Çocuk miras payları! 04-10-2013

Çocuk miras payları eşittir. Çocuklarla veya çocukların alt soyları ile birlikte geride kalan eşin miras payı, dörtte birdir. Ancak, çocuk sayısı beşten fazla ise, geride kalan eşin miras payı, çocuklarla eşit olur...

Çocuk miras payları!

Vasiyetname dışında, bir kişinin, ölen bir kişinin terekesine mirasçı olabilmesi için öncelikle ölen kişi ile aralarında kan akrabalığı olması veya ölen kişinin karısı veya kocası olması gerekiyor. Evlilik birliği mahkemenin vermiş olduğu bir kararla sona ermişse, dul kadın veya erkek, ölen eski eşinin terekesinden miras alamıyor. Yani bir eşin diğer eşin terekesinden miras alabilmesi için, ölüm tarihinde eşlerin, evli olmaları şartı bulunuyor.

Miras açısından kan akrabalığı öncelikle ikiye ayrılır. 1. Alt soy, 2. Üst soy. Alt soy ve üst soy ne demektir? Bir örnekle açıklayalım. Ahmet’in annesi, babası, neneleri, dedeleri, Ahmet’in üst soyudur. Ahmet’in çocukları, torunları, torunlarının çocukları, torunlarının, torunları ise, Ahmet’in alt soyudur. Ahmet öldüğü zaman alt soy bırakmışsa, Ahmet’in üst soyu, Ahmet’e mirasçı olamaz. Böyle bir durumda Ahmet’in mirası, alt soya kalır. Bu kuralı şöyle ifade edebiliriz. Alt soy, üst soyun miras hakkını ortadan kaldırır. Ahmet geride eş bırakmışsa, sağ kalan eş, Ahmet’in gerek alt soyu ile gerek üst soyu ile birlikte mirasçı olur.

Ahmet örneğine devam edecek olursak; Ahmet ölür ve geride 4 çocuk, 8 torun, bir eş, anne, baba ve 5 kardeş bırakırsa, Ahmet’in anne ve babası ve kardeşleri, Ahmet’e mirasçı olamaz. Çünkü Ahmet, geride alt soy bırakmıştır. Böyle bir durumda, Ahmet’in mirasçıları, 4 çocuğu ve eşidir. Ahmet’in torunları, Ahmet’in alt soyu olmasına rağmen, torunlar da Ahmet’e mirasçı olamaz. Bu konuda karşımıza bir başka kural daha çıkıyor. Bu kurala göre, Miras bırakmış olan kişi öldüğünde, hayatta olan çocukları, kendi alt soylarının miras haklarını ortadan kaldırırlar. Miras bırakandan torunlara miras kalabilmesi için, miras bırakanın çocuğunun, miras bırakandan daha önce ölmüş olması gerekiyor. Ahmet’in çocuklarının isimleri Ayşe, Fatma, Recep ve Ömer olmuş olsun ve Ayşe ile Recep, Ahmet’ten önce ölmüş olsun. Böyle bir halde, Ayşe ve Recep'e kalacak olan miras, Ayşe ile Recep'in çocuklarına kalacaktır.

Çocuk miras payları!

Ahmet öldüğünde, çocuklarının dördü de hayatta ise ve Ahmet geride bir eş bırakmamışsa, Ahmet’in terekesinin net kıymeti, çocukları arasında eşit bir şekilde dağıtılır. Ahmet, 4 çocuğu ile birlikte geride bir de eş bırakmışsa, Ahmet’in eşi, 4 çocukla birlikte mirasçı olur. Böyle bir halde eşin miras payı, terekenin net kıymetinin dörtte biri olacak geriye kalan dörtte üçü ise, 4 çocuk arasında eşit olarak dağıtılacaktır.

Özetlemek gerekirse, çocuk miras payları eşittir. Çocuklarla veya çocukların alt soyları ile birlikte geride kalan eşin miras payı, dörtte birdir. Ancak, çocuk sayısı beşten fazla ise, geride kalan eşin miras payı, çocuklarla eşit olur. Ahmet öldüğünde, bir eş ve 7 çocuk bırakmış olursa, çocukların ve eşin miras payları, sekizde bir olacaktır.

Bir çocuk annesine her şekilde mirasçı olabiliyor. Evlat edinilen bir çocuk miras açısından, biyolojik bir çocuk gibi evlat edinilenin mirasçısı olur.

Bir başka örnek; Cemal geride alt soy bırakmamış bir anne, bir baba ve 4 kardeş bırakmıştır. Böyle bir halde Cemal’ın terekesinin net kıymeti, Cemal’ın, anne ve babası ve kardeşleri arasında eşit şekilde dağıtılır. Cemal, bir de eş bırakmışsa, o takdirde terekenin net kıymetinin yarısı, eşe kalır, diğer yarısı da anne, baba ve kardeşler arasında eşit bir şekilde dağıtılır. Böyle bir halde, kardeşlerden birisi, miras bırakandan daha önce ölürse, daha önce ölen kardeşin alt soyu, ölen kardeşin yerini alır.

Kardeşlerin mirasçı olmaları halinde bir başka önemli kural ise şudur. Ölenin üvey kardeşleri, öz kardeşlerin aldığının yarısı kadar miras alır. Cemal’ın 30 TL’lik mirasının, bir öz kardeşi ile bir üvey kardeşi arasında paylaştırılacağını farz edersek, öz kardeş 20 TL, üvey kardeş 10 TL alır.

Ölen bir kişinin mirasçıları sınıflara ayrılıyor. Birinci sınıf mirasçılar ölenin yani miras bırakanın, çocukları ve miras bırakandan önce ölmüş olan çocukların alt soylarıdır. İkinci sınıf mirasçıları ise, ölenin, anne ve babası ve kardeşleri ve miras bırakandan önce ölmüş olan kardeşlerin alt soylarıdır. Üçüncü sınıf ve dördüncü sınıf mirasçılar da vardır ama, bu sınıflardaki mirasçılara miras kalması çok zayıf bir ihtimaldir. Ölen bir kişinin birinci sınıfta mirasçısı var ise, ikinci sınıftaki mirasçıya miras kalması söz konusu olamaz. Birinci sınıfta mirasçı yok ise ikinci sınıftaki mirasçılara miras kalabilir ve bir önceki sınıfta mirasçı olması bir sonraki sınıftaki mirasçıya miras kalmasına engel olur.