında Türkiye'deki kentsel dönüşümü değerlendirdi. Karadağ kentsel dönüşümü ortaya çıkaran gelişmeleri sıraladı...
Türkiye’deki kentleşme problemleri 1950’lerle birlikte başlamıştır. Türkiye’deki kentsel dönüşüm olgusunun gelişmesinde bu dönemde yaşanan problemlerin önemi büyüktür. Zira göç hareketleriyle birlikte ortaya çıkan ekonomik ve sosyal problemler mekâna yansımış; çarpık yapılaşma ve gecekondulaşma kentlerin yasal olmayan bir şekilde plansız büyümesine neden olmuştur.
Bu tarz kentleşme, kentlerdeki çöküntü alanları ile birleşerek kentlerimizi yaşanmaz hale getirmiştir. Zira söz konusu süreç boyunca;
Kentsel alanlarda altyapısı hazır araziler yeterince oluşturulamamıştır.
Planlı bir kentleşme politikası yoktur. Çıkarılan imar afları mekanın hoyratça kullanılmasına neden olmuştur.
Yerel yönetimlere yetki devri yapılırken gerekli teknik ve finansman imkanları yeterince sağlanmamıştır. Mevzuat ve yetki karmaşası vardır. Yetişmiş teknik kadrolar bulunmadığı gibi kentleşme ve kentlilik bilinci gelişmemiştir.
Bu süreçte ortaya çıkan çarpık yapılaşma; 80 sonrası neoliberal politikalar ve tüm dünyayı etkisi altına alan küreselleşme hareketleriyle birleşerek Türkiye’de kentsel dönüşümü başlanmıştır. 1999’da yaşanan büyük deprem ise bu süreci hızlandırarak kentsel dönüşümün olgusal hale gelmesine neden olmuştur.
Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Yasal Dayanakları
Türkiye’de Kentsel dönüşüm projelerine ve aynı yaklaşımda farklı adlarla hayata geçirilen projelerde aşağıda sıralanan yasalar dayanak olarak alınmaktadır.
1984 / 2981 sayılı imar Affı Kanunu
1987 / 3194 sayılı imar Kanunu,
2004 / 5104 sayılı, “Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi” kanunu,
2005 / 5366 sayılı “Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması” kanunu,
2005 / 5393 sayılı, “Belediye Kanunu'nun 73. maddesi (Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı Başlığı)
2008 / 5793 Sayılı “Bazı Kanun ve kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına Dair Kanun”
2012 / 6306 Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun
Elazığ Haberkent Gazetesi
