Türkiye'nin dehşet verici depremleri: En büyüğü 8 şiddetindeki yıkıcı güç!

TÜRKİYE'DE YAŞANAN EN BÜYÜK DEPREMLER!

13 Aralık 115 Antakya Depremi

13 Aralık 115 tarihinde meydana gelen Antakya Depremi, jeolojik incelemelere göre 7,5 şiddetinde gerçekleşti ve Antakya ve çevresinde yaklaşık 260.000 kişinin ölümüne ve büyük bir yıkıma yol açtı. Bu deprem, Türkiye'nin sınırları içinde kaydedilen en yüksek can kaybına sahip deprem olarak bilinir. Ayrıca, depremin tetiklediği tsunami dalgaları, özellikle Kayserya ve Yavne'de ciddi hasarlara neden olarak Lübnan sahilinde etkili oldu.

Mayıs 526 Antakya Depremi

Mayıs 526 tarihinde Antakya Depremi olarak bilinen olayda, bölgedeki fay hattının kırılması sonucunda meydana gelen depremde 250.000 kişi hayatını kaybetti. Depremin şiddeti 8 olarak ölçüldü ve depremden sonra çıkan yangınlar, ölü sayısının büyük ölçüde artmasına yol açtı. Ayrıca, deprem sonucunda Silifke limanı da coğrafi yapıda değişiklikler yaşadı, çamurla kaplandı ve neredeyse tamamen yok oldu.

29 Kasım 1114 Maraş Depremi

29 Kasım 1114 tarihinde meydana gelen Maraş Depremi, 7,4 şiddetindeki gücüyle dönemin kaynaklarına göre şehri tamamen toprak altında bıraktı. Tarihçi Urfalı Mateos, depremden sağ olarak kurtulan hiç kimsenin olmadığını ve yaklaşık 40.000 kişinin Maraş'ta hayatını kaybettiğini belirtir. Bu deprem, Suriye ve Lübnan'a kadar yayılan yıkımlara yol açtı. Ayrıca, depremde Urfa kalesi de çökmüştür.

1 Haziran 1296 Büyük Depremi

1 Haziran 1296 tarihinde, İstanbul'da gerçekleşen büyük depremde, tarihçilere göre İstanbul adeta yerle bir oldu. Şehirde su baskınları ve yangınlar meydana geldi. Depremin artçı sarsıntıları yaz sonuna kadar devam etti. Ayrıca, İstanbul'un yanı sıra Sakarya Nehri'nden doğuya, Manisa ve İzmir'e kadar uzanan bölgede 64 kale, birçok tapınak ve binlerce yapı yıkıldı.

10 Eylül 1509 Büyük İstanbul Depremi

10 Eylül 1509 tarihinde, Marmara Denizi'nin kuzeydoğusunda merkez üssü bulunan 7.2 şiddetindeki İstanbul Depremi meydana geldi. Bu deprem, İstanbul'da 13.000 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. O dönemde İstanbul'un nüfusunun yaklaşık 50.000 olduğu bilinmektedir. Ayrıca 10.000'den fazla kişi yaralandı. Deprem sonucunda yaklaşık 1070 ev yıkıldı ve birçok yapı ciddi hasar aldı. Bununla birlikte, depremin ardından oluşan ve bazı yerlerde 6 metreyi aşan tsunami dalgaları, şehrin surlarını aşarak güzergahı üzerindeki mahallelere büyük zarar verdi. İstanbul'da en büyük yıkım yaşandığı bu depremin etkileri, Bolu'dan Edirne'ye kadar hissedildi. Halk arasında "Küçük Kıyamet" (Kıyamet-i Suğra) olarak adlandırılan bu deprem, ağır hasarlarıyla hatırlanmaktadır.

17 Ağustos 1668 Ladik Depremi

17 Ağustos 1668 tarihinde Ladik Depremi olarak kaydedilen olay, Anadolu'da gerçekleşen en büyük ve şiddetli depremdir. Bu deprem 8.0 büyüklüğünde Richter ölçeğine sahiptir ve merkez üssü Ladik Gölü'nün güneyi olan Samsun ile Amasya arasında yer almaktadır. Deprem sabaha karşı meydana gelmiş ve 600 kilometrelik bir fay hattının oluşmasına neden olmuştur. Bolu şehri tamamen yıkıldı ve Kuzey Anadolu fay hattındaki bu kırığın diğer ucu Erzincan'da büyük bir yıkıma yol açtı. Yani, Bolu ve Erzincan arasında bulunan bu hat boyunca büyük bir yıkım meydana geldi. Bu olayda çok sayıda insan, yaklaşık 10 bin kişi kaybedildi.

27 Aralık 1939 Erzincan Depremi

Erzincan, tarih boyunca birçok büyük depremle yüzleşmiştir. 1045 yılında 9 şiddetinde, 1168'de 8 şiddetinde ve 1374'te yine 8 şiddetinde depremlerle sarsılan şehir, 1584'te 9 şiddetinde bir deprem daha yaşadı. Bu depremler hakkında çok fazla kayıt bulunmasa da, 1584'teki depremde 15 bin kişinin hayatını kaybettiği bilinmektedir. 1784'te şehir tekrar 8 şiddetinde bir sarsıntı yaşadı ve 1888'de ise 7 şiddetinde bir deprem gördü.

27 Aralık 1939 tarihinde ise Erzincan'da meydana gelen deprem, 7,8 büyüklüğünde gerçekleşti. Bu deprem, Cumhuriyet tarihinin o güne kadarki en büyük felaketlerinden biriydi ve 32 bin 968 kişi hayatını kaybetti, 100 binden fazla kişi ise yaralandı. Toplamda 116 bin 720 bina tamamen yıkıldı.

24 Kasım 1976 Çaldıran Depremi

24 Kasım 1976 tarihinde saat 12:22'de Van'ın Muradiye ilçesine bağlı Çaldıran bölgesinde merkez üssü olan 7,5 büyüklüğündeki depremde 3,840 kişi hayatını kaybetti ve 9,232 bina hasar gördü. Depremin etkilediği 2,000 kilometrekarelik alanda evlerin yüzde 80'i yıkıldı. Ayrıca, gece saatlerinde hava sıcaklığının -17 dereceye kadar düşmesi nedeniyle donma sonucu da ölümler yaşandı.

17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi

17 Ağustos 1999 tarihinde sabah saat 03.02'de meydana gelen Gölcük Depremi, Kandilli Rasathanesi tarafından 7,4, ABD tarafından ise 7,6 büyüklüğünde ölçülmüştür. Deprem, 45 saniye süresince devam etmiş ve sonucunda 17 bin 480 kişi hayatını kaybetmiş, 43 bin 953 kişi ise yaralanmıştır. Deprem sonucunda yaklaşık 200 bin kişi evsiz kalmış, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 iş yeri yıkılmıştır. Toplamda ise 16 milyon kişi farklı düzeylerde etkilenmiş, 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 iş yerinde hasar tespit edilmiştir. İstanbul'da ise depremde 454 kişi hayatını kaybetmiştir.

Depremin ardından 3 ay geçtikten sonra, 12 Kasım'da Düzce'de meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki depremde ise 894 kişi hayatını kaybetmiştir.

6 Şubat 2023 Maraş Depremi

6 Şubat 2023'te Pazarcık ve Ekinözü ilçelerinde meydana gelen 7,8 Mw ve 7,5 Mw büyüklüğündeki depremler, Türkiye ve Suriye başta olmak üzere birçok ülkede büyük hasara ve can kaybına neden oldu. Türkiye'de en az 50,783 kişi hayatını kaybetti, 8,476 kişi ise Suriye'de öldü. Yüzlerce tarihi yapı yıkıldı veya hasar gördü. Uluslararası yardım ve arama-kurtarma ekipleri gönderildi. Depremler sonucunda Türkiye ekonomisine büyük bir maliyet olan 2 trilyon lira zarar verdi. Toplamda 153.9 milyar dolar maddi zarara yol açan depremler, dünyada en çok zarara sebep olan üçüncü deprem oldu. Deprem bölgesinde 38 binden fazla artçı sarsıntı meydana geldi ve bölgedeki yaşam büyük ölçüde etkilendi.

Pazarcık'taki 7,8 Mw büyüklüğündeki ilk deprem, Türkiye tarihinde kaydedilen en büyük deprem olarak kaydedildi. Ekinözü merkezli 7,5 Mw büyüklüğündeki ikinci deprem ise Türkiye'deki en büyük üçüncü deprem oldu. Deprem bölgesinde 400 km yüzey kırığı oluştu ve bölge 3 ila 9 metre batıya kaydı. Kahramanmaraş depremleri, 1999 Gölcük depremiyle karşılaştırıldığında yaklaşık iki kat daha büyük bir büyüklüğe ve 2,8 kat daha fazla enerji salınımına sahipti. Bu depremler, Türkiye'de en fazla can kaybına neden olan deprem olarak kaydedildi. Aynı zamanda, 2010 Haiti depreminden bu yana dünya genelinde en ölümcül deprem olarak kabul edildi.