2020'nin ilk çeyreğinde konut satışı yüzde 33 arttı!

Türkiye'nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler şeklinde analiz ettiği ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2020-1. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. 

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmayı sürdürüyor.

Yapı Kredi Bankası sponsorluğunda yayınlanan ‘GYODER Gösterge’de; 2020 yılının ilk çeyreğinde konut satışlarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33 artışla 341 bin adet olarak gerçekleştiği belirtildi. Raporda ayrıca 11 Mart itibarıyla koronavirüs salgınının ülkemizde de görülmesinin etkisiyle konut talebinin ivme kaybetmeye başladığı ve salgının gayrimenkul yatırım piyasası performansında önemli bir belirsizliğe sebep olduğu ifade edildi.

Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘Konut’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Ofis’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporun gayrimenkul yatırım ortaklıklarının finansal değerlendirmeleri ile ilgili verileri, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) katkılarıyla daha zengin hale getirildi. 

Küresel salgın belirsizliğe yol açtı, konut talebi ivme kaybetti

Sektörün geleceğine dair öngörülere de yer verilen ‘GYODER Gösterge’ 2020-1. Çeyrek Raporu’nda, şu bilgi ve değerlendirmelere yer verildi:

2020 yılı ilk çeyrek konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 33’lük bir artış göstererek 341 bin 38 adet seviyesinde oldu. Ağustos 2019 itibarıyla konut kredisi faiz oranlarında başlayan gerilemenin yılın ilk çeyreğinde sürmesi konut satışlarını olumlu yönde etkilerken Ocak ayı itibarıyla konut fiyatlarının reel getirisi de 29 ay aradan sonra tekrar pozitife çevrildi. Fakat, 11 Mart itibarıyla koronavirüs salgınının ülkemizde de görülmesiyle beraber konut talebi gerilemeye başladı. Salgın, gayrimenkul yatırım piyasası performansında önemli bir belirsizlik yarattı.

İkinci el satışlarda yüzde 57 oranında artış

2020 yılı ilk çeyreğinde önceki yılın aynı dönemine göre ilk el satışlarda yüzde 0,4 oranında düşüş, ikinci el satışlarda ise yüzde 57,2 oranında artış meydana geldi. İlk satışların toplam satışlar içerisindeki oranı çeyreklik bazda yüzde 31,5’e düştü. Bu oran veri setinin açıklanmaya başlamasından bu yana en düşük seviye olarak kaydedildi. İpotekli satışlarda konut kredisi faiz oranlarındaki gerileme ile birlikte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 238,6 oranında bir artış yaşanırken, diğer satışlarda ise geçtiğimiz yılki seviyesine yakın olarak çeyreklik bazda yüzde 3,0 oranında gerileme yaşandı.

Konut kredisi faiz oranlarındaki gerilemeyle birlikte birikmiş talebin de etkisiyle talepte görülen artış ve yeni stok katılımının yavaşlaması ilk çeyrek itibarıyla konut fiyatlarına olumlu etki yaptı. Konut fiyat endeksinde yıllık artış, geçtiğimiz yıl şubat ayında yüzde 3,56 seviyesinde iken bu yıl şubat ayında yüzde 13,94’e çıktı.

Konutların yüzde 3,2’si yabancıya satıldı

Yabancılara yapılan konut satışlarında ise geçen yıl artışta azalma yaşandı. Geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 13,8 oranında artış oldu. Toplam satışlar içindeki payı ise ilk çeyrekte yüzde 3,2 seviyesinde seyretti. İlk çeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada yüzde 49,1 pay ile İstanbul olurken, ikinci sırada yüzde 19,6 pay ile Antalya oldu.

Mart ayında konut kredisi hacmi 211 milyar TL’ye ulaştı

2019 yılı Temmuz ayında başlayan konut kredisi faiz oranlarındaki azalış trendi 2020 yılı Mayıs ayı sonuna kadar sürdü. 2019 yılı Temmuz ayı başında yüzde 1,65 seviyesinde gerçekleşen konut kredisi faiz oranı 2020 yılı Mayıs ayında yüzde 0,9 seviyesine düştü. Temmuz ayı başında yüzde 21,65 olan yıllık faiz oranı ise 2020 yılı Mayıs ayı başında 10,2 puan azalarak yüzde 11,38 seviyesine düştü. 2020 yılı Mart ayı sonunda konut kredisi hacmi 211 milyar TL seviyesinde oldu. Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı 2019 Mart ayında yüzde 49,6 seviyesindeyken 2020 yılı Mart ayında yüzde 56,93’e çıktı.

Kiralama işlemleri bir önceki çeyrek döneme göre 39,62 arttı

İstanbul ofis pazarında genel arz 6,46 milyon metrekare olarak aynı seviyede seyretti. Birinci çeyrekte kaydedilen kiralama işlemleri yaklaşık 90 bin 863 metrekare olurken, bir önceki çeyreğe ve geçen yılın aynı dönemine göre sırasıyla yüzde 39,62 ve yüzde 6,48 oranlarında artış yaşandı. Devam eden kiralama işlemlerinin sonuçlanması ile kiralama talebi yılın ilk çeyreğinde belirgin bir artışa geçti. Birinci çeyrekte, metrekare bazında anlaşmaların yüzde 46,13’ü Anadolu yakasında bir önceki çeyreğe göre önemli ölçüde azalma gösterirken, yüzde 21,21’i MİA’da, yüzde 32,66’sı geçen yılın ikinci yarısına kıyasla oldukça belirgin bir artış kaydederek MİA dışında Avrupa yakasında oldu. Birinci çeyrek sonunda boşluk oranı genel olarak az bir oranda düşüşle yüzde 24,1 olarak belirlendi. Küresel salgın paralelinde yılın ilk çeyreğinde büyük çaplı bir ofis yatırım işlemi gerçekleşmezken, yatırım faaliyetlerinin yeniden fiyatlandırma ile kısa ve orta vadede tekrar hız kazanması öngörülüyor.

Küresel salgın ofis taleplerini şekillendirecek

Türkiye’de yılın ilk çeyreğinin sonlarına doğru etkisini net olarak göstermeye başlayan küresel salgın paralelinde uzaktan çalışma disiplini şirketler tarafından büyük ölçüde test edilirken bu durumun ofis pazarına yönelik itici güçleri, iş yeri yoğunluğu ve çalışan sağlığı ve güvenliğine odaklanan esnek ofis alanları olacak. Bununla birlikte iş yeri optimizasyonuna yönelik stratejiler, uzun vadede ofis taleplerini yeniden belirleyecek. Sosyal mesafe uygulamasının giderek yaygınlaşması, akıllı ofis binaların da son teknoloji ve otomasyon uygulamaları ile tekrar yapılandırılmasına sebep olacak. Devam eden kiralama işlemlerinin de sonuçlanması ile yılın ilk çeyreğinde belirgin bir yükseliş gösteren kiralama talebinde görülen ivmenin, koronavirüs pandemisinin yanı sıra döviz kurundaki belirgin dalgalanma ile önümüzdeki dönemde yavaşlayacağı tahmin ediliyor. Bu bağlamda, mal sahibi üzerindeki baskının artması beklenirken, kiracı lehine ortam orta vadede sürecek. Bununla birlikte, ofis pazarındaki yatırım faaliyetlerinin artan satılık gayrimenkullerin yeniden fiyatlandırmanın beraberinde fırsatçı alıcılarla yakın gelecekte canlanması öngörülüyor.

AVM yatırımcıları için zor bir yıl olacak

Türkiye genelinde toplam AVM sayısı 454’e, toplam kiralanabilir alan stoku ise 13 milyon 508 bin metrekare oldu. En fazla alışveriş merkezine sahip şehirler sırasıyla; İstanbul (147 adet),  Ankara  (39 adet),  İzmir  (28 adet) iken, İstanbul toplam kiralanabilir alan stokunun yaklaşık yüzde 39’una sahip oldu. Türkiye genelinde, ortalama bin kişi başına düşen kiralanabilir alan ise 162 metrekare olarak kaydedildi. Ağustos ayında yaşanan döviz kurundaki dalgalanmalardan sonra Cumhurbaşkanlığı tarafından alınan Türk Parası Kıymetini Koruma kararı gereğince kira kontratları yabancı para birimlerinden TL’ye döndürüldü. Kira kontratlarının TL’ye çevrilmesinin yanı sıra enerji ve işgücü maliyetlerindeki kayda değer artış sebebiyle alışveriş merkezi yatırımcılarının giderlerinin gelirlerinden daha yüksek bir oranda arttığı belirlendi. TL ye geçiş ile güncel kur üzerinden gelir elde edemeyen ve döviz borcu için yeniden bir yapılandırmaya gidemeyen AVM yatırımcıları açısından, COVID-19’un da etkisiyle çok zor bir yıl olacağı öngörülüyor.

Ticari kullanım amaçlı lojistik arzı 6,46 milyon metrekare oldu

Mevcut veriler itibarıyla birincil lojistik pazarları olan İstanbul-Kocaeli bölgesinde yaklaşık 10,23 milyon metrekarelik toplam depo stokunda 6,46 milyon metrekare ticari kullanım amaçlı lojistik arzı bulunuyor. 2020’nin ilk çeyreği itibarıyla yüzde 12,1 oranında bir boşluk mevcut. İnşaat halindeki projelerin hacmi ise yaklaşık 712 bin metrekare olarak kaydedildi ve söz konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanım amaçlı lojistik arzı olarak belirlendi. 

2020 Nisan'da Türkiye'de 27 bin 935 ikinci el konut satıldı!

2020 Nisan'da 42 bin 783 konut satıldı!

Faiz indirimleri satışları etkiledi mi?

Konut fiyatlarında son durum ne oldu? 10 soruda tüm detaylarıyla!