Detaylarıyla riskli yapı tespiti!
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, "TOKİ ile 18 yılda 1 milyon konuta geldik. Bu dile kolay. Kentsel dönüşüm yasasıyla 1 milyon 400 bin konut dönüşümünü sağladık. 673 bin binanın yıkımını gerçekleştirdik" açıklamasında bulundu.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, kentsel dönüşüm çalışmalarıyla ilgili açıklamalar yaptı.
Habertürk'te Fatih Altaylı'nın sorularını cevaplayan Murat Kurum, "TOKİ ile 18 yılda 1 milyon konuta geldik. Bu dile kolay. Kentsel dönüşüm yasasıyla 1 milyon 400 bin konut dönüşümünü sağladık. 673 bin binanın yıkımını gerçekleştirdik" dedi.
"18 YILDA TOPLAM 1 MİLYON KONUT"
ALTAYLI: Kaç kişi yararlandı?
MURAT KURUM: Yapı Denetim Kanunu var, kurayla belirliyoruz. Kura çekiliyor, yapı denetim kuruluşu atanıyor. O çerçevede denetim sağlanıyor. 798 binanın yapı denetimi tamamlanmış. 6 milyon konut, 24 milyon vatandaşımız demektir. İnşaatı devam eden 400 bin konut yapı denetimine tabii. Yapı denetim çerçevesinde denetimlerimiz devam ediyor. TOKİ ile 18 yılda 1 milyon konuta geldik. Bu dile kolay. Kentsel dönüşüm yasasıyla 1 milyon 400 bin konut dönüşümünü sağladık. 673 bin binanın yıkımını gerçekleştirdik. Burada 'yetkim yok, nasıl yapacağım' demesin kimse. Derse altında kalır.
ALTAYLI: Benim oturduğum semtte yanımda bir bina vardı. Depreme dayanıksız çıktı. Sahipleri, kat sahiplerinin itirazına rağmen yıktırdılar. 10 yıldır duruyor, yenisini yapamıyorlar. İtiraz ediliyor ve yapılamıyor. Böyle çok örnek var. Dediniz ki, 'riksli binaları boşaltın'. O binalar yıkılmıyor. Suriye'den gelmiş, Anadolu'dan göç etmiş gelmiş oturmuş. Evet birini kurtarıyoruz ama onun yerine başkasını koyuyoruz. O binalara oturulamaz raporu alınması, kiralara verilememesi, bina karnesi verilmesi çok mu zor?
MURAT KURUM: Hayır, riskli bina tespiti yapılmışsa, ki çok basittir. Siz vatandaş olarak, kat maliki olarak riskli bina tespiti yaptırmak istiyorsanız ilgili belediye yaptırabilir, bakanlık olarak kuruluşlarımıza yaptırılabilir. Bu raporlar düzenlendikten sonra bina riskli ise bakanlığımız, ilgili belediye tarafından bakılır ve tapuya 'riskli yapı' şerhi konur. 15 gün itiraz hakkı vardır. Komisyon tekrar değerlendirir. Eğer riskli ise itiraz reddedilir, 60 gün boyunca bu bina yıkılmak durumundadır. Belediye yıkamıyorsa valiliğe söyler, bakanlığa söyler. Riskli bina tapuya işlenmişse bu binada oturulamaz.
ALTAYLI: Bunlar bir ortak havuzda toplanamaz mı? Nasıl ki HES kodumuz var. Herhangi bir yere girerken soruyorlar. Binaların da HES kodu gibi BES kodu olsa. Muhtarlar bunu bilse, oraya yerleşene oturma izni vermese, ikametgah belgesi vermiyorum dese, böyle bir altyapı oluşturulamaz mı? Kimseyi işini eksik yaptı demiyorum ama ortada büyük sorun var, bir deprem olursa onun altında hepimiz kalacağız. Hızlandırılacak ne yapabiliriz?
MURAT KURUM: 2018'de kentsel dönüşüm stratejisi ortaya koyduk. 5 yılda 1,5 milyon konutu dönüştürme hedefi koyduk. Yıllık 300 binin yüzde 20'sini bakanlık olarak biz yapacağız dedik, fazlasını da yapabiliriz. Geri kalan yüzde 70'i de özel sektör ve belediyelerimizin dönüştürülmesi amacıyla Bakanlığımızın kanunla gelen her türlü muafiyeti sağlayabileceğimizi, vergi, resim harcı muafiyetleri, kira, taşıma yardımı verebileceğimizi, 'ben burayı dönüştüremiyorum, firmayla anlaşamıyorum, gelin bize yapım desteği verin' diyenlere TOKİ ile verebileceğimizi, belediyelerimizle elbirliği ile yapılabilecek her türlü desteği açıkladık. Bu noktada elbirliği içerisinde vatandaşımız, siyasetimiz, belediyemiz, bakanlık olarak bir taraftan tuttuktan sonra bizim yapamayacağımız hiçbir şey yok. İzmir'de hasar tespitleri yapmışız. Yaklaşık 580 bin bağımsız bölümde tespit yaptık. İzmir genelinde haritalarımıza tek tek işledik.
ALTAYLI: Apartmanda diyelim ki oturuyorum. 12 kişi var. Yıkalım ve yeniden yapalım. Paramız yok. Devlet böyle işlere kredi veriyor mu?
MURAT KURUM: 6306 sayılı yasa ile belirlenmiş alanda vatandaşımıza da faiz desteği veriyoruz, kira desteği veriyoruz. Kira, taşıma yardımı veriyoruz. Hiçbir şekilde vergi, resim, harç, tapu harcı ödemeden işlem yapabilir. Bunlardan verdiğimiz destek işin maliyetinin yüzde 5'ini aşıyor. Faiz desteği veriyoruz.
ALTAYLI: Nereye başvuracaklar?
MURAT KURUM: Bakanlığımıza, il müdürlüklerimize başvurabilirler. Bunun bir tarafı özel sektörle, belediyemizle yapılması lazım. Devlet de verilmesi gereken desteği vermek zorundadır. Veriyoruz ve vermeye devam edeceğiz. Bina sahipleri olarak karar verdikten sonra dönüşüme her türlü altyapı imkanı var.
ALTAYLI: Kentsel dönüşüm üst orta seviyede yürüyor ama daha yoksul semtlerde sanki oturduğu bölgenin tahliyesi, orada rant yaratılması gibi söylentiler var. İstanbul Avcılar, Gürpınar gibi riskli yerlerde sorular var. Size onu soracağım? Vatandaşlar dönüşüm olarak belediyelere gittiğimizde güçlük çıkarılıyor, yasa olarak gösterilen engelleri aşamıyoruz diyorlar. Ne tavsiye edersiniz vatandaşa?
MURAT KURUM: Vatandaşımız kendi içinde anlaştı, hakkaniyetli bir taleple yerel yönetime gitti, bunu bir kere yerel yönetimi yapmaması sözkonusu olamaz. Neticede o vatandaştan oy alıyor, ona yardımcı olması birinci önceliği. Bu noktada talepleri belediyelerimiz karşılayacak projeleri yapmaya çalışıyorlar. Şayet belediye yapmıyor bize başvursun, il müdürlüğüne başvursun.
ALTAYLI: Elini kolunu sallayarak il müdürlüğüne gelebilir mi?
MURAT KURUM:Tabii ki. Biz de vatandaşız. Daha sonra biz de oralara gideceğiz, işimiz olacak. Yapmak zorundayız. Görevimiz bu.
ALTAYLI: Kanunen 1. kattan örnek alınması sözkonusu. İzin verilmeyince olmuyor diyor vatandaş.
MURAT KURUM: Cebren güvenlik güçleriyle tespit yapılabilir.
