Ahmet Vefik Alp: Büyük Çamlıca Tepesi Camii önemli bir proje!
Ahmet Vefik Alp: Büyük Çamlıca Tepesi Camii Istanbul siluetine etki yapacak önemli bir projedir. Bu konuda açılan proje yarışması süresinin çok kısa olması nedeniyle yarışmaya tamamlanmamış bir proje gönderebildim
Bu konuda açılan proje yarışması süresinin çok kısa olması nedeniyle yarışmaya tamamlanmamış bir proje gönderebildim. Bu proje 1. Mansiyon derecesini aldı. Projemi ancak şimdi tamamladım ve takdim ediyorum.
Şartnamesinde yer alan ‘Osmanlı-Türk mimari üslubunu yansıtacak, gelenekten geleceğe uzanacak, kültürümüzün gelenek zincirine orijinal yeni bir halka ilave edecek, İstanbul’ a değer katacak ve İstanbul’un sembollerinden biri olacak cami projesi’ ifadesi de dikkate alınarak tamamlanan projemiz eski şaheserlerin tekrarından kaçınarak eski ile yeninin hassas bir sentezi olarak yeniden yorumlanmıştır.
Dikdörtgen plana oturan cami işlevsel mekanlara ayrılan üç seviye ile otopark, sığınak ve teknik mekanlara ayrılan alt iki seviyeden oluşmaktadır. Külliye planının modüler ve berrak olması nedeniyle iç değişikler, ilave ve eksiltmeler kolayca yapılabilmektedir. Seviyesi 0.00m olarak kotlanmış ana avluya ve altındaki -7.70 ve -15.20 kotlarındaki diğer iki alt seviyeye merpen ve yürüyen merpenlere ilaveten zeminde düz ayak ulaşılabilen köşelere konuşlanmış düşey sirkülasyon asansör çekirdeklerinden ulaşabilmektedirler.
Ana avlunun üç tarafında mevcut eğime saygı göstererek kademeler halinde zemine inen kemerli teraslar tesise anıtsal bir görüntü ve görkem getirmektedir. Bu kademeleri Babil Bahçeleri ne veya Aztek-Maya Tapınakları na benzetenler olmakta ise de burada hedeflenen mesaj İslam Din ve Kültürü’nün yükselişidir. Bu kademeler ile 0.00m kotundaki ana avlu seviyesi proje sahasında halen bulunan düz alandan 15 m yükseltilmiş ve Cami’nin 360 derece algılanmasına sağlanmıştır. Diğer projelerden çoğu Anadolu Yakası, Bağdat Caddesi ve Adalar aksından TRT anteninin oturduğu tepe nedeniyle algılanamamaktadır
Ana namaz mekanı havada boşta asılı hissi uyandıran ve Kur’an dan altın kaplama surelerle oluşturulmuş bir kürenin içindedir. Kürenin üst ve alt tepelerine yaklaştıkça harfler birleşerek sağır bir düzleme dönüşmektedir. Arapça harflerden oluşan bu dış zarfın et kalınlığı yaklaşık 80 cm dir ve harflerin arası yüksek vasıflı cam ile işlenmiştir. İç mekanda da aynı altın harfler algılanmaktadır. Küre kendi kendini taşımakta, altta çelik ayaklar yükü temele aktarmaktadır. Küre’nin altında, otopark katları seviyesinde iki kademeli dairesel bir şelale havuzu bulunmaktadır. Namaz alanı büyük üst seviye ve küçük alt seviye olarak ikiye ayrılmıştır. Bu iki mekana çevre avlulardan köprüler ile girilebilmektedir. Rutin vakitlerde kısıtlı sayıdaki cemaat alt seviyeyi kullanabilir. Cumalar ve özel günlerde üst seviye değerlendirilecek, gerektiğinde her ikisi birden kullanılacaktır. Bu işlevsel kademelenme ile camiinin ısıtma soğutma aydınlatma masraflarında ciddi bir tasarruf sağlayacaktır. Ana avluya ilaveten alt namazgah ve oditoryumun çevresinde kalan yarı kapalı avluda da namaz kılınabilecektir. 0.00 kotu ana küre içinde 7.000 kişi, ana avluda 12.000 kişi, -15.20 kotunda küre içinde 3.500 kişi, yarı kapalı dış avluda 4.000 kişi, kadınlar mahfelinde de 1.500 kişi namaz kılabilmektedir. Böylece Caminin açık, yarı açık ve kapalı toplam namaz kapasitesi 28.000 kişi olmaktadır. İki kata yayılan konferans salonuna üstte -7.70 kotundan ve altta -15.20 kotundan girilebilmektedir. Her iki seviyede fuayeler bulunmaktadır. Külliye yukarıdakilere ilaveten birçok eğitsel ve kültürel kullanım mekanları ile zenginleştirilmiştir
Ana küre, minare ve kemerler şelalesi renk değiştirebilen led teknolojisi ile aydınlatılacaktır. Mevcut TRT anteninin kaldırılması ve çevrenin çam ağaçları ve seyir terasları ile bezenmesi önerilmektedir.
Kudüs teki Kubbet-üs Sahra’ yı anımsatan ‘Altın Kubbeli Cami’ Istanbul üzerinde gece ve gündüz ışıldayacaktır. Bu Eser Osmanlı-Türk cami mimarisinde klasik ve çağdaşın hassas bir sentezi ile yoğrulmuş ve yeniden yorumlanmış belleklerden silinemeyecek anıtsal bir mimari yapıttır.
Yapılsın veya yapılmasın, çoğunuzun bildiği diğer projelerim gibi Istanbul ve Türkiye’me armağan ediyor ve merhum babam Av.Hk. Dr. M. Cavit Alp’e ithaf ediyorum.
TMMOB, AIA, RIBA, IAA
Y. Müh. Mimar Kentbilimci Prof. Dr. Ahmet Vefik Alp
