AVM'lerde kira tartışması! Talepler arttı!
BMD Başkanı Sinan Öncel, tüm AVM’lerde ciro bazlı kira sistemine geçilmesini, cadde mağazalarında en azından Nisan 2021 sonuna kadar kiraların yarıya indirilmesini, Nisan 2021 sonuna kadar stopaj ve KDV’nin sıfırlanmasını talep ettiklerini açıkladı.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, AVM kiralarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Öncel, taleplerini 3 bakanlık kapsamında ayrı ayrı açıkladı.
Dünya Gazetesi köşe yazarı Vahap Munyar, bugünkü köşesinde AVM kiralarını ve BMD Başkanı Sinan Öncel'in AVM kiralarına ilişkin açıklamalarını kaleme aldı.
İşte Vahap Munyar'ın 'AVM’de ciroya dayalı kiraya geçelim, ceza maddesi de kaldırılsın' başlıklı yazısı...
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, yönetim kurulu toplantısında nabız yokladı:
- Sokağa çıkma kısıtlamalarının başladığı, hafta sonu tümüyle evlere kapandığımız son bir haftada işleriniz nasıldı?
BMD yönetim kurulu üyeleri satışlarındaki düşüş verilerini ortaya koydu:
- Satışlarımızda yüzde 50 düşüş oldu.
- Bizde satış gerilemesi yüzde 70.
- Bizim satışlarımızdaki düşüş yüzde 75’i buldu.
Sinan Öncel, önündeki notlardan sahibi olduğu Twigy’nin (şirketin adı Terteks) verilerine baktı, şöyle düşündü:
- Bizde yüzde 40 satış gerilemesi var. Yönetim kurulundaki arkadaşlarımın verdiği oranların yanında bizimkine şükretmek gerek.
Sinan Öncel ile BMD yönetim kurulu toplantısının ardından görüntülü platformda buluştuk. Öncel’e BMD Genel Sekreteri Deniz Yıldız Tokcan ve danışmanları Yıldırım Özcan eşlik etti.
Öncel, yaşanan COVID-19 krizini şöyle değerlendirdi:
- Bugüne kadar yaşadığımız krizler, COVID-19 krizinin yanında leblebi çekirdek gibi kaldı. Marketler, küçük ev aletleri satanlar, elektrikli ev aletleri mağazaları, elektronik marketleri ve eczaneler dışında perakende sektöründe doğru dürüst iş yapabilen kalmadı.
En büyük darbeyi yeme-içme sektörünün yediğine işaret etti:
- Geçmişinde eve servis-paket servis düzeni olan yeme-içme markaları online satışlarla işini yürütebiliyor. Ancak, fiziki mekana dayalı iş yapanlar çok büyük sıkıntı yaşıyor.
Kendi satış noktalarından küçük esnafın nabzını da tutabildiğini kaydetti:
- Tek bir dükkana bağlı aile işletmeleri daha da zor durumda.
Bu noktada 3 bakana sıkıntılı döneme belirli ölçüde ilaç olabilecek taleplerini içeren mektup gönderdiğini bildirdi:
- Para talebimiz yok. Sadece perakende sektörünü rahatlatacak bazı kararların alınması yönünde taleplerimiz var.
Söz konusu taleplerini 3 bakanlık nezdinde ayrı ayrı özetledi:
RUHSAR PEKCAN (Ticaret Bakanı):
- Tüm AVM’lerde ciro bazlı kira sistemine geçilmesi yönünde bağlayıcı karar alınmasını talep ediyoruz. Gerekirse cirodan alınan kira oranı artsın, örneğin yüzde 8 olan, 12’ye çıkarılsın.
- Cadde mağazalarında en azından Nisan 2021 sonuna kadar kiraların yarıya indirilmesi konusunda bize yardımcı olun. Elbette tek dükkanı olan ve onunla geçinenler gibi durumlar dikkate alınarak bir denge sağlansın.
- Hiçbir döküm alamadığımız, keyfi uygulamalar nedeniyle perakende sektöründe kan kaybı yaratan “genel giderler” konusu var. Bu konudaki yönetmelik bir an önce hayata geçirilsin.
LÜTFİ ELVAN (Hazine ve Maliye Bakanı):
- İşlerimiz dursa da kiralarımız ödemeye çalışıyoruz. İşyeri kiralarından kesilen KDV ve stopajı da kiracı ödüyor. İşyeri kirasında KDV oranı yüzde 8’e indirilmişti. Bu çok iyi oldu. Nisan 2021 sonuna kadar stopaj ve KDV’nin sıfırlanması sektörümüze nefes aldırır.
- Cadde mağazalarında kiraların yarıya indirilmesi konusunda desteğinizi bekliyoruz. Bu gerçekleşirse, mülk sahiplerinin mağduriyetini gidermek üzere o mülklere 3 yıla yayılan vergi muafiyeti öneriyoruz.
- Sigorta prim borçlarımızın faizlerinin iptali konusunda yardımlarınız bekliyoruz.
ABDÜLHAMİT GÜL (Adalet Bakanı):
- Perakende sektöründe bu dönem maalesef mağaza kapatmalar gündeme geliyor. Üye markalarımız mağaza kapatırken sözleşmedeki, “dükkanı erken boşaltma cezası”yla karşılaşıyor. Borçlar Kanunu’nda yapılacak değişiklikle “çatılı iş yerinde kiracılara 1 ay önceden bildirimde bulunmak suretiyle cezai şart ve tazminat ödemeksizin sözleşmeyi erken feshedebilme hakkı” tanınmasını bekliyoruz.
Sinan Öncel’e önde gelen bazı AVM’lerde, “ciro bazlı kira, kiracı dükkanı boşaltırken cezasız-tazminatsız sözleşmeyi feshetme” konularında yapıcı yaklaşımlarını anımsattım, şu yanıtı verdi:
- Perakende sektörüne anlayışlı davranan AVM sahipleri var ve onlara müteşekkiriz. Ancak, özellikle yabancılara ait AVM’lerde aynı anlayışı göremiyoruz. O nedenle bu konuların mevzuat düzenlemesiyle kurala bağlanması gerekiyor.
Türkiye’de 441 AVM faaliyet gösteriyor. Bunların toplam borcu 16.5 milyar doları buluyor.
Bu durumda, perakendeci lehine AVM’ler ve cadde mağazalarına dönük karar almak kolay olur mu?
BMD’nin mektup yazdığı 3 bakan ve hükümet, tarafları yormayacak dengede bir karar alabilir mi?
94 Türk markası, 121 ülkede 19 bin mağaza ve noktada var
BMD Başkanı Sinan Öncel’e dernek üyesi markaların mevcut mağaza sayılarını sordum, şu verileri paylaştı:
YURTİÇİ:
- AVM’lerde 10 bin 208 mağaza var.
- Caddede 5 bin 410 mağaza faaliyet gösteriyor.
- Markalarımızın bulunduğu diğer satış noktaları 29 bin 467’ye ulaşıyor.
YURTDIŞI:
- 94 markanın 121 ülkede 5 bin 356 mağazası var.
- Bu markalarımız yurtdışında ayrıca 14 bin 107 satış noktasında yer alıyor.
Markaların online satışları tırmanıyor
BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD), 339 markayı bünyesinde toplayan 130 üyesine şu soruyu sordu:
- Son 3 ayda (Eylül-Ekim-Kasım) toplam e-ticaret satışlarınız, tüm satışlarınızın yüzde kaçına ulaştı?
Anketten şu sonuç çıktı:
- e-ticaretim yok: Yüzde 6
- e-ticaretim yüzde 5'ten az: Yüzde 17
- e-ticaretim yüzde 6-10 arasında: Yüzde 19
- e-ticaretim yüzde 11-20 arasında: Yüzde 31
- e-ticaretim yüzde 21 ve üzerinde: Yüzde 27
BMD Başkanı Sinan Öncel, anket sonucunu şöyle yorumladı:
- Online satışlar giderek tırmanıyor. Önümüzdeki dönemde online satış operasyonunun arkasındaki lojistik tarafı çok gelişecek. AVM’lerde ibre aşağı doğru inecek.
