Yabancıya konut satışı neden düşüyor? Uzmanlar 'Yabancı düşmanlığı'nı işaret etti!
Yabancıya konut satışındaki düşüş dikkatleri çekiyor. Peki bu düşüşün sebebi ne? İşte sektör temsilcilerinin açıklamaları...
Yabancıya yapılan konut satışlarında son zamanlarda ilginç gelişmeler yaşanıyor. Konut fiyat artışları enflasyonun altında kalırken yabancılar için aynı miktarda dolarla daha iyi bir ev almak imkânı artıyor. Ancak yabancıya konut satışlarında düşüş yaşanıyor.
Sektör temsilcileri, yabancıya konut satışındaki düşüşte “düşecek, alım için biraz bekleyelim” fikrinin etkili olmadığına dikkat çekiyor. Uzmanlar, bir kere gelenin gözden 400 bin doları çıkardığının, cebinden çıkacak paranın değişmediğinin altını çiziyor ve belki biraz daha büyüğünü veya konforlusunu alabilir ama geliş sebebinin daha baskın olduğunu, bunun da vatandaşlık olduğunu söylüyor.
YABANCI DÜŞMANLIĞI ETKİLİ
Ekonomimcom'dan İbrahim Ekinci'nin haberine göre; Ocak ayında sert düşüş vardı ama izleyen iki ayda toplam konut satışlarında artış yaşanırken, yabancıya satışta gerileme sürdü. Şubat ayında toplam satışlar yüzde 17 artarken yabancıya satışlar yüzde 10 azaldı. Martta toplam satışlar yüzde 12 artarken yabancıya satışlar yüzde 4 geriledi.
Aslında Eylül 2023'ten bu yana yabancıya satışlarda düzenli bir düşüş yaşanıyor. Pek çok sektör uzmanı en önemli faktör olarak artan “yabancı düşmanlığı”nı gösteriyor.
İTO Başkanı Avdagiç konut satışı ve turizm için yabancı düşmanlığının “yakın ve orta vadede en büyük tehdit” olduğuna; GİGDER Başkanı Bayram Tekçe de özellikle “düzensiz göçmenlerle oluşan negatif algıyı” satıştaki düşüşün temel sebebi olduğuna dikkat çekti.
KONUTTA BALON KORKUSU MU VAR?
Gayrimenkul uzmanı Ahmet Büyükduman da konu ile ilgili "İkamet için gayrimenkul değeri 75 bin dolardan 200’e, vatandaşlık için 250 binden 400 bin dolara yükseltildi. Bunun bir ölçüde etkili olduğu düşünülebilir ancak bence taciz faktörü daha etkili durumda. Metrolarda TC vatandaşı olmadığı düşünülen herkese kimlik soruluyor. Balon korkusu yok bence. Alan değer artışı amacıyla almıyor, derdi burada kalabilmek. Paraya çok bakmıyorlar. Yatırımcı tarafında olabilir ancak gözlemim bulunmuyor. Vatandaşlık için alanlarda balon korkusu mevcut değil" açıklamasında bulundu.
Mars International CEO’su Hakan Bucak da konuya ilişkin açıklamasında yabancıya satışlardaki düşüşün nedenlerini "Türkiye’de yatırım iştahının kaybolması, ekonomik ve siyasi belirsizlikler, deprem faciası, olası İstanbul depremi, yabancı düşmanlığı, bürokratik ve hukuksal kuralların sık değişmesi, şeffaf ve yatırımcı dostu bir piyasanın bulunmaması, mortgage gibi fırsatların olmaması ve Dubai gibi ülkelerin ön planda olması..." diyerek sıraladı.
Vatandaşlık karşılığı konut satışında Türkiye dünyada öne çıkan ülkelerden oluyor. Yabancıya bir ayda 8 bini aşkın konut satışı olduğu dönemler yaşandı.
GİGDER’in mart ayındaki tahminlerine göre önümüzdeki 3 ay (nisan – haziran) yabancıya satışlarda gerileme sürecek. Şu anda 3 seneyi doldurarak satış hakkı elde edenlerden satanlar var.
Konunun bir başka boyutu da doğrudan yabancı sermaye oluyor. Hükümet, son yıllarda gayrimenkul satışlarını doğrudan yabancı yatırım (DYY) girişi şeklinde belirledi. Şimdilerde satıştaki düşüş, DYY verisinde de kendisini gösteriyor. Gayrimenkul girişi 2022 yılında 6,3 milyar dolar, 2023’te 3,6 milyar dolar oldu. Bu rakam toplam giriş rakamını da haliyle 13,7 milyar dolardan 10,6 milyar dolara düşürdü. Türkiye’nin dışardan döviz girişi sağlamaya çalıştığı bir süreçte bunun da iyib ir gelişme olmadığı belirtiliyor.
Endeksa CEO’su Görkem Öğüt de yabancıya satışların pandemi dönemi dışında artış trendini 2023 yılına kadar sürdürdüğüne, 2023 yılında yabancıya 35 bin 5 adet satış yapıldığına ve bu rakamın 2022'den yüzde 48 düşük olduğuna dikkat çekti.
Öğüt, açıklamasında "2023’te yabancıya konut satışları toplamın %2,9’unu oluşturdu. Bu oran 2022’de yüzde 4,5’e kadar yükselmişti. Bu sene de düşüşün devam ettiğini görüyoruz. İlk 3 ayda yabancıya toplam 5 bin 685 konut satışı yapıldı. Geçtiğimiz sene aynı dönemin yüzde 48 altında. Toplam satış adedinin yüzde 2’si. Geçen sene aynı dönemde yüzde 4’tü. Özellikle Mart ayına baktığımızda yabancıya satışın toplamın yüzde 1,7‘sini oluşturduğunu görüyoruz. Pandemi sonrası konut değeri önemli ölçüde yükseldi. Endeksa’nın verilerine göre 2021’de Türkiye genelinde konutların değeri yüzde 65 yükselmişken, 2022’de yüzde 147, 2023’te de yüzde 84 artış oldu. Pandemi sonrası vatandaşlık almak için gerekli tutarın 250 bin dolara çekilmesi satış adetlerini önemli ölçüde yükseltmişti. Geldiğimiz noktada vatandaşlık için gerekli konut değerinin artırılması ve denetimlerin etkisiyle aylık 1000- 2000 seviyesine düştü" bilgilerini verdi.
Gram altın için çok çarpıcı açıklama geldi: 2 bin 150 TL'ye kadar düşebilir!
Ev sahipleri küstürüldü: Yüzde 25 zam sınırı kalkınca kiracıyı yüksek enflasyon şoku bekliyor!