Emekliler dikkat! Maaşlarını artırmak isteyenler hemen baksın: Tek tek açıklandı! Emekli kök aylığı nasıl yükselir?
Milyonlarca emekli, maaşlarını nasıl yükselteceklerini araştırıyor. Emekli kök aylıklarının yükseltilmesi için birkaç farklı yol bulunuyor. İşte ayrıntılar...
Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi çerçevesinde 2 milyona yakın kişi emekli olmaya hak kazanırken, maaşının düşük olduğunu düşünenler de yüzlerce başvru yaptı. Aynı işyerinde, aynı şartlarda çalışmasına rağmen farklı emekli maaşı alanlar, yeniden hesaplama yapılmasını talep etti.
Sorunlu dosyalar hariç maaş hesaplamaları otomatik şekilde yapılırken, ortaya çıkan fark tüm çalışma dönemine ilişkin prime esas kazanç toplamının farklı olmasından ve yapılan kesintilerden oluşabiliyor. Emekli maaşı hesabında tüm çalışma dönemi ile ilgili prime esas kazançlar toplanıyor.
Sabah Gazetesi'nde yer alan habere göre; emekli maaşları belirlenirken, "9 Eylül 1999 öncesi, 9 Eylül 1999-1 Ekim 2008 arası, 1 Ekim 2008 sonrası" olacak şekilde 3 dönem dikkate alınnıyor. Emekli maaşının yükselmesini sağlayacak en kolay yol prime esas kazanç tutarının artırılması.
Uzun seneler çalışmak, hizmet yılının çok fazla olması değil prime esas kazancın yüksek olması emekli maaşının artmasını sağlıyor.
Emekli maaşı prime esas kazançla paralel artıyor. Yaklaşık 8.6 milyon emekli 7 bin 500 TL maaş alırken, kök maaş konusu da sık sık gündem oluyor.
Nisan'da 5 bin 500 TL'den 7 bin 500 TL'ye çıkartılan en düşük maaşta aradaki fark, SGK değil Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanıyor. Emekli maaşlarının artırılmasına ilişkin gelecek yeni düzenleme ile kök aylıklarda kademeli bir artışa gidilmesi bekleniyor.
ÖZEL SEKTÖRDE PRİMLERİ ASGARİ ÜCRETTEN YATANLAR EMEKLİ MAAŞINI YÜKSELTEBİLİR Mİ?
Emekli maaşı hesaplanırken tüm çalışma dönemindeki prime esas kazanç dikkate alınıyor. Ne kadar yüksek prim yatırılırsa emekli maaşı da o kadar yüksek oluyor. Hak ettiğinizden daha az maaş bağlanmaması için tüm kazançlarınızın bordroya doğru yansıması da oldukça önemli.
Örneğin 18 bin TL maaşınıza karşın priminiz asgari ücretten yatıyor, kalan tutarı elden alıyorsanız emeklilik ödemeniz de düşük olur. Primin asgari ücretten değil de bunun üzerinde kazanç üzerinden ödenme imkanı olduğunda emekli maaşı da yükseliyor.
SSK'LI ŞEKİLDE ÇALIŞANLAR İSTEĞE BAĞLI SİGORTAYLA PRİM TUTARINI YÜKSELTEBİLİR Mİ?
İsteğe bağlı sigorta, kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödeyerek uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarına imkan sunan bir sigorta çeşidi.
SSK'lı olarak çalışmakla birlikte ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmama şartı yer alıyor. Bu nedenle 4A (SSK) kapsamında çalışanların ayrıca isteğe bağlı sigorta yaptırarak primini, emekli maaşını yükseltme fırsatı bulunuyor.
PRİM GÜNÜ DOLDUKTAN SONRA ÇALIŞANLARIN EMEKLİ MAAŞI DÜŞER Mİ?
Prim gününü doldurduktan sonra çalışmayı sürdüren herkesin emekli maaşı düşmüyor. Emekli maaşının çalıştıkça düşmesi her çalışanın özel durumuna göre değişiklik gösteriyor.
Daha önceki dönemlerde Kurum'a bildirilen prime esas kazançlar yüksek, prim süresini tamamladıktan sonraki sonraki dönemde bildirilenler düşükse örneğin asgari ücretten yatıyorsa emekli maaşı azalıyor. Fakat, primler 2002 yılından bu yana zaten asgari ücret ya da ona yakın seviyede ödeniyorsa, prim günü dolduktan sonra da asgari ücret üzerinden prim yatırmanız emekli maaşının daha çok düşmesine neden olmuyor.
ERKEN EMEKLİLİK PRİM BORÇLANMASI NE KADAR, NASIL YAPILIYOR?
Sigortalı çalışmaya başlanılan tarihe göre değişiklik gösteren sgari prim gün sayısını tamamlayarak emekli olunabiliyor. Ücretsiz doğum ya da analık süreleri hangi statüde çalışılırsa çalışsın borçlanma yapılarak prim günlerine ilave edilmesine imkan sunuyor.
Memurların aylıksız izin süreleri, doktora süresi (yurtiçi yurtdışı), yurt dışındaki öğrenim süreleri, tutukluluk süreleri, sendikalı işçilerin grev ve lokavtta geçen süreleri, hekimlerin fahri asistanlıkla geçen zamanları borçlanma kapsamında bulunuyor.
