Aile konutunda eşler tek başına karar alabilir mi?
Aile konutuna ilişkin tasarrufta eşlerden yalnızca birinin kararı yeterli sayılmıyor. Borca kefillik, konutun eşten onay almadan satılması veya kirada otururken eşin kira sözleşmesini habersiz feshi gibi durumlara karşı eşler, yasaların koruması altında.
Aile konutu kavramı eşlerin mesken olarak beraber ikamet ettikleri konut şeklinde nitelendiriliyor. Posta Gazetesi'nde yer alan habere göre; aile konutunda taraflardan birinin talebiyle tapu kütüğüne şerh koyulabilir. Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası olmadıkça aile konutunun kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunun devrini gerçekleştiremez, aile konutu üzerindeki hakları sınırlayndıramaz. Buna karşılık yazlık ya da ikinci konut, aile konutu şeklinde görülmüyor. Bu konutlar kimin üzerineyse tasarruf hakkı da o kişide bulunuyor. Bir başka deyişle alıp satabilir ya da kiralayabilir. Bu konuda yasal engel bulunmuyor.
HAKİMİN MÜDAHALESİ
Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı olur ve bildirimde bulunan eş diğeri ile sorumlu hale gelir. Evlilik birliğinden oluşan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ya da evlilik birliğiyle ilgili önemli bir konuda anlaşmazlığı düşülmesi durumunda eşler ayrı ayrı veya beraber ‘hakimin müdahalesini’ talep edebilir. Rıza dışı işlemlerde hakim, eşlere yükümlülükleri konusunda uyarılarda bulunur, onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını talep edebilir.
TAPUDA ŞERH HAKKI
Aile konutu şerhiyle evli çiftlerin beraber ikamet ettiği konutların tapuları bir kişiye değil, ailenin üzerine kayıtlı oluyor. Bu da tapu sahibi eşin anlaşmazlık ya da boşanma halinde vya keyfi olarak eşinin muvafakati olmadan konutu satamayacağı ve ipoteğe konu edemeyeceği anlamını taşıyor. Yargı kararları bulunsa da bu önlemin başta alınması önemli. Tapu şerhi için önce, bağlı olunan muhtarlıktan ailenin o konutta yaşadığına ilişkin ikametgah belgesi alınmalı. Sonrasında evlenme cüzdanıyla beraber Tapu Sicil Müdürlüğü’ne dilekçeyle başvuruda bulunulmalı. Bu işlem için ücret talep edilmiyor.
İŞTE YAPILABİLECEK OLANLAR
Eşlerden biri diğerinin rızasını almadan aile konutuna ilişkin kendi başına karar verdiyse neler yapılabilir?
- Kira sözleşmesinin diğer eşin rızası olmadan feshedilmesi halindeaçılacak dava ile feshin geçersizliğinin tespiti,
- Aile konutunun devredilmesi halinde devrin iptali ve tapu kaydının yeniden aile konutunun maliki olan eşin ismine tescili,
- İpotek ya da intifa hakkı gibi bir hakkın tesisi halinde ise bu hakların kaldırılması istenebilir.
Eşlerden habersiz konut satışı yapılabilir mi?
