Yapılan bağışlar kira gelir vergisinden düşürülür mü?
Star Gazetesi'nden Şakir Dorukkaya, vatandaşların sorularını yanıtlıyor
Soru: Ben, gayrimenkullerim nedeniyle önemli miktarlarda gayrimenkul sermaye iradı elde eden ve beyan etmek suretiyle de yıllık gelir vergisi ödeyen yaşlı bir bayanım. Geçenlerde Belediye Başkanı beni arayarak, yöremizde 110 yataklı bir huzurevi inşaatına başladıklarını, bunun için de hayırsever vatandaşlarımızdan makbuz vererek bağış topladıklarını, benim de bağış yaparsam bu bağışın tamamını yıllık gelir vergimden düşebileceğimi söyledi. Kira gelirlerinden böyle bir düşme var mıdır?
Cevap: Önce, sorunuzda dikkatimizi çeken iki hususu düzeltip sonra açıklamalara geçelim. Birincisi, “vergiden düşme” diye bir şey yoktur. Bağış ve yardımlar prensip olarak, gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen gelirden indirilebilir. Yani bağış ve yardım tutarı örneğin 10.000.-TL ve beyan edilen kira gelirleri 230.000.TL ise olaya vergi hesabı karıştırılmadan, 230.000.-TL'den 10.000.-TL indirilir. İkincisi, bağış ve yardımlar, mükelleflerin bütün gelir unsurlarından indirilebilir, kanunda bu konuda herhangi bir ayrım olmadığından, bağış ve yardımlar, beyan edilen kira gelirlerinden de indirilebilir yani ille de ticari kazanç, zirai kazanç elde edilmiş olması şart değildir. Sorunuzun esasına gelince:
Gelir vergisi kanunumuz, aşağıda belirteceğim şartlarla böyle bir uygulamayı yani, bağış ve yardımın TAMAMININ beyan edilen gelirden indirilmesini kabul etmektedir. Bu uygulama kurumlar vergisi mükellefleri için de geçerli olup, uygulama esasları şöyledir:
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere BAĞIŞLANAN OKUL, SAĞLIK TESİSİ, YÜZ YATAK KAPASİTESİNDEN (kalkınmada öncelikli yörelerde ise elli yatak) AZ OLMAMAK ÜZERE ÖĞRENCİ YURDU İLE ÇOCUK YUVASI, YETİŞTİRME YURDU, HUZUREVİ, BAKIM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ inşası dolayısıyla yapılan harcamaların TAMAMI beyan ettiğiniz gelirden düşülebilir. Yani, “ekonomik gücünüz müsaitse, uğraşabilecekseniz ve ben kendim yaptırıp bu kuruluşlara bağışlarım” düşüncesindeyseniz, bunlardan istediğinizi inşa ettirip bu kuruluşlara bağışlayabilirsiniz. Eğer, “hayır benim uğraşacak halim yok ama yardımcı da olmak istiyorum” derseniz, kanun bunu da kabul ediyor. Diyor ki, “yukarıda saydığımız yerleri inşa ettiren genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere yapılan HER TÜRLÜ BAĞIŞ VE YARDIMLARIN TAMAMI, beyan edilecek gelirden indirilebilir” diyor.
Yani, eğer kendiniz inşa ettirip bağışlayacak durumda değilseniz, bu yerleri inşa eden yukarıdaki kuruluşlara yapacağınız bağışların da TAMAMININ beyan ettiğiniz gelirden düşülmesi kabul ediliyor.
Ayrıca, kanun ille de yukarıda saydığımız yerlerin inşaatını yaptırıp bağışla ya da inşaatını yapan kuruluşlara yardım et diye bir sınırlama yapmayıp bir başka yardım yolunu daha kabul ediyor. O da şu şekilde açıklanabilir. Eğer yukarıda saydığımız bu kuruluşlara (genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere), HALEN MEVCUT OLAN okul, sağlık tesisi, yüz yatak kapasitesinden az olmamak üzere (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) ÖĞRENCİ YURDU İLE ÇOCUK YUVASI, YETİŞTİRME YURDU, HUZUREVİ, BAKIM VE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNİN, FAALİYETLERİNİ DEVAM ETTİREBİLMESİ İÇİN nakdi ve ayni bağış ve yardım yaparsanız, bu bağış ve yardımın da TAMAMI, beyanname ile bildirdiğiniz gelirden indirilebilir.
Bağışın makbuz karşılığında yapılması şarttır. Ayrıca bu konuda hata yapmamak için önceden bilgi edinilmesinde yarar vardır.
Özetle, gelir vergisi kanunumuz, hayırsever vatandaşlarımızın, yukarıda belirttiğimiz esaslar dahilinde yaptıkları bağış ve yardımların TAMAMININ, beyan edilen gelirden indirilmesine izin vermiştir.
Star/Şakir Dorukkaya
