9 maddede gurbetçilere gayrimenkul satışında vergi indirimi!

Yurt dışında yaşayan Türk Vatandaşları ile Yabancı Uyruklulara Konut ve İşyerleri satışlarında KDV istisnasının uygulanması ve KDV iadesi her ne kadar mevzuatta yer alsa da istisnadan faydalanma noktasında ihmaller yaşanabiliyor. Gurbetçilere gayrimenkul satışında KDV indirimi mevzuatımızda; 05.05.2017 tarihinde yayınlanan 30057 sayılı Resmi Gazete ile mevzuata giren KDV Kanunu’nun 13/i maddesi kapsamında konut ve işyeri satışlarında istisna uygulaması ve iadesi olarak yer almaktadır. Peki yurt dışında yaşayan Türkler gayrimenkul alımlarında vergi istisnasından faydalanmak için nasıl başvuru yapmalılar ve avantajlar nelerdir? 

1. Hangi taşınmazlar KDV istisnasından yararlanır?

Yapı ruhsatında Konut, dükkan, ofis, büro, rezidans, apart daire, devre mülk vb. olarak tanımlanan, konut veya işyerlerinin ilk tesliminde istisna uygulanır. Yukarıda sayılan taşınmazların kat irtifakı kurulmuş olmalı, alıcıların kullanımına hazır olarak fiilen teslim edilmelidir. 

2. İstisnadan yaralanacak alıcılar kimlerdir?

 - Türk Vatandaşlarından, çalışma ve oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayarak ikamet edenler.
- Yabancı uyruklu gerçek kişiler, Türkiye`de yerleşmiş olmayan yabancı ülke mukimi kişiler.
- Tüzel kişilerden; Kanuni veya iş merkezi Türkiye`de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla Türkiye`de kazanç elde etmeyen kurumlara yapılan konut veya iş yeri teslimlerinde uygulanır.
Kısacası özellikle gurbetçilerin ve yukarıda belirtilen diğer kişilerin gayrimenkul alımlarında KDV istisnasından faydalanabileceğini söyleyebiliriz. 

 3. Satıcıların uyması gereken ilkeler nelerdir?

- Satılacak konut veya işyerinin ilk defa teslime konu olması gerekir.
- Yurtdışında çalışan veya yaşayan Türk vatandaşları ya da Yabancı alıcılardan bu durumlarını ispatlayan belgeleri istemek zorundadır. (İkamet ettikleri ülke resmi makamlarından ikamet tezkeresi, çalışma izni, mukimlik belgesi vb.)
- Uyruğunda bulunan ülkenin pasaport fotokopisi ile yabancı şirketlerde ülkesinde faaliyetine devam ettiğine ilişkin resmi makamlardan alınmış belge aranır.

4. Bedelin Döviz olarak Türkiye`ye getirilme zamanı ne anlama geliyor?

- Konut veya İşyeri tesliminde istisnanın uygulanabilmesi için bedelin en az % 50`sinin satış faturasının düzenlendiği tarihten önce, kalan kısmının en geç bir yıl içerisinde alıcı tarafından döviz olarak Türkiye`ye getirilerek satıcıya ödenmesi gerekir. 
Fatura düzenlenmesinden önce bedelin yarısı döviz olarak Türkiye`ye getirilip satıcıya ödenmesi durumunda KDV hesaplanmayacaktır.

5. Yurt dışından bavulla döviz getirilebilir mi, Bedelin Türkiye`ye getirildiğinin belgelendirilmesi nelerdir?

- Döviz bedelinin yurtdışından Türkiye`deki bir bankaya transfer edilmesi halinde Banka dekontu ile,
- Yurt dışındaki bankalar tarafından verilen kredi kartlarının kullanılması halinde, yurt içindeki ilgili bankanın vereceği dekont/yazı ile istenir.
- Alıcı tarafından fiziki olarak (Bavul vb.) getirilmesi halinde Gümrük idaresinden alınacak belgeler ve banka dekontu istenir. (Bu halde de ödeme satıcıya banka kanalıyla yapılmak zorundadır.)
- Yurtdışından getirilen dövizin, satıcıya TL olarak ödenmesi mümkündür.

6. Konut veya işyeri bedelinin belli bir tutarı aşması gerekir mi?

Bu istisna çoklukla yabancılara konut satışındaki 250.000 USD`lik limitle karıştırılmaktadır. Taşınmazın bedeli ne olursa olsun herhangi bir tutar sınırlaması olmaksızın istisnadan yararlanılır.

7. Tapuda yapılması gereken işlemler nelerdir?

Taşınmaz devri yapılırken, Tapu müdürlüğüne satışın KDV Kanununun 13/i maddesi kapsamında olduğu bildirilmelidir.
Bu bildirim gereği Tapu müdürlüğü tapunun beyanlar hanesine 1 yıl içerisinde satılamaz şerhi koyar. Satılması halinde 6183 sayılı kanunun 48. maddesi gereği tahsil edileceği alıcıya söylenerek imza altına alınır.

8. Bir yıl geçmeden alıcı, ilgili taşınmazı elden çıkarırsa cezası var mıdır?

Bir yıl geçmeden taşınmazı elden çıkaran alıcı taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine daha önce ödenmeyen KDV`yi 6183 sayılı AATUHK`nun 48. mad. belirtilen tecil faizi ile birlikte öderler.

9. Kendisi KDV ödeyerek Konut ve İşyeri inşa eden ve bunu KDV`siz satarak, ödediği KDV`yi gideremeyen satıcılar ne yapacak?

- İstisnaya ilişkin KDV iadesi, bedelin tamamının Türkiye`ye getirilerek satıcıya ödenmesinden sonra yapılır.
- Satıcılar, bu kapsamdaki satışlarını KDV beyannamesi ekinde yer alan form (Ek:24) ile bildirir.
Satıcılar fatura kesmeden önce alıcılardan istedikleri belgeleri (ikamet tezkeresi, çalışma izni, yurtdışı mukimlik belgesi vb.) dövizin Türkiye`ye getirildiğini ispat edecek belgelerle birlikte vergi dairesine başvuruda bulunularak, yüklendikleri vergiden indirim yoluyla gideremediklerinin iadesini isterler.

Vergi Uzmanı 
Mustafa Bey
Kurtulus Partners