3 maddede devre mülk hakkı nedir, nasıl kurulur?

Vatandaşlar, özellikle yazlık olarak kullanma düşüncesiyle devre mülklere yönelim göstermeye başladı. Peki, nedir bu devre mülk ve devre mülk hakkı? Aşağıda ayrıntılı olarak inceleyeceğimiz devre mülk hakkı, kısacası, bir konutu, yılın belli dönemlerinde kullanma hakkı sağlayan bir irtifak hakkıdır. Bu yazımızda devre mülk hakkının hukuken tanımını ve konusunu, hangi taşınmazlar üzerinde ve nasıl kurulabileceğini bulabilirsiniz. 

1. Devre mülk hakkı nedir?

Devre mülk hakkı, mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri yararına, bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde ortak mülkiyet payına bağlı olarak yararlanma hakkı veren bir irtifak hakkıdır. Kısacası devre mülk hakkı, söz konusu konutun, kişinin ortak mülkiyetteki payı gereği, yılın belli dönemlerinde kullanılmasını sağlar

Ancak devre mülk hakkı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen diğer irtifak haklarından kısmen farklı özellikler gösterir. Devre mülk hakkı, müşterek(ortak) mülkiyet payına bağlıdır ve bu paya bağlı olarak devredilebilir ve mirasçılara geçebilir. Ayrıca, aksi kararlaştırılmadıkça kullanım hakkı ortak maliklerden başka bir kişiye bırakılabilir. 

2. Devre mülk hakkı hangi taşınmazlar üzerinde kurulabilir?

Devre mülk hakkı, ancak mesken nitelikli, kat mülkiyetine veya kat irtifakına çevrilmiş yapılarda veya müstakil yapılarda kurulabilir. Ayrıca, devre mülk hakkı, bu yapıların bir ya da birkaç bölümü üzerinde de kurulabilir. Anlaşılacağı gibi, devre mülk hakkı, yapının bölümleri kullanılmaya elverişli olsa dahi, yapıda kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulmamışsa tesis edilemez. Ayrıca, BURAYA DİKKAT! mesken niteliğinde olmayan depo, arsa, işyeri vb. yapılarda devre mülk hakkı kurulamaz. 

3. Devre mülk hakkı nasıl kurulur?

Devre mülk hakkının kurulabilmesi için;

a. Devre mülk hakkı kurulmak istenen taşınmaz, mesken niteliğinde bağımsız bir yapı veya kat mülkiyetine, kat irtifakına çevrilmiş bağımsız bir bölüm olmalıdır.

b. Yukarıda bahsettiğimiz nitelikteki taşınmazlarda devre mülk hakkını kuracak kişiler, bu taşınmazların ortak malikleri olmalıdır. 

Kural olarak aksi kararlaştırılmadıkça, ortak maliklerin payları eşit değilse, devrelerin sayısı ve süreleri, ortak mülkiyetteki payları ile orantılı olarak saptanır.

c. Ortak malikler arasında, bütün ortak maliklerin imzasını taşıyan bir Devre Mülk Sözleşmesi yapılmalıdır. 

Kanunen, sözleşmede, devre mülk hakkı yılın belirli dönemlerine ayrılmalı ve 15 günden daha az süreli olarak belirlenmemelidir. Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk hakkı sahibi bu hakkın kullanımını başkalarına bırakabilir.

Üzerinde devre mülk hakkı kurulacak yapı veya bağımsız bölümlerin ortak malikler arasında dönem süresi, devir ve teslimi ile istifade şekil ve usulleri, yöneticilerin seçimi ile hak ve sorumlulukları, büyük onarım için ayrılacak dönem, bakım masrafları gibi hususlar devre mülk sözleşmesinde belirlenir. Bu hususları içeren ve bütün hak sahiplerince imzalanan devre mülk sözleşmesi resmi senede eklenir ve tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilir.

d. Tapu memuru önünde Resmi Senet düzenlenmelidir. Bu senede yukarıda söz edildiği gibi, devre mülk sözleşmesi de eklenecektir. 

Av.Kadir Kurtuluş - Stj.Av.Elif Hamzaçebi
 

6 maddede İmar Kanunu Parselasyon Planlarının hazırlanması ve DOP değişiklikleri!