Yabancıya konut satışı mercek altında! 100'den fazla dosya incelemede!
SPK gözetiminde çalışan Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’nin Başkanı Yaşar Bahçeci, gayrimenkul değerlemelerinde çok büyük bir rant oluştuğuna ve çok sayıda manipülasyon tespit ettiklerine dikkat çekti. İşte ayrıntılar...
Bir yabancı Türkiye’de bir gayrimenkul alacak veya satacak olması durumunda, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lisanslı kuruluşlardan değerleme raporu almak zorunda oluyor. Bu durum özellikle belirli bir yatırım karşılığında Türk pasaportunun verilmesi ile daha da kritik bir öneme sahip hale geldi.
SPK gözetiminde, düzenleyici ve denetleyici bir meslek birliği şeklinde çalışan Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’nin (TDUB) de burada kuralları belirleme, disiplin ve inceleme sürecini yönetme yetkisi var.
Hürriyet'ten Emre Esen'in haberine göre; TDUB Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Bahçeci, konu ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
YABANCIYA SATIŞLARDA MİLYARCA TL'LİK RANT PASTASI
TDUB Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Bahçeci, yaptığı açıklamasında son iki senedir gayrimenkul piyasasında, özellikle de yabancıların taraf olduğu satışlarda milyarlarca TL'lik bir rant pastası oluştuğuna, bazı raporların rant amaçlı manipüle edildiğine, çok sayıda şirket ve uzman hakkında soruşturma açıldığına dikkat çekti.
Vatandaşlık konulu satışlarda çoğunlukla konutlatın gerçek bedelinin üzerinde gösterildiğinin, bu işlemler sırasında bazı kişilerin haksız kazanç sağladığının ve devletin yanıltıldığının altını çizen Bahçeci, açıklamasında "Yalnızca bu sene 16 tüzel, 28 gerçek kişiye 15 milyon lira ceza kestik. Tüzel kişiler hakkında 79, gerçek kişiler hakkında 218 inceleme dosyası sürmekte. Bir dosya 7-8 aylık inceleme süreci geçiriyor" bilgilerini verdi.
BÜYÜK CEZALAR YOLDA
TDUB Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Bahçeci, bu konuda büyük cezaların yolda olduğunu aktardı ve "Usulsüzlük ve manipülasyon yapan ceza almadan kurtulamayacak. Bunlar bizim yönetimimizden olsa bile" diye konuştu.
Aynı zamanda Eva Gayrimenkul Değerleme firmasında yönetici konumunda bulunan Bahçeci, 'Türkiye’de Türk pasaportu için ne kadarlık gayrimenkul satışı yapıldı?' sorusunu da yanıtladı.
"2022 yılında 1 milyon 300 bin değerleme raporu hazırlandı, bunun 95 bini yabancıların taraf olduğu gayrimenkul satışı, bunun da yaklaşık 24 bini vatandaşlığa konu olan gayrimenkuller. 2023 yılında ise 800 bin değerleme raporu hazırlandı. Bunun 40 bini yabancıların taraf olduğu satışlar, bunun da yaklaşık 10 bini vatandaşlığa konu edilen gayrimenkuller. Yani 2022 senesinde 5.5 milyar dolardan fazla, 2023 senesinde ise yaklaşık 3.5 milyar dolarlık gayrimenkul satışı vatandaşlık için yapıldı. Pasta çok büyük" ifadelerini kullanan Bahçeci, vatandaşlığa konu olmayan yabancıya satışların genelde yatırım maksatlı olduğuna da vurgu yaptı.
Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) bünyesinde 155 değerleme şirketinin 9 bine yakın da değerleme uzmanının faaliyette olduğunu aktaran Yaşar Bahçeci, çürük elmaları temizlemek için çok kararlı olduklarını aktardı ve şunları söyledi:
"Mesela bir dosyada sadece bir konut projesindeki 112 konut için fazla değerleme yapıldığını belirledik. Maalesef her meslekte olduğu gibi bizim içimizde de bu usulsüzlük ve manipülasyonları yapanlar var ancak artık biz bunlara müsaade etmeyeceğiz. İçimizde daha önce başka görevlerde yer alanlar, firma sahipleri de olabilir. Yönetimde de olsa gereği yapılır. Soruşturma süreçine başlanır. Türk pasaportunun bu şekilde manipülasyonlara alet olmasına izin vermeyiz."
DEĞERLEME UZMANINI YAPAY ZEKA ATAMALI
Şu an bir değerleme yaptırmak istiyorsanız 3 bin 750 TL + KDV ödenmesi gerekiyor. Yaşar Bahçeci, bu konuya ilişlin de "İnsanlar 1 milyon liraya aldığı araba için ekspertiz yaptırıyor ama çoğu 10 milyon TL'lik ev için yaptırmıyor. Oysa satış esnasında konut hakkındaki doğru bilgiler ancak değerleme uzmanının detaylo çalışması ile ortaya çıkabilir" diye konuştu.
Tapu memurlarının uyarısı sonucu çoğu dosyada manipülasyon belirlendiğini aktaran Bahçeci, "2019 yılında da başlayan bu sistemde 2021'in Eylül ayında ‘otomatik uzman atama’ uygulamasına geçildi. Bu sistemde satış sırasında kimse uzmanı seçemiyor, değerleme uzmanı yapay zeka tarafından seçiliyordu. Ancak yoğun itirazlar sonucu otomatik atama sona erdi. Bu manipülasyonu engelliyordu. Acil olarak bu sisteme dönülmesi gerekiyor" açıklamasında bulundu.
2017 yılında en az 1 milyon dolar gayrimenkul yatırımı karşılığında yabancılara vatandaşlık hakkı verildi. Bu 2021’in eylül ayında 250 bin dolara düşürülürken gelen tepkiler üzerine mayıs 2022’de 400 bin dolara yeniden yükseltildi.
Askıda konut projesi ne? Ev sahibi ve kiracı kavgasında yeni boyut!
Konut alıp satacaklar dikkat! İlan sitelerinde sistem değişiyor!
Sağlık Bakanlığı duyurdu: 419 eski hükümlü ve TMY statüsünde işçi alınacak!
Prof. Dr. Osman Bektaş, 'İstanbul depremi için gereken enerji henüz birikmemiş olabilir!'