Avni Çelik: Yabancıya ev satmak Avrupa'ya mal satmaktan daha kolay ve kazançlı!

 

Çelik, “Yabancıya mülk satışı çok iyi bir iş olacak. Yabancıya konut sattınız. Konut burada duruyor, parası duruyor, üretilirken yüzde 100’e yakın yerli girdi sağlıyorsunuz. Bu ne kadar büyük bir katma değer. Ben seramik üretiyorum. Fransa’ya numuneler gönderiyorum, malımın kalitesini ispatlıyorum. Malı yüklüyorum, mağazalarına dağıtıp sonra paramı alıyorum. Sürece bakın. Yabancıya ev satarken her şey burada, evi satıp parayı alıyorsunuz. Bu uygulamaları hayata geçirmede çok geç kaldık. Ülke bu fırsattan istifade etmeli” dedi.    Sinpaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Avni Çelik, hoş sohbet bir insan. Soruları alıntılar yaparak, hikayeler anlatarak yanıtlamayı seviyor. Bundan önceki röportajımızda Sinpaş’ın kuruluş öyküsünü dinlemiştim kendisinden. Çorumlu bir ailenin çocuğu Avni Çelik. 1950 doğumlu. İnşaat mühendisi. 68 kuşağından. Babası ve dedesi de işadamıymış. Ailesi hayli geniş. 100’ün üzerinde kuzeni ve yeğeni var Avni Çelik’in. Sinpaş da bir aile şirketi ama böyle yazıyorum diye tüm aile Sinpaş Grubu’nda çalışıyor sanmayın. Avni Çelik profesyonelliğe inanan biri. Sinpaş da yalnızca gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren bir şirket değil. Biz onları her ne kadar daha çok gerçekleştirdikleri modern site projeleriyle biliyor olsak da Sinpaş aynı zamanda Türkiye’nin en önde gelen seramik üreticilerinden. Sinpaş GYO, Sinpaş Yapı, Seranit, grubun önde gelen girişimleri.   Siz uzun zamandır büyük projelere imza atıyorsunuz. Bu yıl da devam eden gayrimenkul projeleriniz var. Daha genel bir soru sorarak başlamak isterim. 2012 beklentileriniz nedir Siz bu yıl temkinli mi davranıyorsunuz   Bir düşünür diyor ki; şans, fırsat ile hazırlığın kesiştiği köşedir. Bence Türkiye 2012’de böyle bir noktada. Şans var. Fırsat da var.   Türkiye bunları iyi kullanabilecek mi   Kullanmalı. Fırsat şu: Avrupa’daki global kriz yalnızca Avrupa’yı değil her yeri etkiliyor. Resesyon görülüyor Avrupa’da. Üstelik Avrupa yalnızca bu yıl değil 5 yıl bu tabloda olacak gibi. Türkiye ise hazırlıklı yakalandı. Olumlu bir noktada yakalandık krize. Karamsar olmak için tek sebep var, o da Avrupa ülkelerindeki tablo. O ülkelere ihracatımız azalacak. İhracatımızın yüzde 46’sı Avrupa ülkelerine. Bu ülkelere ihracatımız yüzde 30 daha da azalabilir. Biz Avrupa’ya toplam 55 milyar dolar civarında mal satıyoruz. Türkiye bunun yüzde 30’unu kaybetse 15-16 milyar dolar eder, bunu yeni alanlarla halleder. Yeni pazarlara açılır. Problem likit ihtiyacımızda olur. Krediler büyük oranda Avrupa’dan sağlanıyor. Sorun büyürse bu yatırımları etkiler.   Siyasi istikrar bozulmasın yeter ki... Üstelik son dönemde ortalık hayli karışık...   Türkiye bu tabloya rağmen itibarının zirvesinde. Ortadoğu’da, Afrika’da, Avrupa’da iş dünyasının itibarı var. Bunu yurtdışına çıkınca görüyor, hissediyorsunuz.   Sektörünüz nasıl etkilenecek Ortalama yılda kaç konut yapıyorsunuz   Bu yıl yani geçtiğimiz yıl 3 bin konut yaptım. Seneye de 3 bin 500 konut yapmalıyım. Bizim bir değerimiz kontrolü kaybetmemek adına belli sınırlarda kalmaktır. Biz yılda 3 bin konut yapacağız. Yıllardır bunu amaçlıyoruz.   3 bin konut yapacağız   Kaç projeniz var devam eden   28 şantiyemiz var. 3 bin konutu da aşmak istemiyoruz. Verimli olmak için bu sayıda tutuyoruz. İstanbul’da yılda 110-130 bin konut satılıyor. Bu sayıya bakınca pazar payımız düşük. Pazar daralsa bile biz marka bilinirliğimizle yine 3 bin konut satarız. Grup olarak 2012’de gürültü patırtı içinde sukunetle devam edeceğiz. Projelerimizden sürekli konut alanlar var. Bizi takip ediyorlar.   İstanbul dışında kaç yerde projeleriniz var   Bursa, Ankara, Gaziantep, Cezayir ve Marmaris’te çalışıyoruz.   Neden Cezayir 160 milyon dolarlık bir proje yaptığınız söyleniyor orada. Ne yapıyorsunuz Oradaki yatırımlarınız devam edecek mi   Gaziantep ve Cezayir’de işin proje kısmında varız. Cezayirli önemli yatırımcılarla çalışıyoruz. Alışveriş merkezi, rezidans, ofis ünitesi planlandı. İzinler alındı. Başlayacak yakında inşaat. Cezayirli ortakla daha sonra yeni işlere bakacağız. Çok sevdik ortağımızı, işini iyi yapan bir grup. Neden Cezayir diye sordunuz... Onlar bizi buldu. Niğde’deki kalsiyum karbonat fabrikamızın Cezayir’e satışı vardı, onlar bizim projeleri takip etmişler, teklifle geldiler.   Yabancılara konut satmak sektörün uzun zamandan beri beklediği bir düzenleme. Sizin de bu alana yönelik yatırımlarınız olacaktı. Onlar ne durumda   Marmaris’te yapacağız bu yatırımları öncelikle. Orada büyükçeyiz. Sahilimiz çok uzun. Manzarası, denizi harika. Belediye de yatırım yapmamızı istiyor. Bizim proje süreçleri uzun sürüyor. Yabancılara satmak için bir ünite yapacağız. Proje daha şekillenmedi. Çok güzel bir yere gözbebeği olacak bir projeyi gerçekleştireceğiz.   Yabancılara mülk satışından büyük beklentisi olanlar var. Aynı şekilde hükümetin de beklentileri yüksek. Siz ne düşünüyorsunuz   Çok iyi bir iş olacak. Yabancıya konut sattınız. Konut burada duruyor, parası duruyor, üretilirken yüzde 100’e yakın yerli girdi sağlıyorsunuz. Bu ne kadar büyük bir katma değer. Ben seramik satıyorum, üretiyorum, ambalajlıyorum. Fransa’da Castaroma’yı bulup ona numuneler gönderiyorum.   Castaroma’ya mı üretim yapıyorsunuz   Evet. Fransa’da malımın kalitesini ispatlıyorum. Denemeler yapılıyor. Malı yüklüyorum, mağazalarına dağıtıp sonra paramı alıyorum. Sürece bakın. Yabancıya ev satarken her şey burada, evi satıp parayı alıyorsunuz. Bu uygulamaları hayata geçirmede çok geç kaldık. Ülke bu fırsattan istifade etmeli.   Kaç çalışanınız var   İnşaat yapmaktan uzağız. İnşaat yapanlara iş veriyoruz. 2 bin 600 maaşlı çalışanımız var. Yan sektörlere verilen işlerle 7 bin kişiye istihdam sağlıyoruz.   Yabancı mimarlarla da çalışıyorsunuz. Mimar ekibinizi nasıl oluşturuyorsunuz   Bizim proje süreleri hep uzun. Bosphorus City arazi alındıktan 8 yıl sonra işlendi. Michael Graz ile çalıştık Amerikalı. Çok iyi bir mimar. Dizayn Group’la çalıştık. İspanyol, Hollandalı mimarla da çalıştık. Türk mimarların yeri bizim için ayrı. Hiç geri değiller tasarımda. Söz gelimi projelerin birinde Amerikalı mimari grupla çalıştık. 4 kez yenilediler projelerini, beğenmedik, 1 milyon 400 bin dolara anlaşmıştık, teşekkür ettik, projeler çöpe gitti, sonra yerel mimarla çalıştık.    Banka beni dinlemedi, zarar etti yatırımcıyı da kandırmış gibi oldu   Çok yeni şirket çıktı, çok proje var. Ortak projeler de yapılıyor . Ancak bakıyorum gayrimenkul şirketlerinde satın almalar olmuyor, kurumsal yapı zor korunuyor. Neden böyle   Bizim sektör kurumsal olarak çok yönetilemez. Benim 5 fabrikam var bir ayda bunlar 5 günümü almıyor. Türkiye’de seramik üretiminde yakında ikinci sıraya yükseleceğiz. Sinpaş ise ayda 35 günümü alıyor! O 5 gün nerede, her an aklımda Sinpaş. Liderlik önemli bu sektörde. Tuğlayı koyun, beton atın, çerceveyi takın, kaloriferle de ısıtın evi yaptınız. Ama bu mu Değil. Öncüyseniz bu sektörde çok da emek harcamanız lazım. Satınca değeri kalmalı. Uzun yıllar gayrimenkul geliştirme işinde firmalar ortaklık yapar, ‘bu markayı satayım başka işe gireyim’ olmaz. Bizim sektöre genelde kurumsallaşmış şirketler girmezler.   Girenler var...   Gayrimenkul geliştirmek her şirkete uymaz. Bir bankanın genel müdür yardımcısı geldi ‘Bu sektöre gireceğiz’ dedi. ‘Sakın girmeyin’ dedim. O sandı ki, bu sektörde biz çomaksız geziyoruz, başkaları girmesin’ diye algıladı sanırım. Birini aldılar, organizasyon şeması kurdular. Gayrimenkul geliştirme işine girdiler, bizim bir projemizin bitişiğinden de arazi aldılar. Belediyeden de resmi yazı almışlar imar durumuyla ilgili. ‘Seçtiğiniz arazi geçiş dönemi yapılaşma koşullarına göre yüzde 20-40 imar planına sahiptir’ yazıyor. Hesaplamışlar proje 40-50 milyon dolar kârlı. Araziyi almışlar, imar durumunu almışlar, projeyi hazırlayıp belediye vermişler. Belediye tekrar imar durumu alın demiş. Belediye raporda yazmış, ‘Bir kısmı okul alanı, bir kısmı yol, çok küçük kısmı konut alanı’. Beni aradılar ‘Belediye başkanını mahkemeye vereceğiz’ diyorlar. ‘Bana evrakı gönder’ dedim. Baktım ‘geçiş dönemi yapılaşma koşulları’ denmiş. Bu şu demek; imar planı yapılma aşamasında sürekli takip gerekiyor. Buna göre planlama gerekirdi. Zarar ettiler o projeden. Yabancı yatırımcıyı da kandırmış gibi oldular. Bankanın zarar hanesine yazıldı, hala uğraşıyorlar. Bizim sektörde 2x2=4 değil. Mevzuatlar oturmuş değil. Sektörün çok derdi var.    BURGAZ ADA-YASSIADA ARASINDA YÜZÜYOR   Sizin sesiniz hiç yükselmezmiş gibi. Sakin biri misiniz İş stresini atmak için ne yaparsınız   Stresli biri değilim. Ayın 35 günü günün 26 saati diyorum ben hep yoğunum... Ama şikayetçi değilim. İşimi seviyorum.   Çok iyi yüzdüğünüzü hatta Burgaz Ada’dan Yassıada’ya kadar yüzdüğünüz söyleniyor... Bu doğru olabilir mi   Kimse duymasın evet ben deniz tutkunuyum. Huzur orada. Çok iyi yüzerim, teknede de çalışırım...   Yassıada hikayesi...   Evet, iyi yüzdüğüm söylenir. Burgaz Ada’dan Yassıada yüzdüğüm güzel parkurdur. O parkuru yüzün siz de.   Tehlikeli değil mi   Yanımda bot oluyor... Adaya 700-800 metrede akıntı var. Paletle yüzün. 2.-2.5 saatte yüzülüyor. Ben de palet kullanıyorum.   Duyduğum da abartıyorlar diye düşünmüştüm, şimdi inandım...   Yüzme yürümek gibidir. Nefes kontrolünüzü iyi yaparsanız keyifli yüzülür. Tavsiye ederim.   Seyahat eder misiniz sık sık   Ederim. Eşim hep yanımdadır.   Son nereye gittiniz   Zürih yakınlarında bir kasabaya gittim. Çok dingindi. Kaplıcaları var. Seviyesi, hizmeti çok yüksekti   Çocuklarınız işlerinizle ilgilenmiyor mu   İki kızım, 5 torunum var. Kızlar iyi okullarda okudu ama çalışmıyorlar. Çocuklarını büyütüyorlar.    Jose Mourinho lider ruhlu ve karizmatik   Real Madrid Teknik Direktörü Jose Mourinho’yu İstanbul’un Sarayları projesinin reklamında oynatmak fikri nasıl oluştu   Julio Iglesias ve Bill Clinton’ı getirdik daha önce Türkiye’ye. 35’inci yılımızda Julio Iglesias gelmişti. Gayrimenkul projeleri var, bir karizma kendisi. Bill Clinton da Gerhard Schröder de geldi. Bill Clinton’dan sonra Amerika’da 3 dönem yaşandı ama karizması duruyor. Jose Mourinho çok karizmatik ve lider ruhlu biri. ‘Dolu olan başak başını öne eğer’ derler, hem başağın içi dolu hem de tevazu yok Mourinho’da. Türkiye bu insanı tanısın istedik. Bir yönüyle de Sinpaş iletişimini şöyle kuruyor; ben lider markayım bunun sürdürülebilmesi lazım. Sürdürülebilir liderliği kimler yapabiliyorsa onları getirmeliyiz.    Bundan sonra sizden bir kadın lider getirmenizi beklerim...   Clinton ve Mourinho iyi örneklerdi, bir kadın niye olmasın...    Konut fiyatları artacak    İstanbul’da gayrimenkul fiyatlarının en üst noktaya geldiği, bundan sonra artmayacağı söyleniyor. Siz ne diyorsunuz, sizce İstanbul’daki fiyatlar artmaya devam eder mi   İstanbul göç almaya devam ediyor. Genç nüfus var. İstanbul’da herkes hep taşınıyor. Ayrıca İstanbul kötü yapıldı, kötülerin yenilenmesi gerekiyor. İstanbul Türkiye’nin finans başkenti aynı zamanda. Dünyada da ilgi çeken bir cazibe merkezi. İstanbullular’ın geliri Türkiye’nin diğer bölgelerine göre görece daha çok artıyor. Konut fiyatlarının artmayacağını kimse söyleyemez. Bu matematik olarak mümkün değil. İstanbul’da acaba arsa arzı çok mu arttı da arsa fiyatları mı düşecek İşçilik ücretleri mi düşecek Emtia fiyatları enerji fiyatları mı düşecek Hayır. Konut fiyatları artacak. Siz Aqua City’i biliyorsunuz. 40 bin dolara 140 metrekare ev sattım. Şimdi 260 ile 300 bin lira arasında. Konut fiyatları ne zaman ucuzladı ki bundan sonra ucuzlasın... Vatan/Elif Ergu