Cumhuriyet Kulesi ne zaman yıkılacak?

Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi ‘imara aykırılık’ ve ‘mania hattı’ engeline takıldığı için 6 yıldır atıl bekleyen Cumhuriyet Kulesi'nin imar planı değişikliğini reddetti. İnşaatına 27 milyon lira harcanan 144 metrelik kule yıkılacak.

Ankara Keçiören’de temelleri 12 yıl önce atılan, imara aykırı olduğu gerekçesiyle ‘kaçak’ yapı olarak görülen Cumhuriyet Kulesi için Keçiören Belediyesi’nin hazırladığı imar plan değişikliği, önceki akşam  Ankara  Büyükşehir Belediye Meclisi’ne geldi. Meclis’in İmar ve Bayındırlık Komisyonu, Keçiören Belediyesi’nin hazırladığı 1/1000 ölçekli uygulama imar plan değişikliğini ‘planlama ilke ve esaslarına aykırı’ olduğu gerekçesiyle CHP, MHP ve BBP’li komisyon üyelerinin muhalefetine rağmen AK Partili üyelerin oylarıyla reddetti. Komisyon raporu, Meclis gündeminde oyçokluğuyla kabul edildi. Bu karar, Cumhuriyet Kulesi’nin tamamlanması için gerekli olan yasal süreci sona erdirmiş oldu. 

Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin imar plan değişikliğini reddetmesi üzerine şu açıklamayı yaptı:

"Zararın neresinden dönülürse kârdır"

“Biz yönetime geldiğimiz tarihten itibaren bu yanlış projenin düzeltilmesi için elimizden gelen çalışmayı yaptık. Danıştay’ın yıkım kararı üzerine yeni bir imar düzenlemesi yaptık. Ama Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bizim imar çalışmamızı reddetmesi ile Cumhuriyet Kulesi’nin yıkımı kesinleşmiştir. Reddedilen imar çalışmamız kanunen bir ilçe belediyesi olarak yapabileceğimiz son yasal hamleydi. Ortada zaten büyük bir israf ve görüntü kirliliği vardı. Mecbur kaldığımız bu yıkımla ilçedeki tek büyük görüntü kirliliğinden ve israfın daha da artmasından kurtulmuş olacağız. Zararın neresinden dönülürse kârdır.”

Siyasi çekişmenin sembolü

ANKARA Büyükşehir Belediye Başkanı Başkan Melih Gökçek’le dönemin AK Partili Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok arasında pek çok konuda çekişme yaşanmış, Cumhuriyet Kulesi de bu iki ismin rekabeti sırasında mahkemelik olmuştu. Altınok, 2009’daki yerel seçimlerin hemen öncesinde hakkındaki seks kasedi iddialarının ardından adaylıktan çekilmişti. Son yerel seçimde BBP’den aday olan Altınok, seçimi kaybetmişti.

Bitseydi böyle olacaktı

CUMHURİYET Kulesi’nin 175 metre uzunluğunda, içerisinde alışveriş merkezi, restoran, kafe, nikâh salonu, sergi salonu, müze, açık ve kapalı seyir terasları gibi imkânların olması planlanıyordu Zirvesinde ise uzay platformu ve teleskoplarla gözetleme kulesi yer alması düşünülüyordu. Keçiören’deki Atatürk Botanik Bahçesi’nden kuleye yaklaşık 1680 metre uzunluğunda bir teleferik projesi de yapılacağı belirlenen projede kulenin bir katı ise Yıldırım Beyazıt ile Timur arasında geçen Ankara Savaşı’nı anlatan heykellere ayrılacaktı.

CUMHURİYET Kulesi’nin hüsranla biten serüveninde şunlar yaşandı:

Dönemin AK Partili Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok projeyi, “Türkiye’nin en yüksek kulesi Atakule’ye rakip olacak bir Cumhuriyet Kulesi yapacağız” sözleriyle tanıttı.

2003 yılında dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan, kulenin temelini attı, törende Gülben Ergen konser verdi.

İnşaat, müteahhit firmanın zarar ettiği gerekçesiyle 2003-2008 arasında birkaç kez durma noktasına geldi.

Atakulenin mimarı

Atakule’nin de mimarı olan Ragıp Buluç’un mimarlığını yaptığı, temelinde 500 ton demir kullanılan kulenin yapımına 2008 yılında yeniden hız verildi.

Ankara Büyükşehir Belediyesi, 2008’de Keçiören Belediyesi’ne yönelik şu gerekçelerle dava açtı: “Dava konusu alana ilişkin olarak herhangi bir plan değişikliği yapılmadığı, bahse konu olan parselin onaylı imar planındaki kullanımının güçsüzler yurdu olduğu ve kule inşaatının mevcut imar planına aykırı olarak yapıldığı, söz konusu kulenin hava mania planları açısından da değerlendirmesi gerektiği ve bu konuda gerekli izinlerin alınmadığı...”

10’uncu İdare Mahkemesi, Büyükşehir’in açtığı dava sonucunda kulenin ruhsatını 2009’da iptal etti.

144’üncü metredeyken durdurulan kule hakkında verilen karar, Keçiören Belediyesi’nce temyize götürüldü.

Cumhuriyet Kulesi, mania engelini, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı’nın hazırladığı yeni mania planıyla aştı.

Ancak bu kez Danıştay 6’ncı Dairesi, kulenin ruhsat iptali kararını, ‘imara aykırı’ olduğu gerekçesiyle onayladı ve imar plansız kalan kulenin yıkılması kesinleşti.

Kararın ardından Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, “Kulenin yapımına karar veren ilgililer hakkında tazminat davası açılmalı” derken, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, “Karara uyup yıkacağız” dedi.

"Referandum yapılsın"

Projeyi başlatan eski Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok ise, “Kuleyi yıkmak cinayet demek. Referandum yapılsın, kulenin geleceğine Keçiörenliler karar versin” önerisini getirdi.

Danıştay’ın yıkım kararının ardından Keçiören Belediyesi, Cumhuriyet Kulesi’nin bitirilmesi yönünde bir adım attı. İmara aykırı bir şekilde bekleyen kule için Keçiören Belediye Meclisi’nde onaylanan imar plan değişikliği 2014’ün aralık ayında Ankara Büyükşehir’e gönderildi.

Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi, Keçiören’in hazırladığı imar plan değişikliğini “planlama ilke ve esaslarına aykırı” olduğu gerekçesiyle AK Partili üyelerin oylarıyla reddetti. Kararla birlikte plansız kalan Cumhuriyet Kulesi’nin yıkımı da kesinleşti.

Dünya

Bu haber Sabah Gazetesi'nde şöyle yer aldı:

Cumhuriyet Kulesi'nin yıkımı ile ilgili üniversitelerden rapor beklendiğini ifade eden Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, kulenin kent için herhangi bir faydasının olmayacağını belirtti

Eski Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok döneminde yapımına başlanan ancak 2009 yılında imara aykırı yapılaşma nedeniyle mahkeme tarafından durdurulan ve geçtiğimiz nisan ayındaki Büyükşehir Belediye Meclisi'nde alınan kararla yıkılması kesinleşen Cumhuriyet Kulesi ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Ankara'daki üniversitelerden gelecek teknik raporlar doğrultusunda ihale yapacaklarını belirten Keçiören Belediye Belediye Başkanı Mustafa Ak, "Kulenin yıkımı patlatma yöntemi ile olabilir ancak üniversitelerden gelecek raporları bekliyoruz. Çevreye zarar vermeden yıkımı tamamlamak istiyoruz" dedi. 

HUKUKİ MÜCADELEMİZİ VERDİK 

Yapımı adeta yılan hikâyesine dönen kule ilgili tüm hukuki mücadeleleri verdiklerini ifade eden Başkan Ak, "Bu projenin tarihini iyi koymak lazım. Ne zaman başlamış, ne hale gelmiş? Niye bu hale gelmiş? Buna bakmak lazım. Zaten işin hikâyesi orada. Bizim yaptığımız bir şey yok. Biz zaten bir şey yapamadık ki. Bir şey yapmaya fırsatımız da olmuş değil. 2002 yılında buranın temeli atılıyor. 2002 yılından 2009 yılına kadar 7 yıl geçiyor ve bu zaman zarfı içinde bitirilemiyor. 2008 yılında inşaat aşamasındayken hakkında bir dava açılıyor. Bu bina kaçak ve imara aykırı diye. Mahkeme durdurma kararı veriyor. Biz 2009 yılında göreve geldiğimizde bu bina zaten durdurulmuştu. Dolayısıyla biz bu problemi çözmek için uğraştık. Çözmek için uğraşırken de durdurma gerekçesi olan sorunları da ortadan kaldırmaya gayret gösterdik. Ama bu mümkün olmadı. Sonuç itibariyle mahkemede açılan bütün davalar kaybedildi. Biz burayla ilgili hukuk mücadelesini verdik. En azından mevcut haliyle bitirelim diye proje değişikliği de gerçekleştirdik. Ama buna rağmen olmadı" şeklinde konuştu. 

'YANLIŞ BİR YATIRIM VE İSRAF'

Cumhuriyet Kulesi'nin de tamamlandığında akıbetinin Atakule gibi olacağını söyleyen Mustafa Ak: "Yanlış bir planlama, yanlış yatırım ve israf olan bir yatırım. Benzer yatırımlar dünyanın çeşitli kentlerinde bulunuyor. Metruk kalmışlardır ve sonunda vazgeçildi. 

'ATAKULE UNUTULDU BİLE'

Ak, "Bu yatırım da şu anda bitmiş bir yatırım değil. Yarım kalmış ve harcama itibari ile de henüz 3'te 1'i harcanmıştır. Daha üzerine konulması gereken çok para vardı. Bu harcanması gereken paradan kurtulmayı biz kar olarak göreceğiz. Bu nedenle de biz yıkım kararı aldık. Cumhuriyet Kulesi'nin tamamlandığında bir değer katacağını düşünmüyorum. Bunun örneği Atakule'dir. Bu şehrin bir kulesi vardı. Atakule'de insanlar gidip seyir yapmıyor. Orası unutuldu bile. Böylesine gereksiz ve lüzumsuz harcamalar, şehrin kaynağını heba etmek anlamına gelir. Biz, burayla ilgili sorunlar olmasaydı bitirirdik. Ben göreve geldiğimde yarım olan bütün projeleri tamamladım. Sadece bu kaldı. Sadece onun kalmasının sebebi de yanlış bir şey olmasından dolayı. Biz hatta projelendirilen ancak temeli dahi atılmamış projeleri bile yaptık" ifadelerini kullandı. 

RAPORA GÖRE İHALE YAPILACAK

Ankara'daki üniversitelerin vereceği teknik rapora göre kulenin yıkımı ile ilgili ihaleye çıkacaklarını belirten Ak, "Kulenin hangi yöntemle yıkılması ile çalışma yapıyoruz. Bununla ilgili üniversitelerle işbirliği yapıyoruz. Üniversitelerden raporlar istiyoruz" dedi.