AVM ve oteller elektrikte özel sektöre yöneldi
Şirketler, zamlarla kabaran elektrik faturalarına karşı çareyi "serbest tüketici" olmakta buldu
2003'ten beri yürürlükte olan Serbest Tüketici Yönetmeliği'nin kendilerine tanıdığı "özel şirketlerden elektrik satın alma" hakkını kullanmak için Türkiye Elektrik İletim AŞ'ye (TEİAŞ) akın eden firmalar, bu yolla elektrik faturalarında yüzde 20'ye varan indirimler sağladı. Geçen yıl 390 firma özel şirketlerden elektrik satın alırken, bu sayı 2009'un sadece 7 ayında 350 olarak gerçekleşti. Yıl sonuna kadar özel şirketler ile el sıkışacak firma sayısının 450'ye çıkması bekleniyor. Serbest tüketiciler arasında en çok alışveriş merkezleri, hastaneler ve oteller dikkat çekiyor.
2003'ten beri yürürlükte olan Serbest Tüketici Yönetmeliği'nde yer alan ve yılda 480 bin kilovatsaat (kwh) ve üstü elektrik tüketen firmaların özel şirketlerden elektrik satın almalarının yolunu açan uygulama, krizde yeniden revaçta. Yönetmeliğin çıkması ile birlikte ilk yıl 1701, ikinci yıl 2336 firmanın başvurduğu uygulama 2006'dan sonra gözden düşmüştü. Elektriği özelden satın alan şirketler, 2006'da özel sektör karşısında "fiyat düşüren" devlete dönüş yapmıştı. Şimdi ise küresel krizin üretim maliyetlerinde yarattığı olumsuzluklar ve son dönemde yapılan zamlar firmaları yeniden "serbest tüketici" olmaya sevk etti.
AVM'lerden yoğun ilgi var
Sanayici devletten elektriği kilovatsaati 12 ile 14.7 kuruş arasında bir fiyata alıyor. Ancak alışveriş merkezi, otel, hastane veya iş merkezleri gibi işletmeler ticarethane statüsüne girdiği için elektriği 19.6 kuruştan kullanıyor. 480 bin kwh ve üstü elektrik kullanan işletmeler serbest tüketici statüsüne geçerek elektriği yüzde 20'ye varan oranda daha ucuza alabiliyor.
Bu nedenle elektriğini özel sektörden alan firmaların sayısı son iki yılda yüzde 50 arttı. Zorlu Doğal Elektrik Üretimi AŞ ve Rotor Elektrik Üretim AŞ'yi bünyesinde barındıran Zorlu Grubu, 35 serbest tüketiciye enerji sağlıyor. Zorlu Enerji'nin müşterileri arasında Tesco Kipa, Metro Cash&Carry, Migros, Mercedes, Hisar Sağlık Hizmetleri, Antalya Dış Hatlar II. Terminali, Ankara Panora Alışveriş Merkezi, Ankara CEPA Alışveriş Merkezi, Anemon Otelleri, Marka Marka ve GAP Mağazacılık, Gloria Hotels & Golf Resorts gibi şirketler bulunuyor.
Son olarak Kayseri'de kurulu Kayseri Park adlı alışveriş merkezi (AVM) geçen hafta içinde Zorlu Enerji ile bir anlaşma yaptı ve elektrik faturasını hatırı sayılır biçimde indirmeyi garantiledi. Ticarethane statüsüyle kilovatsaati 19.6 kuruştan elektrik alan ve yıllık 13 milyon kwh civarı elektrik tüketen Kayseri Park, oranı açıklamadı ama sektör ortalaması göz önüne alındığında elektriğin kilovatsaatini 16-18 kuruş arası bir fiyata indirmiş oldu.
Capitol yüzde 6 tasarruf sağladı
Kayseri Park Genel Müdürü Muzaffer Gülöz, İstanbul Sefaköy'deki Armonipark Alışveriş Merkezi'nin de serbest tüketici statüsüne geçtiğini açıkladı. Airport Alışveriş Merkezi'nin Genel Müdürü Burçin Bendegül ise 1 Eylül itibariyle serbest tüketim tarifesinden elektrik kullandıklarını söyledi. Bendegül, bu anlaşma sayesinde ortalama yüzde 10 civarında tasarruf sağlayacaklarını belirtti. Capitol Alışveriş Merkezi yetkilileri de otoprodüktör grubuna dahil olarak üç yıldır serbest tüketici tarifesinden elektrik açıklayarak yüzde 3-6 arası tasarruf sağlandığını kaydetti.
Anadolu Grubu'na bağlı Anadolu Sağlık Merkezi'nin (ASM) de tarifesi serbest tüketim üzerinden. Merkezin tüketimi yıllık ortalama 10-15 Milyon kWh civarında. Akenerji'den elektrik sağlayan ASM, daha önce de ENTEK'ten elektrik aldı. Şu anki anlaşma şartları dile getirilmese de 2007'de ASM'nin yaptığı açıklamalara göre ortalama tasarruf oranı yüzde 20 civarındaydı.
AYEDAŞ 2007 faaliyet raporuna göre de 2006'da Assan, Kent Gıda, Turkcell, Rotopak, Mutlu Akü, Tamcam, Gedik Kaynak, 2007'de de Yeditepe Üniversitesi Erdem Tış Ticaret, Finansbank, MAPA gibi kurum ve kuruluşlar da serbest tüketici statüsünden elektrik alan firmalar arasında yer aldı.
BİRÇOK FİRMA SIRA BEKLİYOR
Enerji satış uzmanı Sercan Kayalar, "serbest tüketici" piyasasında yoğun bir hareketlilik olduğunu belirterek, birçok firmanın başvuru yaptığını, birçok firmanın ise sıra beklediğini söyledi. Tarifeli elektriğin sanayi için hayli ucuza sağlanmasının bu yöndeki talebi artırdığını vurgulayan Kayalar, "Özel şirketler, elektrik üretiminde ağırlıklı olarak doğalgaz ve diğer fosil yakıtları kullanıyor. Özel kesim ortalama elektrik üretim maliyeti, her halükarda sanayi tarifesi üzerinden indirim yapılabilecek düzeyde değil. Arz talep dengesi belli bir zemine oturup, piyasa liberalleştikçe, yatırımlar tamamlanıp maliyetler düşünce koşullar daha olgunlaşacaktır" dedi.
İNDİRİM ORANLARI SAKLANIYOR
Serbest tüketiciler faturalarında yüzde 20'ye varan indirimler sağlayabiliyor. Enerji firmaları ise genel olarak bu rakamları yüzde 4-12 arasında telaffuz ediyor. Bu da enerji şirketlerinin pazarlık gücünün kaybetmek istememesinden kaynaklanıyor. Serbest tüketiciler de enerji şirketlerinin kendi adlarını anmasını pek istemiyor. Türkiye'nin en büyük özel üniversitelerinden biri "serbest tüketici" olmasına rağmen, bunu açıklamaktan kaçınıyor. Zorlu Doğal Elektrik Üretimi AŞ ve Rotor Elektrik Üretim AŞ'yi bünyesinde barındıran Zorlu Grubu ise, müşteri portföyünü açıklasa da indirim oranlarını açıklamıyor. Sönmez Enerji Genel Müdürü Fikret Kılınç ise bu durumu rekabet ortamına bağlıyor.
KONUTLAR SERBEST TÜKETİCİ OLAMIYOR
Serbest tüketici olmaya hak kazanmak için gereken yıllık 480 bin kw/h tüketim kotası hayli düşük. Çünkü bir AVM yılda ortalama 10-15 milyon kwh elektrik tüketiyor. Aynı şekilde tam teşekküllü bir hastanenin tüketimi de 15 milyon kwh'yi bulabiliyor. Elektrik Mühendisleri Odası yetkililerine göre, kabaca 250-400 kw'lik trafosu olan tüketiciler ya da 160 dairelik bir sitenin sakinleri yıllık ortalama 480 bin kwh elektrik tüketiyor. Ancak mevzuata göre, site sakinlerinin birleşip "serbest tüketici" olma hakkı yok.
İŞLETMELER ELEKTRİĞİ NASIL UCUZA GETİRİYOR
* Yıllık 480 bin kilovat saat ve üstü elektrik tüketen ticari kuruluşların serbest tüketici olma hakkı var.
* Serbest tüketici olmak için kuruluşlar, bağlı oldukları elektrik dağıtım şirketlerinden "Serbest Tüketici Belgesi" talep ediyor.
* Bu belge sayesinde ticari kurluşlar ihtiyaçları olan miktarı elektrik üreten özel şirketlerden elektrik sağlayabiliyor.
* Firmalar, enerji üreten özel şirketlerle görüşüp fiyat teklifleri alıyor. Firma, fiyatını uygun bulduğu şirketle sözleşme imzalıyor.
* TEİAŞ'a bağlı Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezine (PMUM) başvurarak gerekli belgeleri dolduran firma, elektriği almaya başlıyor.
* Fatura tedarikçi firma tarafından kesiliyor. Müşteri, faturanın içinde Sistem Kullanım Bedeli adı altında bir hat kullanım payı da ödüyor.
* Sistem kullanım bedeli üretici şirketler tarafından direkt serbest tüketici olan müşterilere yansıtılıyor.
* Ödemeler, tedarikçi ile müşteri arasında yapılan sözleşme koşullarına göre değişiklik gösterebiliyor.
KONUTLAR SERBEST TÜKETİCİ OLAMIYOR
Serbest tüketici olmaya hak kazanmak için gereken yıllık 480 bin kw/h tüketim kotası hayli düşük. Çünkü bir AVM yılda ortalama 10-15 milyon kwh elektrik tüketiyor. Aynı şekilde tam teşekküllü bir hastanenin tüketimi de 15 milyon kwh'yi bulabiliyor. Elektrik Mühendisleri Odası yetkililerine göre, kabaca 250-400 kw'lik trafosu olan tüketiciler ya da 160 dairelik bir sitenin sakinleri yıllık ortalama 480 bin kwh elektrik tüketiyor. Ancak mevzuata göre, site sakinlerinin birleşip "serbest tüketici" olma hakkı yok.
Enis Tayman/Referans
2003'ten beri yürürlükte olan Serbest Tüketici Yönetmeliği'nde yer alan ve yılda 480 bin kilovatsaat (kwh) ve üstü elektrik tüketen firmaların özel şirketlerden elektrik satın almalarının yolunu açan uygulama, krizde yeniden revaçta. Yönetmeliğin çıkması ile birlikte ilk yıl 1701, ikinci yıl 2336 firmanın başvurduğu uygulama 2006'dan sonra gözden düşmüştü. Elektriği özelden satın alan şirketler, 2006'da özel sektör karşısında "fiyat düşüren" devlete dönüş yapmıştı. Şimdi ise küresel krizin üretim maliyetlerinde yarattığı olumsuzluklar ve son dönemde yapılan zamlar firmaları yeniden "serbest tüketici" olmaya sevk etti.
AVM'lerden yoğun ilgi var
Sanayici devletten elektriği kilovatsaati 12 ile 14.7 kuruş arasında bir fiyata alıyor. Ancak alışveriş merkezi, otel, hastane veya iş merkezleri gibi işletmeler ticarethane statüsüne girdiği için elektriği 19.6 kuruştan kullanıyor. 480 bin kwh ve üstü elektrik kullanan işletmeler serbest tüketici statüsüne geçerek elektriği yüzde 20'ye varan oranda daha ucuza alabiliyor.
Bu nedenle elektriğini özel sektörden alan firmaların sayısı son iki yılda yüzde 50 arttı. Zorlu Doğal Elektrik Üretimi AŞ ve Rotor Elektrik Üretim AŞ'yi bünyesinde barındıran Zorlu Grubu, 35 serbest tüketiciye enerji sağlıyor. Zorlu Enerji'nin müşterileri arasında Tesco Kipa, Metro Cash&Carry, Migros, Mercedes, Hisar Sağlık Hizmetleri, Antalya Dış Hatlar II. Terminali, Ankara Panora Alışveriş Merkezi, Ankara CEPA Alışveriş Merkezi, Anemon Otelleri, Marka Marka ve GAP Mağazacılık, Gloria Hotels & Golf Resorts gibi şirketler bulunuyor.
Son olarak Kayseri'de kurulu Kayseri Park adlı alışveriş merkezi (AVM) geçen hafta içinde Zorlu Enerji ile bir anlaşma yaptı ve elektrik faturasını hatırı sayılır biçimde indirmeyi garantiledi. Ticarethane statüsüyle kilovatsaati 19.6 kuruştan elektrik alan ve yıllık 13 milyon kwh civarı elektrik tüketen Kayseri Park, oranı açıklamadı ama sektör ortalaması göz önüne alındığında elektriğin kilovatsaatini 16-18 kuruş arası bir fiyata indirmiş oldu.
Capitol yüzde 6 tasarruf sağladı
Kayseri Park Genel Müdürü Muzaffer Gülöz, İstanbul Sefaköy'deki Armonipark Alışveriş Merkezi'nin de serbest tüketici statüsüne geçtiğini açıkladı. Airport Alışveriş Merkezi'nin Genel Müdürü Burçin Bendegül ise 1 Eylül itibariyle serbest tüketim tarifesinden elektrik kullandıklarını söyledi. Bendegül, bu anlaşma sayesinde ortalama yüzde 10 civarında tasarruf sağlayacaklarını belirtti. Capitol Alışveriş Merkezi yetkilileri de otoprodüktör grubuna dahil olarak üç yıldır serbest tüketici tarifesinden elektrik açıklayarak yüzde 3-6 arası tasarruf sağlandığını kaydetti.
Anadolu Grubu'na bağlı Anadolu Sağlık Merkezi'nin (ASM) de tarifesi serbest tüketim üzerinden. Merkezin tüketimi yıllık ortalama 10-15 Milyon kWh civarında. Akenerji'den elektrik sağlayan ASM, daha önce de ENTEK'ten elektrik aldı. Şu anki anlaşma şartları dile getirilmese de 2007'de ASM'nin yaptığı açıklamalara göre ortalama tasarruf oranı yüzde 20 civarındaydı.
AYEDAŞ 2007 faaliyet raporuna göre de 2006'da Assan, Kent Gıda, Turkcell, Rotopak, Mutlu Akü, Tamcam, Gedik Kaynak, 2007'de de Yeditepe Üniversitesi Erdem Tış Ticaret, Finansbank, MAPA gibi kurum ve kuruluşlar da serbest tüketici statüsünden elektrik alan firmalar arasında yer aldı.
BİRÇOK FİRMA SIRA BEKLİYOR
Enerji satış uzmanı Sercan Kayalar, "serbest tüketici" piyasasında yoğun bir hareketlilik olduğunu belirterek, birçok firmanın başvuru yaptığını, birçok firmanın ise sıra beklediğini söyledi. Tarifeli elektriğin sanayi için hayli ucuza sağlanmasının bu yöndeki talebi artırdığını vurgulayan Kayalar, "Özel şirketler, elektrik üretiminde ağırlıklı olarak doğalgaz ve diğer fosil yakıtları kullanıyor. Özel kesim ortalama elektrik üretim maliyeti, her halükarda sanayi tarifesi üzerinden indirim yapılabilecek düzeyde değil. Arz talep dengesi belli bir zemine oturup, piyasa liberalleştikçe, yatırımlar tamamlanıp maliyetler düşünce koşullar daha olgunlaşacaktır" dedi.
İNDİRİM ORANLARI SAKLANIYOR
Serbest tüketiciler faturalarında yüzde 20'ye varan indirimler sağlayabiliyor. Enerji firmaları ise genel olarak bu rakamları yüzde 4-12 arasında telaffuz ediyor. Bu da enerji şirketlerinin pazarlık gücünün kaybetmek istememesinden kaynaklanıyor. Serbest tüketiciler de enerji şirketlerinin kendi adlarını anmasını pek istemiyor. Türkiye'nin en büyük özel üniversitelerinden biri "serbest tüketici" olmasına rağmen, bunu açıklamaktan kaçınıyor. Zorlu Doğal Elektrik Üretimi AŞ ve Rotor Elektrik Üretim AŞ'yi bünyesinde barındıran Zorlu Grubu ise, müşteri portföyünü açıklasa da indirim oranlarını açıklamıyor. Sönmez Enerji Genel Müdürü Fikret Kılınç ise bu durumu rekabet ortamına bağlıyor.
KONUTLAR SERBEST TÜKETİCİ OLAMIYOR
Serbest tüketici olmaya hak kazanmak için gereken yıllık 480 bin kw/h tüketim kotası hayli düşük. Çünkü bir AVM yılda ortalama 10-15 milyon kwh elektrik tüketiyor. Aynı şekilde tam teşekküllü bir hastanenin tüketimi de 15 milyon kwh'yi bulabiliyor. Elektrik Mühendisleri Odası yetkililerine göre, kabaca 250-400 kw'lik trafosu olan tüketiciler ya da 160 dairelik bir sitenin sakinleri yıllık ortalama 480 bin kwh elektrik tüketiyor. Ancak mevzuata göre, site sakinlerinin birleşip "serbest tüketici" olma hakkı yok.
İŞLETMELER ELEKTRİĞİ NASIL UCUZA GETİRİYOR
* Yıllık 480 bin kilovat saat ve üstü elektrik tüketen ticari kuruluşların serbest tüketici olma hakkı var.
* Serbest tüketici olmak için kuruluşlar, bağlı oldukları elektrik dağıtım şirketlerinden "Serbest Tüketici Belgesi" talep ediyor.
* Bu belge sayesinde ticari kurluşlar ihtiyaçları olan miktarı elektrik üreten özel şirketlerden elektrik sağlayabiliyor.
* Firmalar, enerji üreten özel şirketlerle görüşüp fiyat teklifleri alıyor. Firma, fiyatını uygun bulduğu şirketle sözleşme imzalıyor.
* TEİAŞ'a bağlı Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezine (PMUM) başvurarak gerekli belgeleri dolduran firma, elektriği almaya başlıyor.
* Fatura tedarikçi firma tarafından kesiliyor. Müşteri, faturanın içinde Sistem Kullanım Bedeli adı altında bir hat kullanım payı da ödüyor.
* Sistem kullanım bedeli üretici şirketler tarafından direkt serbest tüketici olan müşterilere yansıtılıyor.
* Ödemeler, tedarikçi ile müşteri arasında yapılan sözleşme koşullarına göre değişiklik gösterebiliyor.
KONUTLAR SERBEST TÜKETİCİ OLAMIYOR
Serbest tüketici olmaya hak kazanmak için gereken yıllık 480 bin kw/h tüketim kotası hayli düşük. Çünkü bir AVM yılda ortalama 10-15 milyon kwh elektrik tüketiyor. Aynı şekilde tam teşekküllü bir hastanenin tüketimi de 15 milyon kwh'yi bulabiliyor. Elektrik Mühendisleri Odası yetkililerine göre, kabaca 250-400 kw'lik trafosu olan tüketiciler ya da 160 dairelik bir sitenin sakinleri yıllık ortalama 480 bin kwh elektrik tüketiyor. Ancak mevzuata göre, site sakinlerinin birleşip "serbest tüketici" olma hakkı yok.
Enis Tayman/Referans
