Eski Büyük Kulüp binası ve Yeşilçam Sokağı'na ne olacak?

Söylentilere son naktayı koyuyoruz. Teknik detayları anlatıyoruz. Cercle D'orient ve Yeşilçam Sokağı'nda bulunan Emek, İpek ve Düye Sineması'nın bulunduğu parseller için İstanbul Yenileme Alanları Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'na başvuru yapıldı. Projenin rölevesi ve restorasyon projesi onaylandı. Projenin çekirdiği olan eski Büyük Kulüp binası 1. Grup Kültür Varlığı olarak onaylı. Buna göre dış cephesi ve içi aynen korunacak. Özellikle dış cephesi temizlenecek. Projedeki dükkanlar aslına uygun olarak elden geçirilecek. Üst katlar ise turizm amaçlı kullanıma açılacak. Yani otel ve konferans ve toplantı salonları haline dönüştürülecek. Yeşilçam Sokağı'nın en önemli simgesi Emek Sineması.

İpek Sineması ise 2. Grup Kültür Varlığı olarak kabul ediliyor. Cephe aynen korunacak. İç cephede ise bir dizi değişiklikler yapılabilecek.
 
Emek Sineması'nda En alttaki 875 kişilik salon kaldırılacak. En üst kata taşınacak. Salonundaki duvarlar ve tavanlar olduğu gibi sökülerek en üst kata yapılacak sinema salonuna yerleştirilecek. Bu salon filmlerin galasında ve sinemayla ilgili etkinliklerde kullanılacak. Emek Sineması'nın bulunduğu binanın alt katları ise sinema ürünlerinin satıldığı merkez haline getirilecek. Eski Türk filmlerin CD'si, sinema aksesuarları, fotoğraflar, teçhizatlar, sahne, dekor ve kostümlerin satıldığı dükkanlar açılacak. Ayrıca binada cep sinemalarına da yer verilecek. Harab haldeki İpek Sineması'nın cephesi ise 2. Grup Kültür Varlığı olarak onaylı. Buna göre dış cephesi aynen korunacak. İçine dükkanlar yapılacak. İpek Sinemasının içinde sinema sektörüne yönelik dükkanlara öncelik verilecek.  Rüya Sineması'nın da dış cephesi aynen korunacak. Sinema fonksiyonun kaldırılacak. Dükkanlar yapılacak. Sonradan eklenen arka kısım kaldırılacak. Beyoğlu Belediyesi, Kültür Bakanlığı ve 2010 ajansı projeyi destekliyor. Mimarlar Odası ise projeye karşı çıkıyor. Mimarlar Odası'nın eleştirileri Emek Sineması'nın tarihi salonunun yerinde korunması yönünde. Karşı çıkanlar ise 1. Grup da olsa tarihi yapıların taşınarak korunması yapılabileceği görüşünde. Şimdi Mimarlar Odası onaylanan projeye dava açılıyor. Dava sonrasında çıkacak karara göre ya yeni proje yapılacak yada onaylanan projeye hemen başlanacak.

Duvarlar ve tavanlar tamamıyla taşınıp monte edülecek. Harap haldeki İpek Sineması'nın dış cephasi olduğu gibi korunacak. Sinema fonksiyonu olmayacak. İçinde dükkanlar olacak. Rüya sineması tamamen kaldırılıyor. Yeri dükkanlara dönüşüyor.
Tebernüş Kireçci

Konu ile ilgili basında yer alan diğer haberler

Yeşilçam Sokağı'nın yeni senaryosu yazıldı
Beyoğlu'nun müdavimleri bugünlerde çok endişeli. Eski Büyük Kulüp'ün yer aldığı Cercle d'Orient binası ve Yeşilçam Sokağı'ndaki üç emektar sinemaya ne olacağı merak konusu... Milliyet Emlak, bütün detayları yazdı
Beyoğlu müdavimleri arasında son günlerde bir söylenti dolaşıyor. Konu, İstanbul'un en eski gece kuluplerinden biri olan eski Büyük Kulüp'ün yer aldığı tarihi Cercle d'Orient binası ve Yeşilçam Sokağı'ndaki üç emektar sinemanın geleceği.  Milliyet Emlak, bu yöndeki tüm söylentilere  son noktayı koyacak detayları  elde etti.
Elde edilen bilgilere göre, Cercle d'Orient ve Yeşilçam Sokağı'ndaki Emek, İpek ve Rüya sinemalarının bulunduğu parseller için İstanbul Yenileme Alanları Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'na başvuruldu.  Projenin rölevesi ve restorasyon projesi onaylandı.

Akıbeti ne olacak?
Buna göre, Büyük Kulüp'ün yer aldığı bina, yani Cercle d'Orient binası,  1. Grup Kültür Varlığı olarak onaylı. Bu nedenle dış cephesi ve içi aynen korunacak, ama birtakım düzenlemeler de yapılacak.
Plana göre dış cephe temizlenirken,  binada yer alan dükkânlar aslına uygun olarak elden geçirilecek. Cercle d'Orient'in üst katları ise otel, konferans ve toplantı salonları haline dönüştürülerek turizm amaçlı olarak kullanıma açılacak. Yeşilçam Sokağı'nın en önemli simgelerinden biri olan Emek Sineması cephesi ise 2. Grup Kültür Varlığı olarak kabul ediliyor.
Bu ise, dış cephenin aynen korunurken, iç bölümde ise bir dizi değişiklikler yapılabileceği anlamına geliyor.
Bu doğrultuda öncelikle en alttaki 875 kişilik salon duvarlar ve tavanıyla birlikte olduğunu gibi kaldırılarak, en üst kata taşınacak.
Boşalan sinema salonunun yerine hem cep sineması hem de dükkanlar yapılacak.
Şu anda pek de iyi durumda olmayan İpek Sineması'nın cephesi ise  yine 2. Grup Kültür Varlığı olarak onaylı.
Buna göre dış cephesi aynen korunacak. İçinde dükkanlar açılacak.
Rüya Sineması ise Kültür Varlığı olarak kabul edilmiyor. Bu yüzden sinema eklentileriyle birlikte tamamen kaldırılırken, yerine dükkanlar inşa edilecek.

MİMARLAR ODASI KARŞI
Projenin hayata geçmesi için çalışan ve destek veren kurumlar Beyoğlu Belediyesi, Kültür Bakanlığı ve 2010 Ajansı.
 Özellikle Emek Sineması'nın tarihi salonunun korunması yönünde net tavrını ortaya koyan Mimarlar Odası ise projeye karşı çıkıyor. Mimarlar Odası, şu anda onaylanan bu projeye karşı dava açma hazırlıklarına başlamış durumda. Dava sonrasında çıkacak karara göre ya yeni proje yapılacak yada onaylanan projeye hemen başlanacak.

BİR BAKIŞTA NEREDE,      NE OLACAK?
Cercle d'Orient: Dış cephesi temizlenecek. Dükkanlar aslına uygun elden geçirilecek. Üst kata otel ve konferans salonları yapılarak turizm amaçlı kullanılacak.
Emek Sineması: Dış cephesi korunurken, iç bölümde değişiklikler yapılacak. Sinema salonu duvar ve tavanlarıyla birlikte en üs kata taşınacak. Boşalan salonada cep sineması ve dükkanlar yapılacak.
İpek Sineması: Dış cephesi korunacak. İpek'te içine dükkanlar inşa edilecek.
Rüya Sineması: Kültür Varlığı olarak kabul edilmediğinden tamamen kaldırılacak yerine dükkanlar yapılacak.

CUMHURİYET KADAR ESKİ EMEK SİNEMASI
Emek Sineması, neredeyse Cumhuriyet ile yaşıt. Yeşilçam Sokağı'nın tam ortasında, 1924 yılında, eski adıyla Melek adıyla kurulan sinema, bu ismi, sahnenin iki tarafında yer alan sarı-turuncu renkli iki melek tablosundan aldı. Daha sonraları yok olan tabloların yerinde bugün boş nişler bulunuyor. Sinemadan önce burada `skating palace adıyla bilinen bölgenin tek buz pateni sahası bulunuyordu. Ara sıra paten sahasının bu bölümlerinde film gösterileri yapılıyordu.
İlk sahipleri olan A. Saltiel ve H. Arditi, 1945 yılında iflas edince Emek Sineması, İstanbul Belediyesi'ne, oradan da Emekli Sandığı'na geçti. 1958'e kadar İpekçi kardeşler tarafindan işletildi. Daha sonra Emekli Sandığı Emek Film'i kurarak işletmeyi üstlendi. Sinema, böylece bugünkü adını da almış oldu. 1969 yılında Turgut Demirağ'a geçen sinemanın işletmesini 1975 yılından 2000'li yıllara kadar İsmet Kurtuluş ve Süreyya Kurtuluş yaptı. Daha sonra ise işletmesini Mars Group üstlendi. Sinema son olarak 2000 yılında bir restorasyondan geçti.

OSMANLI?PAŞALARI?BÜYÜK?KULÜP'E?ÜYEYDİ?
Büyük Kulüp, kurulduğu ilk yıllarda Serkldoryan adıyla anılıyordu. Takip eden yıllarda Cercle d'Orient adını alan kulüp, 1882'de büyük çoğunluğu levanten, azınlık ve yabancı uyruklulardan oluşan bir kesim tarafından İstiklal Caddesi ile Yeşilçam Sokağı'nın kesiştiği köşede Abraham Paşa'ya ait büyük bir binada kuruldu. Bina da zamanla bu isimle anılmaya başlandı. İran, Rusya, Fransa, İtalya, Avusturya, Macaristan ve Almanya büyükelçileri kulüpte başkanlık yaptılar. İstanbul'un ileri gelenlerinin üye olduğu kulüpte Prens Aziz, Cemal Enver, Talat Paşa, Damat Ferid Paşa gibi tanınmış Osmanlı erkânı da yer alıyordu.
1. Dünya Savaşı sırasında kulübün üyeleri arasındaki itilaf ve ittifak devletleri karşıtlığı nedeniyle faaliyetler yavaşladı. Mütareke yıllarında işgal kuvvetlerine üye üst düzey subayların devam ettiği bir mekan oldu. `Şark Kulübü' anlamındaki Fransızca adını Cumhuriyet'in ilanından sonra Büyük Kulüp olarak değiştirdi. 1959'da Çiftehavuzlar'da şube açan kulüp, 1971'de İstiklal'deki yerini kapadı. Harun Toprak'ın sitesindeki bilgilere göre, kulübe 60. kuruluş yılına kadar diğer pek çok üst düzey ismin yanı sıra 33 bakan ve 148 büyükelçi üye olmuştu.
Tebernüş Kireçci

Beyoğlu'nda son perde
Beyoğlu'nda alışveriş merkezlerine yenik düşen sinema salonları tek tek kapanırken, gözler Emek, Rüya sinemaları, İnci Pastanesi gibi sembol mekânları içeren Cercle D'Orient adasının geleceğinde. Alışveriş merkezi iddialarına 15 gün içinde netlik gelmesi bekleniyor
 
Sinema salonlarının tek tek kapandığı Beyoğlu'nda gözler Emek Sineması, Yeni Rüya Sineması, inci Pastanesi gibi sembol haline gelmiş mekânları da içeren Cercle D'Orient adasının geleceğinde. Konunun tarafları çok, dolayısıyla duyumlar ve görüşler de çok. Kesin olan bu 'ada'da mayıs ayında köklü bir değişiklik yaşanacağı. Gelen bilgiler, Kamer İnşaat'ın adada alışveriş merkezi yapacağı ve bunun açıklamasının 15 gün içinde yapılacağı yönünde. Mimarlar Odası'nın dava açtığı plana göre de, burada 8 katlı alışveriş merkezi yapılacak ve Emek de son kata yerleşecek.
 
'HER AN KAZMA VURULABİLİR'
 Oda'nın Büyükkent Şubesi Genel Sekreteri Mücella Yapıcı, geçen hafta uygulama projelerine onay verildiğini, dolayısıyla her an kazma vurulabileceğini söylüyor. Yapıcı, 5 tescilli binanın olduğu adada alışveriş merkezi yapılmasını eleştiriyor. Şehrin sembolü haline gelmiş  sinemaların kapanmasına isyan eden sadece Mimarlar Odası değil. Sinema Salonu işletmecileri Derneği (SlSÎD) Başkanı Mehmet Soyarslan, Beyoğlu'nda sinemaların tek salonla yaşamalarının imkânsız olduğunu vurgulayarak, yaptığı hesabı şöyle anlatıyor:
 
'60 BİN LİRA İLE SALON DÖNMEZ'
"Türkiye'de sinema salonu sayısı 1753. Satılan yıllık bilet adedi 30 milyon. Bölerseniz perde başına 17 bin seyirci demek. Vergileri düşerseniz sinemacıya bırakacağı para 3.5 lira. Bu da yılda 60 bin lira yapar. Tek salon, mümkün değil masrafını çıkaramaz. O yüzden alışveriş merkezleri gibi çok salonlu sinemalar ayakta kalıyor."
 
Soyarslan, sahibi olduğu  Sinepop Sineması'nın yanı başındaki alışveriş merkezi inşaatı süren Demirören Grubu'na satılıp satılmadığı konusunda ise, "öyle bir anlaşma şimdilik yok" diyor.
 
SON PERDE!
Azize Tan İstanbul Film Festivali Direktörü:
Emek'e biz de destek vereceğiz. Yıllardır İstanbul Film Festivali'ne ev sahipliği yapan Emek Sineması'nın akıbeti İKSV'nin de yakın takibinde. Festival Direktörü Azize Tan, şunları söylüyor: "Neler olup bittiğini aylardır dedektif gibi izliyoruz. Son olarak İKSV Başkanı'mız Bülent Eczacıbaşı Emek ile ilgili dönen yıkılma dedikodularını sormak için Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan'ı aradı. Demircan kendisine Emek'in korunacağını söylemiş, Bülent Bey'de İKSV'nin desteğe hazır olduğunu iletmiş. Emek'in restore edilmesi lazım."
 
Şahin Dilbaz: Rüya Sineması
 Kısa bir süre önce Rüya Sineması'nı yenileyen Şahin Dilbaz, "içim yanarak 36'ncı senemde 31 Mayıs'ta perdemi kapatacağım. 2-3 kişiye salon açıyoruz, herkes alışveriş merkezine gidiyor. Bu şekilde Emek'e de altın kaplasalar orası da dönmez. Sadece festivalde iş yapan bir sinema kendi kendini döndüremez" diyor.
 
Musa Ateş inci Pastanesi-İnci Profiterol'e halk sahip çıkacaktır
 
Cercle D'Orient adasının sakinlerinden biri de inci Pastanesi. İşletmenin 50 yıllık müdürü Musa Ateş, "Bize 'çıkın' tebligatı gelmedi. Bakıma ihtiyaç var, ama yıkım olacağını sanmam. 70 yıllık pastanemiz bir inşaat ile mi kapanacak? Kamuoyu tepki gösterip profiterolüne sahip çıkacaktır" diyor.

Meltem ERSOY/Habertürk