Ev sahipleri ve kiracılar aman dikkat! Kira sözleşmesinde 5 yılı gözden kaçırmayın! Mahkemeye gideceklere uyarı!
Ev sahipleriyle kiracılar arasındaki anlaşmazlıklar ve kira yükselişi tartışmaları son dönemde sık sık gündeme geliyor. Bu süreçte kiracıların 5 seneyi doldurup doldurmadığı kritik öneme sahip. İşte kira sözleşmesindeki 5 sene detayı...
Ev kiralarında yaşanan yükseliş, özellikle eski kiracılar ile konut sahibi arasında anlaşmazlıklara sebep oluyor. Tarafların anlaşamadığı durumlarda konu önce arabulucuya, oradan da sonuç çıkmaması halinde yargıya gidiliyor.
Bu durumda kiracılık süresine dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü kira sözleşmesinin 5 senenyi aştığı hallerde, konut sahiplerinin kira bedelinin tespiti için sulh hukuk mahkemelerine dava açma hakkı var.
Hürriyet'ten İsmail Sarı'nın aktardığına göre; İstanbul Sarıyer’de yaşayan S.O. da oturduğu dairede beşinci senesini dolduran ve ev sahibiyle kira konusunda anlaşmazlığa düşenlerden oldu.
5 SENE DOLUNCA KİRANIN 3 KATINI TALEP ETTİ
1 oda 1 salon bahçe katı eve Kasım 2018'de taşınan ve bu ayın sonunda beşinci yılını dolduracak olan S.O., “Geçen hafta sonu konut sahibim aradı zam talebini bildirmek için. Bir rakam söyledi; şu anki kiramın üç katı. Ben bu kadar ödeyemeyeceğimi söyleyerek yüzde 100'ün üzerinde zam teklif ettim ancak kabul etmedi” açıklamasında bulundu.
Zam teklifini belirlerken apartmandaki diğer konutların kiralarını da değerlendirdiğinin altını çizen "S.O., “Bizim apartmanının ikinci katında 2 oda 1 salon evde oturan arkadaşım, Ağustos 2023'te zam yaptı. Arkadaşımın eviyle kendi dairemi kıyaslayıp, oda sayısı ve kat farkını da hesaba katarak onun ödediğinin 1000 TL düşüğünü teklif ettim. Bunu da konut sahibime anlattım. Ne var ki bir türlü anlaşamıyoruz ve ikimiz de geri adım atacak gibi görünmüyoruz" dedi ve mahkeme yolunun göründüğünü dile getirdi.
Gayrimenkul Hukukçusu Ümit Yasin Kısa, 'Beş yıl dolunca ev sahibi kira ücretine en fazla ne kadar artış uygulayabilir?' sorusunun yanıtını verdi ve konunun mahkeyeme taşınması durumunda da olacakları mercek altına aldı.
Kiracı dairedeki 5 senesini doldurduktan sonra ne kadar zam uygulanabilir?
Ümit Yasin Kısa, "Bir kira sözleşmesi beşinci yılını doldurduktan sonra kiraya verenin kira tespit davası dediğimiz bir hakkı doğuyor. Buna göre, ev sahibi, beşinci yılın dolmasıyla kira tespit davası açarak kiralanan taşınmazın kirasının rayiç değerine yükseltilmesini isteyebilir" ifadelerini kullandı ve burada tespit edilecek kiranın üzerinden kira sözleşmesinin süreceğine vurgu yaptı.
Kısa, konuyu "Fakat bu yeni kira ücretinin hesaplanmasında kiracının eski kiracı olması nedeniyle mahkeme tarafından yüzde 10 ila 20 arasında hakkaniyet indirimi yapılmaktadır" diyerek değerlendirdi.
Taraflar beş yılın ardından kira ücretinde anlaşırlarsa, sonraki zam dönemlerinde artış oranı nasıl belirlenir?
"Yasa koyucu tarafından geçici madde ile iki defa yüzde 25 sınırlaması koyuldu. Eğer beşinci senenin sonunda kira bedeli taraflar arasında tekrar anlaşma ile belirlendiyse, bir sonraki kira yükseliş döneminde hangi kural geçerliyse o uygulanmalıdır" açıklamasında bulunan Ümit Yasin Kısa, kira bedeli belirlendikten sonraki yükseliş döneminde yüzde 25 veya başkaca bir sınırlama getirilmişse bu sınırın uygulanacağına dikkat çekti.
Bu şekilde bir sınırlama yoksa 12 aylık TÜFE ortalamasına göre kira yükselişi yapılabilir.
KİRACILAR ARABULUCUDA ANLAŞMAK İSTEMİYOR
Ümit Yasin Kısa, arabuluculuk uygulaması kira uyuşmazlıkları için genişletildiğinden bu yana kiraya veren ile kiracıların arasındaki anlaşmazlıkların önce arabuluculuk müzakeresi ile sonuçlandırılmaya çalışıldığının altını çizdi.
"Taraflar toplantı gününde bir araya gelerek anlaşmazlıklarını çözebilmek için toplantı yapıyorlar. Sistemin problemleri tam anlamıyla çözmede işe yarayıp yaramadığını söylemek için henüz erken. Ancak genel gözlemim şu ki özellikle kiraya verenler uzun yargılamaların yanı sıra arabuluculukta anlaşmayı istiyor" diye konuşan Kısa, kiracıların ise yargılamaların da uzun sürmesine güvenerek buna yanaşmadığının, bunun aksine tarafların anlaştığı uyuşmazlıklar da gördüğünün de altını çizdi.
KİRA TESPİT DAVASINDA MAHKEME MASRAFLARINI KİM ÖDER?
"Taraflar arabulucuda anlaşamadı ve kira tespit davası süreci başladı diyelim. Kiracı süreç esnasında mevcut kirasını artırıp 10 bin TL ödemeye başlamış olsun. Kira tespit davası sonucunda ücret 10 bin TL olursa ne olacak? Mahkeme masrafları kim tarafından ödenir?" sorusunu da yanıtlayan Kısa, sorumluluk oranları ve tutarları değişecek olsa da davasında bir yükselişin haklı olduğu ortaya çıkan davacı lehine yargılama giderlerinin hükmedileceğini aktardı.
Kredi kartında yeni dönem! Alışverişte ve nakit çekiminde taksit sayısı değişiyor!
İstanbul'da 855 bin bağımsız bölüm dönüştürüldü! Dönüşmesi gereken yaklaşık 600 bin konut daha var!
ABD'de yeni konut satışları yüzde 12,3 artışla beklentileri aştı!