Yeşil bina sertifikasında esas olan doğru yapmak!

Ülkemizdeki yapı, inşaat, çevre, enerji, iş güvenliği yönetmelikleri tam anlamı ile uygulamaya aktarılabilse, çevre dostu bina sertifikaları (LEED veya BREEAM) için gereken standartları büyük ölçüde sağlamış oluyoruz. 

Oysa bu belgelere sahip olmak şu an pazarlama aracı olarak kullanılıyor. Az tüketen bina tasarımlarına öncelik verip herhangi bir sertifika sahibi olmayan projeler gezdik. Her türlü belgeyi almış en basit korunumdan yoksun binalara da şahit olduk. Mesele işin doğrusunu yapmak. 

Şayet bu şekilde inşaat yapmaya devam eder isek en son örneğini Antalya'da gördüğümüz sel felaketi güncel hayatımızın kaçınılmaz bir parçası olmaya devam edecek. 

Toprağın kalmadığı kentlerde altyapıyı sürekli yenilemek çözüm değil. Üstyapı için alınan önlemler neler bunları tartışmanın vakti geldi geçiyor. Kentler felaketlere teslim oluyor. 

Kentsel dönüşüm dahil tüm yeni binalarda başta yağmur suyunun toplanması, şebekeye verilmek yerine yeniden kullanılması, az tüketen teknolojiler ve doğal enerji kaynaklarının kullanımı "sıfat" olmaktan çıkıp "sorumlulukzorunluluk" olmalı ve bu yönde teşvikler de yolda. 

DÖNÜŞÜMDE 'YEŞİL'E FAİZ DESTEĞİ

 Kentsel dönüşüm kapsamında evini yenileyenlere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yüzde 4 faiz desteği veriliyor. Türkiye'de yapılacak binaların tamamının enerji performansının C seviyesinde olması gerekirken, Bakanlık, B seviyesindeki binalar için yüzde 4.5, A seviyesindekiler için ise yüzde 5 faiz desteği sağlıyor. 

Bakanlık, çevreci bina için diğer şartları yerine getirenlere bu faiz desteğini aynı şekilde kademeli artırmak için Hazine Müsteşarlığı ile görüşüyor. Yeşil bina için belirlenecek tüm şartları yerine getirenler için ise faizin tamamını bakanlık ödeyecek. 

ULUSLARARASI FONLAR İÇİN YEŞİL ŞARTI

 Alışveriş merkezleri, oteller, ofis binalarında yabancı fonlardan yararlanmanın öncül koşullarından biri "yeşil bina" gerekleri. Uluslararası firmaların Türkiye ofisleri için aradıkları şartlar arasında da aynı kriter öncül şart. Global şirketlerin kurumsal politikaları gereği artık geleneksel yapılara yatırım yapılmıyor, kiralanmıyor. 

SERTİFİKALI BİNA SAYISI 

Ülkemizde 83 LEED, 31 BREAM sertifikalı 114 adet, süreci devam ise 350'ye yakın proje bulunuyor. 

Projelerin yaklaşık yüzde 60 sertifika sürecini yürüten Altensis Firmasının Enerji Yöneticisi Emre Ilıcalı, proje bazında değişkenlik göstermekle birlikte LEED için 50 bin metrekare ve üstünde yaklaşık 30 bin dolar, Breeam için yaklaşık 15 bin sterlin sertifika bedelleri olduğuna ve bina işletmeye alındıktan sonraki ölçümlere göre sertifıkasyonun aday sürecinden çıktığına dikkat çekiyor. 

Yani başvuru yapmak yetmiyor, işletmeye almak ve test etmek esas. 

DÜNYADAKİ ENERJİNİN YÜZDE 40'INI, SUYUN İSE YAKLAŞIK YÜZDE 30'UNU BİNALAR TÜKETİYOR

Dünyada 1 milyon aday, 250 bin adet ise BREEAM sertifikalı bina bulunuyor.  Kanada, Çin, Hindistan ise dünyada LEED sertifikalı bina sayısında ilk üçe girerek dikkat çeken ülkeler. Her iki sertifikasyonda da konutlar, ofisler, endüstriyel binalar - fabrikalar, alışveriş merkezleri ve mağazalar, sosyal merkezler (tiyatro, konser salonu, kütüphane, sinema, okul-üniversite. 

hastane vs), oteller, kamusal binalar (hapishane, mahkeme binaları, galeri, müze, ibadethane vs) ayrı değerlendiriliyor. Yeni projeler, mevcut binalar, tarihi yapılar ve sadece iç mekân için kategoriler bulunuyor. 

Esin Tümer-Habertürk