Ünlü ekonomistten çarpıcı analiz: ÖTV ve konut sorunu aşılmazsa 'sokak insanları' ortaya çıkacak!
Yeni Şafak yazarı ekonomist Yusuf Dinç, yeni alınan kararlarla devreye alınan tasarruf programını hedeflerinden geriye düşürecek bazı vergi uygulamalarını eleştirdi ve ÖTV ve konut sorunu aşılmazsa 'sokak insanları' ortaya çıkacağını belirtti.
Yeni Şafak yazarı ekonomist Yusuf Dinç, yeni alınan kararlarla devreye alınan tasarruf programını hedeflerinden geriye düşürecek olan bazı vergi uygulamalarını kaleme alarak, önemli eleştiriler yaptı.
İşte Yusuf Dinç'in o yazısı...
KONUT VE OTOMOBİL EDİNİMİ
Türk toplumunun edinim motivasyonları 6'dır. 1.'si barınma edinimi, bu konuta yönlenir. 2.'si toprak edinimi, arsaya yönlenir. 3.'si konfor edinimi, bu otomobile yönlenir. 4.'sü manevi edinim, bu hacca yönelir. 5.'si çocukların ikbali edinimi, bu eğitim ve çeyiz tasarrufuna yönelir. 6.'sı da bu dünyadan hoş bir seda ile ayrılmak edinimi, kefen parasına yönelir.
En temel motivasyon kaynakları isebu toplumun her ferdinin kolay bir şekilde anlayabileceği üzere konut ve otomobildir. Ortodoks politika da bunu bilir. Taleplerin baskılanması söz konusu olduğu zaman hedefine bu iki kalemi hep bu nedenle koyar. (Eğitim ve çeyiz tasarrufunun mevcut doğurganlık oranları ile yeni kültürün çok gerisinde kaldığı da artık görülebilir.)
KİRACILIĞIN TETİKLEDİĞİ TÜKETİM SORUNU
Bugün ülkemizde konut ve aracın erişilmez olması tasarruf eğilimine enerji sağlanamamasına ve tüketimin savurganlaşmasına sebep olmaktadır.
Toplum ne konut ne de otomobil alamayacağını düşünürse gelirini daha serbest harcama eğilimleri sergiler. Deneyimlenen güçlü talep varsayımının kaynağı da işte bu sorundur. “Madem konut alamıyoruz, madem araba alamıyoruz bari bugünün tadını çıkaralım,” yaklaşımı topluma hâkim olmuştur.
Modernitenin önerdiği ve özendirmiş olduğu kiracılıktır insanı tüketici yapan. Köyden kente göç olgusu da (burjuvazi hareketi) kiracılıkla mümkün olmuş ve tarımın bugün deneyimlediği sorunların kök sebebini oluşturmuştur. İş beğenmeme, doğurganlık oranı krizi gibi etkiler de tıpkı lüzumsuz tüketim gibi kiracılıktan besleniyor. Bunlar talep yönlü iktisadın başa açtığı sorunlardır.
KİRACILIK YERİNE KONUT SAHİPLİĞİ
Şurası açık ki; Ülkemizde kiracılık yerine konut sahipliği yeniden özendirilirse sonunda toplumun refahı artacağı gibi şimdiden tasarruf eğilimi güçlenir.
Pek tabii bugün konut fiyatlarını erişilmez seviyelere yükselten asıl olgu ücretlerin düşük seviyede kalmasının bir illüzyonu da konut fiyatlarının otomobil fiyatlarıyla sergilediği korelasyonun gücü yadsınamaz. Son zamanlarda sık sık gündeme gelen konut fiyatlarının gelmiş olduğu seviyenin anlaşılması bakımından son senelerdeki ÖTV artışlarının ve üstüne otomobillerin ÖTV dilimlerinin en üstüne toplanmasının etkisini göz ardı etmek amacıyla ülkemizdeki hanehalkı davranışını hiç anlayamamış olmak gerekir.
Ülkemizin gelişmişlik seviyesindeki hiçbir ekonomide otomobilden ucuza konut satılmaz. Türkiye'de de satılamayacaktır.
ÖTV KALDIRILMALI
Toplumun fertlerini ev sahibi olabileceklerine yeniden inandırmak gerekli. Bunun en kolay yolu da otomobilden ÖTV'yi kaldırmaktır.
ÖTV indirimi veya ÖTV'nin kaldırılması otomobil için tasarruf eğilimini güçlendireceği gibi ev fiyatlarını da aşağı çekecek ve konut için tasarruf eğilimi de artmış olacak. Söz konusu bu hususu çok kez tartıştım. O nedenle niyetim konuya yeniden buradan bakmak değil. Son dönemlerde konut sahipliğinin vergilendirilmesine dönük tartışmaların potansiyel risklerine de değinmek istiyorum.
KONUT VERGİSİ SORUNU
Anlaşılan konut edinimini yeniden hayale sokmak amacyla fiyatlara aşağı yönlü etki etmek için konut sahipliğinin caydırıcı olmasına dönük vergi ilişkileri üzerinde duruluyor. Bu ancak yanlış bir bakış açısının ürünü olabilir. Bugün bahse konu olan bu vergi düzenlemeleri sadra şifa olacak gibi görünebilir fakat yarın bu toplumu savurganlaştıracak bir etkisi olacaktır. Zaten artık krediyle alamadıklarına göre bırakınız insanlar kaç konut almak istiyorsa alsın.
"SOKAK İNSANI SORUNU KARŞIMIZA ÇIKACAK"
Büyük ihtimalle nesillerinin sayısına bağlı şekilde bir sahiplik sayısı hedefliyorlardır. Anormal bir durum toplumun kahir ekserisi için de yok yani. Gidişat göstermektedir ki atadan dededen kalmazsa yarın herkes kiracı olacak hatta belki teknolojideki gelişmeler böyle ilerlerse ve savurganlık artarsa sokak hayvanı gibi sokak erkeği ya da sokak insanı sorunu karşımıza çıkacaktır. Bu iş oldukça ciddidir.
TASARRUF MOTİVASYONU YOK EDİLİYOR
Toplumun tasarruf motivasyonlarını yok etmeye doğru yürüdüğünüzü lütfen görünüz. Çözüm arzı artırmaktır. Türkiye gibi tüm konut girdisini mühendisinden işçisine müteahhidinden ustasına çimentocusundan mutfak dolapçısına kendi üreten bir ülkede dünyanın başka yerlerine göre arzı artırmak çok daha kolaydır.
Talebin zamanlaması gibi tartışmalar bile bu ülkede yersizdir. Yeter ki konut ve otomobil fiyatı toplumun tasarruf performansı limitlerinde tutulacak kadar imalat yapılsın. Vergi değil, imalat…
Perakende Günleri'ne 'kira' tartışması damga vurdu!
Uzmanı açıkladı: Ekonomik belirsizlik toprak yatırımı için mükemmel fırsatlar sunar