Anayasa Mahkemesi'nden toplu konut için kamulaştırılan alanla ilgili dikkat çeken karar!

Anayasa Mahkemesi (AYM), toplu konut yapımları amacıyla kamulaştırılan taşınmazların bu amaca uygun kullanılmadığı öne sürülerek gerçekleştirilen bireysel başvuruda mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, bugünkü 31661 Sayılı Resmi Gazete'de yer alan karara göre,  Ankara  Çankaya'da yer alan toplamda 52 taşınmaz, toplu konut yapımı için 1993 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından kamulaştırıldı fakat aralarında başvurucunun hissesi yer alan toplamda iki taşınmazın da yer aldığı parselasyon işlemi sonucunda ifraz edilen toplamda 12 parselde 2012 yılına kadar kamulaştırma amacına uygun herhangi bir işlem yapılmadı.

İlerleyen süreçlerde Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından 2012, 2013 ve 2014 yılında toplam 3 parsel dışında kalan taşınmazlar, mülkiyet satışı ve kat karşılığı inşaat yapımı için ihaleye çıkarıldı. Yaşanan bu süreçte söz konusu bu taşınmazlardan beş tanesi de 3. kişiler ve kooperatiflere devredildi fakat gerçekleştirilen bu devirlerin kamulaştırma amacına uygun olup olmadığı yönünde herhangi inceleme yapılmadı.

Ayrıca kalan yedi parsel de kamulaştırıldığı günden itibaren belediye mülkiyetinde durdu. Yaşanan bu süreçte gayrimenkullerin kamulaştırma amacına ya da kamu yararına uygun başka bir amaçla kullanıldığına ilişkin herhangi bir tespit de gerçekleştirilmedi.

Kamulaştırmaları gerçekleştirilen arazilerin amacına uygun kullanılmadığı gerekçesiyle taşınmazların bir bölümünün iadesini talep eden başvurucu, açtığı davaların reddedilmesi üzerine 2016 yılında Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

Yüksek Mahkeme'nin kararının gerekçesinde, söz konusu gayrimenkullerden bir bölümünün 3. kişilere 2013 ve 2014 yılında devredildiği, bir bölümünün de kamulaştırıldığı tarihten itibaren kamulaştırma amacına uygun ya da kamuya faydalı başka bir amaçla kullanılmadığının açık olduğu bildirildi.

Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından 2013 yılından sonra devredilen ve halen belediye uhdesinde yer alan toplam 12 taşınmazın toplam yüz ölçümünün küçük bir alan olduğunun söylenemeyeceği bildirlen bu kararda, kamulaştırma tarihinden itibaren geçen bu sürenin uzunluğu ve söz konusu gayrimenkullerin değerinde bu sürede yaşanan artış göze alındığında gerçekleştirilen başvurucunun mülkün oluşturduğu artı değerden yoksun olduğu ve gayrimenkullerin iade edilmediği belirtildi.

Verilen kararda dava tarihine kadar 20 sene geçtiği halde gayrimenkullerin bir bölümünün kamulaştırma amacı doğrultusunda kullanılmamasının, devredilen bölümünün de kamulaştırma amacına uygunluğunun incelenmemesi sebebiyle kamu yararı amacının gerçekleştirilmediği bildirildi.

Kararda şu ifadelere yer verildi:

"Bu sürede taşınmazların değerinde yaşanan artış dikkate alındığında başvurucuya ödenen kamulaştırma bedelinin taşınmazın gerçek değerini yansıtmaktan uzak kaldığı anlaşılmıştır. Başvurucunun uğradığı zararın tazmini yoluna da gidilmediğine göre müdahalenin başvurucuya aşırı ve olağan dışı bir külfet yüklediği, kamu yararı ile başvurucunun mülkiyet hakkının korunması arasındaki adil dengenin başvurucu aleyhine bozulduğu sonucuna varılmıştır."

Karar için tıklayın

Anayasa Mahkemesi'nden icra ve iflas takiplerine ilişkin emsal karar!