Türkiye'de inşaat sektörü büyüyor!

Para Dergisi'nde yer alan habere göre geçen yılın son çeyreğinde yüzde 4.2, bu yılın ilk çeyreğinde de yüzde 5.2’lik büyümeyi yakalayan Türkiye ekonomisi, aynı büyüme trendini sürdürdü. İkinci çeyrekte GSYH, cari fiyatlarla yüzde 16.3 artarak, 734 milyar 211 milyon TL’ye yükseldi.

Hükümetin geçen hafta açıkladığı Orta Vadeli Program (OVP) da, bu yılın ilk iki çeyreğindeki büyüme oranlarını daha da ileri taşıyacak önlemleri ve hedefleri içeriyordu. Bütün hpdefler Türkiye’ye “sınıf atlatacak” nitelikte. Yeni OVP’de 2018-2020 program döneminde büyüme hedefi yüzde 5.5 olarak öngörüldü. Biz de bu rakamları ve hedefleri baz alarak iş dünyasına büyüme konusundaki beklentilerini sorduk. Gördük ki, iş insanları büyüme trendi konusunda son derece iyimserler.

İHRACAT EKONOMİYİ SÜRÜKLÜYOR

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte de büyüme temposunu sürdürdüğünü vurguluyor. Türkiye’de 10 aydır artan ihracatın büyümenin ana motoru ol duğunu söyleyen Büyükekşi, “İhracatın ikinci çeyrekte büyümeye pozitif katkı yapmasıyla 2017’yi ‘İhracatta Atılım Yılı’ ilan etmekte doğru bir karar vermiş olduğumuzu bir kez daha gördük.

Net dış ticaret, ikinci çeyrekte de ilk çeyrektekine benzer şekilde büyümeye 1.8 puan katkı sağladı” diyor.
DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) eski Başkanı Ömer Cihat Vardan ise iç ve dış talebin büyümeye olumlu katkı sağlamasıyla dengeli büyümenin ikinci çeyrekte de devam ettiğini belirterek sözlerine başlıyor. “İç ve dış talebin büyümeye olumlu katkı sağlamasıyla ekonomimizin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5.1 ile dengeli büyümeye devam etmesi, hiç şüphesiz ekonomimizin sağlamlığını ve dinamizmini sürdürdüğünü gösteriyor” diyen Vardan şu değerlendirmelerde bulunuyor: “Rakamlara baktığımız zaman bizleri oldukça sevindiren bazı gelişmelerin olduğunu görüyoruz. Kaydedilen büyümenin yüzde 2.3’ünü ihracat oluşturuyor. Aynı zamanda yatırımların uzun bir aradan sonra yeniden atağa geçmiş ve büyüme ye yüzde 2.9 puanlık bir katkı sağlamış durumda. Yılın ilk yarısını yüzde 5 bandında bir büyümeyle geride bırakan ekonomimizin, üçüncü çeyrekte gelecek güçlü rakamlarla gerçek potansiyelini açığa çıkarmaya ve ileriye dönük olarak bizim için çok önemli olduğunu düşündüğümüz dengeli büyümeye devam edeceği kanaatindeyiz.”

SANAYİ GÖREVİNİ YAPTI

İmalat sanayi de büyümenin ana motorlarından biri oldu. Sanayi sektörü ilk çeyrekte 6.7 büyüyerek, birinci çeyrekteki büyümeye 1.4 puanlık katkı yapmıştı. Sanayi, ikinci çeyrekte de aynı performansını sürdürerek 6.3 büyüdü ve GSMH’ya 1.3 puan katkı sundu. Sanayinin yatırımlarını artırması da iş dünyasına moral oldu.

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, “Toplam yatırımlarda gerçekleşen yüzde 9.5’lik artış, reel sektörün Türkiye ekonomisine olan güveninin sürdüğüne işaret etmesi bakımından dikkate değer bir gelişmedir. Yılın ikinci çeyreğinde sanayi sektörünün toplam katma değerinin yüzde 6.3 artış kaydetmesi ve tarım sektöründe gözlenen yüzde 4.7’lik, büyüme, Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemlerde de güçlü bir büyüme performansı göstereceğine olan inancımızı pekiştirmekte. Bu bağlamda yılın ikinci yarısında, toplam yatırımların yanı sıra iç ve dış talepteki artışın da süreceğini, böylece Türkiye ekonomisinin 2017 yılında hedeflerinin üzerinde büyü yeceğini tahmin ediyoruz” diye konuşuyor.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, imalat sanayinin yüzde 6.3 büyümesinin kendilerini memnun ettiğini belirtiyor. Büyüme konusunda elde edilen başarıda siyasi iradenin zamanında aldığı tedbirlerin etkili olduğunu kaydeden Özdebir, şöyle konuşuyor: “Yılın genelindeki büyüme performansı ile Türkiye gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrışacaktır. Son dönemde Türk Lirası’nm dolar karşısında, diğer gelişmekte ülke para birimlerine kıyasla değerinin artması, yatırımcıların Türkiye algısını net bir şekilde ortaya koymaktadır.”

ADRESE'TESLİM DESTEK

İkinci çeyrek büyüme rakamları, hükümetin verdiği destek ve teşviklerin de adrese ulaştığını gösteriyor. Hibe, teşvik ve kredilerle iç piyasadaki canlılık artırılırken, iş dünyasının geleceğe daha sağlam bakması sağlandı. Hükümet tarafından 2017’de sanayicilere üretimi teşvik amaçlı sunulan finansman imkanları ve 250 milyar TLTik kaynak, büyüme performansına olumlu katkı yaptı.
OSTİM Organize Sanayi Bölgesi Sanayici İşadamı ve Yöneticileri Derneği (ORSİAD) Başkanı Necdet Yener, “Üreten kesime dönük destek ve teşviklerin, sağlanan kredi imkanlarının ne denli işe yaradığını büyüme rakamlarıyla bir kez daha görmüş olduk. Verilen hibe, teşvik ve krediler büyük ölçüde yerine ulaştı” diye konuşuyor. Yener, üçüncü çeyrekten de umutlu: “Yılın ikinci çeyreğindeki büyüme oranı üreten kesimin moral ve motivasyonunu, geleceğe dair güvenim artırdı. Yakaladığımız ivmeyi devam ettirmek, yatırım, üretim, istihdam ve ihracatta istikrarlı büyümeyi sürdürmek görevimiz. Büyüme trendinin üçüncü çeyrekte de süreceğinden şüphemiz yok.”

İNŞAAT YÜZDE 6.8 BUYUDU

İnşaat sektörü, büyümeye en çok katkı yapan alanların başında geldi. İnşaat, ikinci çeyrekte yüzde 6.8 büyüdü. Sektör temsilcileri üçüncü çeyrekten daha umutlu. Ağırlıklı Ege Bölgesinde örgütlenen Müteahhitler Federasyonu’nun (MÜFED) Başkanı Necip Nasır, faizlerin düşmesiyle birlikte üçüncü çeyrekte inşaatta büyümenin daha da hızlanması bekliyor. Nasır, şu değerlendirmelerde bulunuyor: “15 Temmuz’dan sonra inşaat sektöründe durağanlık yaşandı.

“Büyümenin motoru sanayi"

Birinci çeyrekte olduğu gibi, ikinci çeyrekte de ekonomimizin yüzde 5'in üzerinde büyümesi toplumsal moralimiz açısından fevkalade kıymetli ve anlamlı. Gerek derecelendirme kuruluşları ve gerekse OECD'den IMF'ye kadar birçok uluslararası kuruluşun, ülkemiz ekonomisi hakkındaki büyüme tahminlerini bir bir revize ederek yukarıya çekmeleri boşuna değil.
Bu büyüme performansımız, geçen yıldan bu yana yaşanan birçok menfi gelişmeye rağmen ekonomimizin ve üretim çarklarımızın durmadığını, durdurulamadığını bize gösteriyor. Sanayi sektörümüzün ikinci çeyrekte, ilk çeyrekteki performansı koruyarak 6.3 büyümesi ve ikinci çeyrek büyümesine 1.3 puan katkı sunması çok önemli. İkinci çeyrek büyüme rakamları bizlere bir kez daha şu gerçeği söylemektedir; o da büyümenin motorunun sanayi olduğu gerçeğidir. Bütün bu veriler ışığında, Türkiye'nin ekonomisi ile ilgili yapılan tüm iç ve dış tahminlerinin üzerinde, ekonomimizin yılı yüzde 5'in üzerinde bir büyüme ile kapatacağına olan inancımız artmaktadır.
Diğer yandan ekonomik büyümenin öncü göstergesi İstanbul Sanayi Odası [İSO] Türkiye İmalat PMI Satın Alma Yöneticileri Endeksi'nin Temmuz ayından sonra Ağustos ayında da son 6.5 yılın en yüksek değeri olan 55.3'e yükselmesi, bizlere ekonomimizin üçüncü çeyrek büyümesinin de güçlü geleceğini önceden haber vermektedir."

Referandumdan sonra sektör hareketlendi; ötelenmiş projeler devreye girmeye başladı, ikinci çeyrek büyüme rakamlarında bunların yansımalarını gördük. Önümüzdeki günlerde kentsel dönüşümle ilgili alanların devreye alınmasını bekliyoruz. İzmir’de hem kentsel dönüşüm, hem de müteahhitlerin kendi yap-sat yeni projeleri devreye girmeye başladı. Büyüme hedeflerimizi artırmışken maalesef mevcut faiz oranlan bu durumu desteklemiyor. Cumhurbaşkanımızın da çağrısı oldu; faizlerin düşürülmesi konusunda harekete geçilmesini bekliyoruz. Bu büyümenin devam etmesi için zorunlu.”

"REKOR KIRMAYA BAŞLADIK"

Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörü, ikinci çeyrekte yüzde 5.7 büyüdü. Geçen yılın aynı döneminde hizmetler sektörünün büyümesi yüzde 1’de kalmıştı. Yine Rusya ile yaşanan sıcak gelişmelerin turizme yansıması hizmetler alanında da Türkiye ekonomisini büyüttü. Antalya başta olmak üzere tüm destinasyonlarda konaklama ve yeme içme sektöründe ciddi hareketlilik büyüme rakamlarına da yansıdı. The House Cafe ve The House Hotel’lerin sahibi olan The House Group Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Baltacıoğlu, İstanbul bölgesinde konaklama ve yeme içme sektöründe mart sonundan itibaren ciddi bir hareketlenmenin başladığını belirtiyor. Üçüncü çeyrekten daha umutlu olduğunu söyleyen Baltacıoğlu, ş u değerlendirmeyi yapıyor: “İstanbul bölgesinde ilk çeyrek Reina olayından sonra çok sert ve sıkıntılı geçti. Ancak mart sonundan başlayıp mayısa kadar, hem konaklama hem yeme içme tarafında beklemediğimiz bir rekor kırdık. Bizim Ortaköy hariç restoranlarımız daha çok yerli müşteriyp hitap ediyor. Hem otel hem de restoranlarda ciddi bir hareket var. Hem iç, hem dış talep memnun edici boyutlarda. Körfez Bölgesi’nden gelen hareketle yüzde 90 üstü dolulukları gördük. Doluluk tüm İstanbul’a yayılınca da oda fiyatları artmaya başladı. Öyle ki rakamları yakaladık. Ayrıca artık Alman, Ingiliz ve Fransız turist de geliyor. Psikoloji düzeldi. Üçüncü çeyrekten daha ümitliyiz. Turizm sektörü üçüncü çeyrekte büyümeye daha çok katkı yapar.”

TARIM BÜYÜDÜ AMA...

Tarım sektörü ikinci çeyrekte 4.7 büyüyerek, ekonomiye katkıda bulundu. 2016’mn ikinci çeyreğinde 3.4 küçülen tarımdaki büyümenin Rusya pazarının açılmasından ve ihracattan geldiği belirtiliyor. Polatlı Ticaret Borsası Başkanı Yahya Toplu, tarımdaki büyümeyi genel olarak çiftçinin hissetmediğini belirtiyor. Iç Anadolu Bölgesi’nde hububat rekoltesinde bu yıl düşüş olduğunu kaydeden Toplu, “Hububatta rekolte artışı göremedik. Bu dönemden sonra fiyatlarda yüzde 5 artış olabilir; bu göreceli bir büyüme oluşturabilir” diyor. Tarımsal desteklerin daha hakkaniyetli dağıtılmasını isteyen Toplu, “Iç Anadolu’da dönüm başına 250 kilo alınır. Çukurova’da bu rakam, 800-1000 kilo arası. Her ikisine de dönüm başına 50 TL destek veriliyor. Bu çok hakkaniyetli değil” açıklamasını yapıyor.