Alp Gürkan: 500 milyon dolarlık termik santral kurmayı hedefliyorum!

Alp Gürkan Yılda 5.5 milyon ton kömür çıkaran Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan Türkiye'nin en büyük kömür üreticisi. Soma'daki yeni yatırımları devreye girince üretimini ikiye katlayacak. Hedefinde 500 milyon dolarlık yatırımla 300 megavatlık termik santral kurmak var.

İşte Türkiye'nin en büyük madencisi

Alp Gürkan, Türkiye’nin  en büyük yeraltı kömür madeni üreticisi? 75 yaşında olan Gürkan, MTA (Maden Tetkik Arama Enstitüsü) jeoloji  mühendisi olarak başladığı iş hayatında 48 yılı geri bıraktı. Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı olan Gürkan'ın şirketleri So-ma'daki üç sahada yılda yaklaşık 5.5 milyon ton kömür çıkartıyor. Çıkarttığı tüm kömürü TOKİ’ye (Türkiye Kömür işletmeleri) satan Soma Holding’in Işıklar sahasındaki yatırımları devreye girdiğinde 2014’te çıkardığı kömür miktarı iki katına çıkarak 10 milyon tona ulaşacak. Halen 5 bin 800 olan çalışan sayısının ise 7 bine yükseleceği öngörülüyor. 

Kömür madeni işletmeciliğinden enerji alanına da girme planları yapan Gürkan, Afyon Merzifon’daki Çeltik sahasında hem kömür çıkartıp hem de 300 megavatlık termik santral kurmaya hazırlanıyor. Burada madencilik ve enerjiye yapacağı yatırımların tutarı önümüzdeki dört yılda 500 milyon doları bulacak. Maden sektörünün ardından 26 yaşındaki oğlu Can Gürkan’ın ısrarı üzerine inşa at sektörüne giren Soma Holding halen Maslak’ta 47 katlı ofis-rezidans projesi SpineTowers’ı yapıyor. Sıradaki AVM-ofis projesi ise Kartal’da olacak. Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan ile iş hayatının dönüm noktalarını ve yeni projelerini konuştuk. 

Kömür madenciliğine girmeniz nasıl oldu? 

Soma’da akrabam rahmetli Mehmet Bal­â’nın kömür ruhsatı vardı. “Burayı sen işlet” dedi. 1983’te maden sahasını aldık. 16 Mayıs 1986’da Soma’da yeraltından ilk kömürü­müzü çıkardık. 1986’dan 2000 yılına kadar yılın beş altı ayını fiilen madenlerde, yeral­tında geçirdim. Maden çıkarmak tiryakilik yaratan bir iştir.

Kömür madeni çıkarmada 'liderlik' konumunuzu nasıl elde ettiniz?

Biz 2005 yılına kadar çıkardığımız kömürü piyasaya kendimiz satıyorduk. Yıllık 400 bin ton kömür üretiyorduk ve iyi de para kazanı­yorduk. O yıllarda  TOKİ  açık işletmeden kö­mür üretip santrale veriyordu ama en büyük rezerv yeraltındaydı. Mevcut rezervleri bitip yeraltına geçtiklerinde ise yüksek maliyetler­le kömür üretiyorlardı. Bana 2004 yılında de­diler ki, “Yapmış olduğun tüm yatırımlarla beraber ruhsatını bize devret. Biz de sana yandaki sahayı verelim. Burada çıkartacağın kömürü de maden çıkışında satın alalım” dediler. Pazarlık sonunda bir noktaya gel­dik. Soma Geventepe’de yılda 2.5 milyon ton kömür ürettik. Devletin o zamanki ton başına maliyeti 135 dolardı, bizden ise tonu­nu 24 dolara aldılar.

Ciner Grubu'ndan da bir saha aldınız değil mi? 

Soma Eynez’deki sahayı Ciner Grubu TKÎ’den almıştı. Turgay Ciner Bey sahayı maliyetine bize devretti. Bu sahayla birlikte çok büyük üretim rakamına ulaştık, 5 .5 mil­yon ton kömür üretmeye başladık. İki saha­ya toplam 130 milyon TL yatırım yaptık. 

Soma Geventepe sahasındaki rezerviniz bitiyor galiba. Ne yapacaksınız?

Bundan bir buçuk sene önce Geventepe’nin yanındaki Merkezocak sahası için anlaştık ve orada üretime girdik. Oranın re­zervi 6 milyon ton civarında. Onun yanın­daki Işıklar sahasını da bize verdiler. Şu an­da Işıklar’da büyük bir yatırım yapıyoruz. Bizim hesabımıza göre Işıklar’da 20 milyon ton rezerv var. Buraya 80 milyon dolar yatı­rım yapıyoruz. Üç ay sonra devreye alaca­ğız. Üç sahadaki çalıştıracağımız işçi sayısı 7 bini bulacak. Yani 1.200 kişiyi daha işe ala­cağız. 2014'te senelik üretimimiz 9.5-10 milyon tona ulaşacak.

Bu ne anlama geliyor? 

Türkiye en çok üretim yapan iki grup var. Biri Ciner, biri biziz. Şu anda 5.5 milyon ton civarında ürettiğimizi 10 milyon tona çıkar­dığımızda, açık ara en büyük üretici olaca­ğız. Türkiye’nin geçen sene ithal kömür için harcadığı rakam, 4.6 milyar dolar. Tüm ma­den ihracatımızın geçen yıl 4.1 milyar dolar olduğunu düşünürseniz, sağlayacağımız katkı açıkça görülür. 

Elektrik üretimine de girecek misiniz?

Bu senenin başında Merzifon’daki Çeltik sahasının işletmesini devraldık. O sahanın devamında sondajlar vapıvorıız. Su ana kadar önemli kömür damarları kestik. Yaptı­ğımız rezerv hesapları sonucunda burada 300 megavatlık bir santral kurmak üzere harekete geçtik. Santrali 2017’de devreye alabiliriz. Madenciliğe yapacağımız yatı­rımla birlikte bu bölgede 500 milyon dolarlık yatırım yapacağımızı tahmin ediyoruz.

Madencilikle bu kadar iç içeyken inşaat sektörüne girmeye nasıl karar verdiniz?

Türkiye’de meşgul olsun diye “inşaat sektörüne girelim” dedim. Aklımda küçük bir iş vardı. 26 yaşındaki oğlum, bana iki yıl önce teklif edilen 150 milyon dolarlık pro­jeyi tekrar önüme getirince cesaretinden et­kilendim. Biraz da korktum ama işe girme­sine izin verdim. Neticede inşaatı bitirdi; ben temel atma dahil yalnızca beş altı kez inşaata gittim. Payımızın büyük bölümünü satmayıp, kiraya vereceğiz. Bu çocukları­mın ve torunlarının geleceği için garanti...

Devamında başka projeler var mı?

Çok sevdiğim başka bir arkadaşım Kartal Adliyesi’nin arkasındaki arazisini önerdi. Yaklaşık 30 dönümlük bir arazi. Burası bi­tince oraya başlayacağız. Burada AVM ve iş merkezi olan ticari bir proje yapacağız.

Türkiye'nin ekonomik ve sosyal geleceği ile ilgili öngörüleriniz nedir?

Türkiye’nin son 10 senede ekonomisinin başarılı bir şekilde yönetildiği kanısında­yım. Keşke son 15-20 gündür yaşadığımız olayları yaşamasaydık. Bu bende bir kor­ku yarattı. Neden bu olaylar birden bire patladı? Korkum bunların menşeini bile­mediğimden dolayı. Ama düzelir diye dü­şünüyorum.

Para