Boş evlerle savaş: İstanbul'da konut sorunu ve dünyada çığır açan çözümler!
İstanbul'da konut sorunu, emlak sektöründeki ilerlemelerle birlikte artış göstermeye devam ediyor. Bu dönemde şehirde on binlerce boş evin bulunması da yoğun tartışmalara neden oluyor. Peki, dünya kentlerinde bu sorunun nasıl yaşanıyor ve hangi tür çözümler gündeme geliyor? İşte ayrıntılar...
ÜLKELERİN BOŞ EVLERE KARŞI ALDIĞI ÖNLEMLER!
Birçok ülke, boş evlerin kentlerdeki barınma sorununu artırmasına karşı son dönemde çeşitli tedbirler alıyor.
Bu tedbirler arasında önemli örneklerinden biri olarak, Kanada’nın Britanya Kolumbiyası Eyaleti’ndeki Vancouver kenti öne çıkıyor.
Eyalet, 2017 yılında, 6 aydan uzun süre boş kalan ve özel bir gerekçe sunmayan ev sahiplerine, o evlerin senelik değerinin yüzde 1'i kadar vergi ödeme zorunluluğu getirdi. Bu oran daha sonra yüzde 3'e yükseltildi. Eyalet yetkilileri, 2020 senesinde yapılan açıklamada bu uygulama sayesinde boş ev sayısının 2200'den 1600'e düştüğünü açıkladı.
Chris Bailey, “Vancouver’ın dünyadaki en kârlı emlak yatırım pazarlarından biri olduğunu” vurguluyor.
Chris Bailey, bağımsız bir spekülasyon ve boş ev vergisi konusunda bilgi vererek, konut alan yabancıların yüzde 15 vergi ödeme zorunluluğu olduğunu ve gelecekte bu oranın yüzde 20'ye yükseltilmesinin planlandığını ifade ediyor.
Avustralya'da da benzer önlemlere başvuruluyor. Melbourne kentinde, altı aydan fazla boş bırakılan evlere o evin değerinin yüzde 1'i kadar yıllık vergi ödeme yükümlülüğü getirildi. Ayrıca ülke genelinde, yeni bir konut satın alan ve altı ay süreyle boş bırakan alıcılara ceza verme yetkisi de bulunuyor.
Hollanda'da Amsterdam Belediyesi, altı aydan uzun süre evi boş olduğunu beyan etmeyen ev sahiplerine 9000 Euro'ya kadar ceza verilmesini öngören bir yasal düzenlemeyi tartışıyor. İspanya'da ise Mayıs ayında kabul edilen bir konut yasası kapsamında belediyelere, boş evlerin emlak vergilerini yüzde 150'ye varan oranda artırma yetkisi verildi.
Barcelona'da ise yerel yönetim, boş evlere karşı farklı bir yaklaşım benimsiyor. 2016 senesinde yapılan yasal düzenlemeyle Barcelona'daki yerel yönetim, iki seneden uzun süre boş bırakılan bir eve, sosyal konut amacıyla geçici olarak el koyabiliyor. Ayrıca ev sahiplerine yüksek cezalar da verilebiliyor.
Almanya'nın başkenti Berlin ise geçtiğimiz sene (2022) aldığı bir kararla kısa süreli ev kiralamaya karşı önlemleri sertleştirdi. Fransa'da ise 2013 senesinde boş evler için bir vergi getirildi ve bu vergi sayesinde boş ev sayısının yüzde 13 azaldığı belirtildi.
İngiltere'de de boş ev sorununun arttığı bildiriliyor. Konut stoğunun yüzde 4'üne denk gelen 1 milyon evin boş olduğu ve 2021 nüfus sayımına göre bu rakamın 1.5 milyona çıkabileceği ifade ediliyor. Boş ev artış hızının yeni konutların yoğun inşa edildiği yerlerde daha yüksek olduğu ve bunun boş evlerin yatırım amacıyla alındığı şeklinde yorumlanıyor.
Chris Bailey, İngiltere ve dünya genelinde hükümetlerin boş ev sorununa karşı önlemler alması gerektiğini savunmakta ve bu önlemlerin konut kriziyle mücadelede önemli olduğunu vurgulamakta. Farklı kentlerde tartışılan ve uygulanan bu önlemler, genellikle merkezi hükümetler ile yerel yönetimlerin eşgüdümlü hareket etmesini gerektiriyor.
