Vergilerle ilgili merak edilen sorular!

Yazı dizimizin yayını sırasında çok sayıda soru geldi. Bunların bir bölümünü diziyle birlikte cevapladık. Bir kısmına ise e-mail yoluyla yardımcı olmaya çalıştık. Seçtiğimiz bazı soruları buraya aktarmakta yarar görüyorum…

Konut kira gelirlerindeki istisna için konut kira geliriyle ilgili bir üst sınır olduğunu hatırlıyorum. Bu sınır halen var mı? (B. Yurdum)

Belirttiğiniz kısıtlama halen geçerli. Bu sınıra değinmeme sebebim; sınırı aşacak kadar yüksek gelir elde edenler zaten konuyla ilgili profesyonel destek aldıklarından konuyu biliyorlar. Bizim bilgi vermek istediğimiz kesim, mütevazı ölçülerde gelir elde eden ve profesyonel destekten yoksun olanlar. Sorunuza gelince, 2016 yılında konut kira gelirinde istisnadan yararlanma sınır 110 bin TL’yi olarak uygulanıyor.

Değerli hocam, kira geliri beyannamesinde, mükellefe ve/veya eşine ait sağlık harcamaları faturaları indirim için söz konusu mudur? Yani gider olarak gösterilebilir mi? (C. Berksoy)

Beyan ettiğiniz gelirin yüzde 10’unu aşmamak kaydıyla belgeli eğitim ve sağlık giderlerini düşebilirsiniz. Yazı dizisinin son kısmında bu konuya ilişkin ayrıntıları bulabilirsiniz.

Geçende vergi dairesine uğradığımda faiz gelirlerini de göstereceksiniz diye pek de açık olmayan bir şey söylediler. Halbuki sadece kira geliri olunca faiz belirtilmiyordu. Benim işyeri ve mesken kira gelirim var. Acaba belirli bir rakama ulaşıp geçince faiz gelirini de göstermek gerekiyor mu? Eğer öyleyse o rakam nedir? Açıklayabilirseniz çok sevinirim. (L. Dorsay)

Mevduat faizi geliri Türkiye’den elde ediliyorsa tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek. Eğer yurtdışında bulunan (offshore) hesaptan elde edilirse durum değişir. Konuyla ilgili ayrıntıları yazı dizimizde bulabilirsiniz.

Temmuz 2016 ortası itibarıyla EB (Eurobond) aldım. 30.000 dolarlık EB’i o günkü fiyat itibarıyla 35.000 dolara satın aldım. Sorum faiz konusu olmayıp bu menkul değerinin satışıyla ilgilidir. Bu EB’i bugün satarsam 33.900 dolar ediyor (alış birim fiyatı 1.16 - satış birim fiyatı 1.13). Ancak gördüğünüz gibi hem anapara kaybı var hem de gördüğüm kadarıyla kurlardan dolayı bir kazanç ortaya çıkıyor.

Sizden ricam şudur;

1) Ortaya alım-satım kazancı varsa beyan ne zaman olacak?

2) Maliyet hesabında ÜFE olayı toplamda %10 aşımında mı endekslenecek, yoksa yıl ortalamaları yoluyla mı hesaplanacak?

3) Bu örneğin maliyetini ve ortaya çıkabilecek değer artış kazancını hesaplayıp ne zaman beyan ve ne kadar vergi vermem gerektiğini bana bildirirseniz çok memnun kalırım. (Vahe T.)

Sorunuzdan anladığım kadarıyla, henüz Eurobond’u satmamışsınız. Satmadığınız sürece ortada beyanı gereken bir alım-satım kazancı söz konusu değil. Endeksleme yapılabilmesi için alımın yapıldığı aydan önceki ay ile satışın yapıldığı aydan önceki ay endeks değerleri karşılaştırılacak. İki endeks arasında % 10’dan fazla fark olması halinde maliyet bedeli endekslemeye tabi tutulacak. Endeksleme hesabıyla ilgili örnek için 18.02.2017 tarihli yazıma bakabilirsiniz (mantığı aynı).

Geçmiş yılda gelir vergisi mükellefi olduğum (çay ocağı) için elde ettiğim 3.600 TL senelik konut kirasının tamamını ödüyordum, yani istisnadan yararlanmıyordum. 01.01.2016 tarihinden itibaren iş yerim basit usule geçti. 2016 yılı konut kira gelirim yine 3.600 TL. Basit usule geçtiğim için 2016 yılı gelir vergisi beyannamesine kira geliri yazılmadı. Sorum: Acaba istisnadan (3.800 TL altı kira geliri) faydalanabiliyor muyum? (S. Gözen)

Konut istisnasından; gerçek usulde ticari, zirai ve mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek zorunda olanlar yararlanamıyorlar. Geçmişte istisnadan yararlanmamış olmanızın sebebi bu. Ancak 2016 yılı itibarıyla basit usule geçtiğiniz için istisna tutarının altında elde ettiğiniz konut kira geliri için beyanname vermenize gerek yok. Diğer gelirleriniz için beyanname vermeniz halinde de konut kira gelirini yazmayacaksınız. Konut kira geliriniz istisna tutarını geçerse (basit usulde kaldığınız sürece) istisnadan yararlanmaya devam edersiniz.

Metin TAŞ/Milliyet