Cumhurbaşkanı Erdoğan, inşaatlarda iş güvenliğiyle ilgili yasayı onayladı!

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu ile ILO'nun, inşaat işleriyle ilgili uluslararası standartları belirleyen 167 Sayılı İnşaat İşlerinde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi'ni onaylayan Kanunu'nu onayladı. 

Cumhurbaşkanlığı basın merkezinden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki kanunu onaylayarak, yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderdi.

-Yeni güvenceler kazandırmayı amaçlıyor

Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 167 sayılı sözleşmesini onaylayan kanun, inşaat sektörü çalışanlarına uluslararası standartlarda yeni güvenceler kazandırmayı amaçlıyor. 

Erdoğan'ın onayladığı kanun, 167 Sayılı İnşaat İşlerinde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi'nin onaylanmasını uygun buluyor.

ILO'nun, 1988'de yapılan 75. Uluslararası Çalışma Konferansı'nda kabul edilen, 11 Ocak 1991'den bu yana yürürlükte olan sözleşmesini, örgüte üye 185 ülkeden 25'i onayladı. Sözleşme, "giriş" hariç, 5 bölümden ve toplam 44 maddeden oluşuyor. 

Sözleşmede, inşaat işlerinin görüldüğü alanlar, inşaat işlerinde kullanılan araç, malzemelerde güvenlik ve sağlık, üye ülkelerin hükümetlerince konuya ilişkin önlemlerin alınması, işçi ve işverenlerin yükümlülüklerine ilişkin hükümler yer alıyor.

Sözleşme, Türkiye'nin henüz onaylanmadığı, 1937 tarihli 62 Sayılı Yapı İşlerinde Güvenlik Hükümleri Sözleşmesi'ni de revize ediyor.

Sözleşmeyi onaylayan her üye, güvenlik ve sağlık için mevcut risklerin değerlendirilmesi konusunda, sözleşme hükümlerinin uygulanmasını sağlayacak yasal düzenlemeleri yürürlüğe koymayı taahhütte bulunuyor.

Sözleşme hükümlerine göre, ulusal mevzuat, bir işçinin güvenliği ve sağlığı için yakın, ciddi bir tehlikenin olduğunu düşünmesi için haklı bir nedeni olduğunda, bu tehlikeden sakınma hakkını, bu durumu amirine derhal bildirme yükümlülüğünü öngörüyor.

-İskele ve merpenler, mevzuata uygun inşa edilecek

Kanunla onaylanan sözleşmeye göre, yüksekte kurulmuş çalışma yerlerine, başka güvenli erişim araçlarının olmadığı durumlarda, uygun ve kaliteli merpenler sağlanacak. Merpenler, yanlışlıkla yapılan bütün hareketleri geçiştirecek şekilde güvenli olacak. İskele ve merpenler, ulusal mevzuata uygun olarak inşa edilecek, kullanılacak, yetkili kişi tarafından denetlenecek. 

İşçilere olumsuz koşullara maruz kalma dahil, kaza riskine veya sağlığa zarar verecek risklere karşı yeterli koruma başka yollarla sağlanamadığı durumlarda, işin ve risklerin yapısı göz önüne alınarak uygun kişisel koruyucu donanım ve koruyucu kıyafetler, işverenler tarafından, ulusal mevzuatta öngörüldüğü şekilde, ücretsiz sağlanacak, bakımı yapılacak.

Her inşaat alanında veya çevresinde işçilerin sayısına ve işin süresine bağlı olarak, işçiler için tuvalet ve yıkanma tesisleri, işçilerin kıyafetlerini değiştirmek, kurutmak ve dolaba yerleştirmek için tesisler, olumsuz hava koşullarından dolayı iş kesintiye uğradığı sürelerde yemek ve barınmak için yerler sağlanacak. Her inşaat alanında veya çevresinde yeteri miktarda içme suyu bulundurulacak.  

İşçiler, işyerlerinde maruz kalabilecekleri olası kazalara ve yakalanabilecekleri hastalıklara karşı bilgilendirilecek. 

Sözleşmeyi imzalayan her üye, sözleşme hükümlerinin fiilen uygulanmasını sağlamak için özellikle caydırıcı ceza ve önlemler dahil, gerekli bütün önlemleri alacak.

İstanbul Tahkim Merkezi

6570 sayılı "İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu"na göre, İstanbul'da, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine tabi olarak İstanbul Tahkim Merkezi kurulacak. Merkez, yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, uyuşmazlıkların tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle çözülmesini sağlayacak.

Tahkim Merkezi; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetçi, Danışma Kurulu, Milli ve Milletlerarası Tahkim Divanları ile Genel Sekreterlikten oluşacak.

Genel Kurul üyeleri, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin seçeceği 6, baro başkanlarının seçeceği 4, Yükseköğretim Kurulu'nun seçeceği 3, Türkiye İhracatçılar Meclisinin seçeceği 2, Adalet Bakanlığının seçeceği bir, Türkiye Bankalar Birliğinin seçeceği bir, Türkiye Katılım Bankaları Birliği'nin seçeceği bir, Sermaye Piyasası Kurulu'nun seçeceği bir, Borsa İstanbul Anonim Şirketi'nin seçeceği bir, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu'nun seçeceği bir, BDDK'nın seçeceği bir, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin seçeceği bir, en fazla üyeye sahip işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarından birer temsilci olmak üzere 25 üyeden meydana gelecek.

Üyeler, mesleğinde en az 10 yıl tecrübeye sahip olanlar arasından seçilecek. Üyelerin seçildikleri kurumdaki görevleri devam edecek. Genel Kurul üyeleri 4 yıl için seçilecek, süresi dolan üye yeniden seçilebilecek. 

-Ekim ayında toplanacak

Genel Kurul, yılda bir kez ekim ayında üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacak. 

Yönetim Kurulu, genel kurulun üyeleri arasından 4 yıl için seçilen 5 asıl ve 4 yedek üyeden oluşacak. En az 3 asıl ve 2 yedek üyenin hukuk fakültesi mezunu olması gerekecek.

Genel Kurul, üyeleri arasından ya da dışarıdan üçten fazla olmamak üzere bir veya birden fazla kişiyi 4 yıl için denetçi olarak seçecek. Denetçi, yönetim kurulunun yıllık faaliyetlerini denetleyerek, genel kurula sunmak üzere rapor hazırlayacak. 

Danışma Kurulu, merkezin amaçları çerçevesinde bilgi ve görüşlerinden yararlanılmak üzere tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri konusunda en az 5 yıllık tecrübeye sahip 15 üyeden oluşacak. 

Merkez bünyesinde ayrı ayrı, Milli Tahkim Divanı ve Milletlerarası Tahkim Divanı oluşturulacak. Divan toplantılarını elektronik ortamda da yapabilecek ve karar alabilecek. 

-Hakemlik veya arabuluculuk yapamayacak

Danışma Kurulu üyeleri dışındaki merkez organlarının üyeleri ile çalışanları, görev süreleri boyunca merkez bünyesinde hakemlik veya arabuluculuk yapamayacak. Merkez organlarının üyeleri ile çalışanları, öğreneceği sırlar ile taraflar ve üçüncü kişilere ait her türlü bilgileri, görevleri sona erse dahi hiçbir kişi ve kuruluşa açıklayamayacak. 

Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra, merkezin yönetim kurulu oluşturuluncaya kadar geçecek süre içindeki tüm destek hizmetleri TOBB tarafından yürütülecek. Merkezin ilk 2 yıl bütçesi Başbakanlık bütçesinden karşılanacak.

AA