Ev kiraları neden yükseliyor?
Satış Çözümleri kurucusu, Motto Turkey Yönetim Kurulu üyesi Soner Keleş, kiralık konut talebinde ortaya çıkan artışın ülke genelinde ev kiralarını hızla yükselttiğini değerlendirdi.
Satış Çözümleri kurucusu, Motto Turkey Yönetim Kurulu üyesi Soner Keleş, kiralık konut talebinde ortaya çıkan artışın ülke genelinde ev kiralarını hızla yükselttiğini değerlendirdi.
Bu yılın ikinci yarısından itibaren ülke genelinde ev kiraları sürekli olarak artış gösteriyor. Bir çok şehirde kiralık daire bulmak zorlaşırken bazı şehirlerde kiralar geçen yıla göre yüzde 40 oranında arttı. Özellikle İstanbul’da kiralık ev fiyatları son bir yılda bazı semtlerde yüzde 100’ün üzerinde arttı. Arzın azalması, satılık konut fiyatlarının çok yüksek olması ve tüketicinin kiralık evlere yönelmesinin yanı sıra kentsel dönüşüm fiyat artışında etkili oldu. Buna rağmen istenen ücretleri ödemeyi kabul edenlerin bile ev bulmakta zorlandığı görüldü. Düşük gelir düzeyine sahip olan insanların artan kiralar nedeniyle büyük zorluklar yaşarken, kiralık ev fiyatlarındaki orantısız artış pek çok insanın standartları düşük konutlara taşınmalarına neden oldu. Geçtiğimiz yıl pandeminin yoğun olduğu dönemde kamu bankalarının başlattığı konut kredi kampanyaları ile mevcut olan konut stokları çok ciddi bir şekilde eridi. Ancak buna rağmen yerine yeni konut üretimi yapılamadı. Pandeminin etkisiyle hem inşaat sektöründe yavaşlama ve aynı zamanda inşaat maliyetlerin çok hızlı yükselmesi konut üretimini azalttı. Bankalardan konut kredisi yoluyla ev almak isteyenler için faiz oranlarının çok yüksek rakamlara ulaşması ve buna bağlı olarak satın alma maliyetlerinin artması da kira fiyatlarının yükselmesini etkileyen unsurlar arasında yer alıyor. Bir yandan kredi faizlerinin yükselmesi ve diğer yandan ev fiyatlarında görülen orantısız yükselişler, ev almayı adeta olanaksız hale getiriyor. Ev satın alamadığı için kiralık daire tutmak zorunda kalan bireylerin bu durumunu fırsata çevirmek isteyen ev sahipleri, kira fiyatlarında artış yoluna gidiyor. Bu sene eğitim ve öğretim yılında üniversitelerin yüz yüze eğitime başlayacağının açıklanmasıyla birlikte, ev sahipleri pandemi sürecinde boş kalan konutlarından yaşadıkları gelir kayıplarını telafi edebilmek adına kiralık daire fiyatları noktasında artış yoluna gitti.
Son yıllarda Türkiye’de enflasyonun sürekli olarak yükselmesi ve buna paralel olarak Türk lirasının yaşadığı değer kaybı, kira fiyatlarında da artışa neden oluyor. Elde edilen kira gelirinin enflasyon etkisi nedeniyle düşük kalması ve daha az şeye karşılık gelmesi, bu farkı kapatabilmek adına ev sahiplerini kiralara zam yapmaya yönlendiriyor. Kentsel dönüşüm, kent sakinlerinin pandemi sebebiyle daha geniş konutlara yönelmesi ve sağlam bina arayışları da fiyatları etkileyen öteki faktörler.
Diğer taraftan son yılarda özellikle büyük şehirlerde yaşanan mülteci nüfusunun artışı ile mevcutta boş olan konutlarda doldu ve sınırlı sayıda kalan konut stoklarında talep oluşması nedeniyle ev kiraları yükselmeye başladı. Bu artış sadece kiralık konutta yaşanmıyor, aynı zamanda satılık konut fiyatları da hem emlakçılara hem de konut arayanlara göre olması gerekenden oldukça yüksek. Merkez Bankası'nın açıklamış olduğu verilerde konut fiyatlarının Türkiye genelinde yıllık ortalama yüzde 30 oranında artış olduğunu gösterse de sektör temsilcileri bu oranın yüzde 70'lere dayandığını hatta bazı illerde yüzde 100'leri bulduğunu söylüyor.
