Ev sahipleri ve kiracılar arasındaki davalarda patlama!
Konutunu daha yüksek fiyatla kiraya vermek için mevcut kiracısını çıkaran mülk sahibi sayısı arttı. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa, "Gidişata baktığımızda mahkemelerin kilitleneceğini, herkesin birbiriyle davalık olmasını öngörüyoruz" diye konuştu.
Vatandaşın başı fahiş kira fiyatlarıın ardından kendisine dava açmak isteyen konut sahibiyle derde girdi. Sözcü Gazetesi'nden Gamze Bal'ın haberine göre; İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa, konutunu daha yüksek bir tutara kiraya verebilmek için mevcut kiracılarını çıkarmayı tercih eden konut sahibi sayısının yükseldiğini vurgulayarak, kiracılara açılmaya başlanan tespit veya tahliye davalarında patlama yaşanacağının altını çizdi.
“Önümüzdeki günlerde ev sahiplerinin kiracılarına açtığı davalar daha da artacak” diye konuşan Aşa, “Gidişata baktığımızda mahkemelerin kitleneceğini, herkesin birbiriyle davalık olmasını öngörüyoruz” dedi.
‘DAVA AÇMAK İÇİN GEREKEN SÜRE UZATILMALI’
Aşa’nın açıklamalarına göre, konut sahibinin 5 sene sonunda günün şartlarına uygun bir kira isteme hakkı var. Bunun haricinde bir de, konut sahibinin 10. senenin bitiminde hiçbir neden belirtmeden tahliye davası açma hakkı da bulunuyor.
Mağduriyetlerin engellenmesi için tespit davası açılma süresinin 5 seneden 7-8 seneye; tahliye davalarının süresinin de 10 senenin üzerine çıkarılmasını tavsiye eden Aşa, “Bunu yapmak bir kararnameye bakar. Vatandaşın mağdur olmaması için bu dava sürelerinin açılması için gerekli sürelerin uzatılması gerek” şeklinde konuştu.
Aşa, bunlara ek olarak TÜFE’ye göre belirlenen yıllık kira artışlarının oranında da iyileştirmeye gidilmesi gerektiğini ifade etti.
‘TEBLİGAT GÖNDERMEDEN ÇIKARAMAZ’
Fakat kirada yaşayan vatandaşların da hakları bulunuyor. Bu çerçevede, mülk sahibinin, çıkarmak istediği kiracıya kira kontratının süresi dolmadan bir ay önce tebligat yollaması gerekli.
Nizamettin Aşa, bu tebligatın kiracının eline 30 gün önceden ulaşmaması halinde kira kontratının otomatik olarak bir sene daha uzadığına dikkat çekti.
Tebligat zamanında ulaşsa da mülk sahibinin haklı bir neden göstererek dava açması gerektiğiyle vurgu yapan Aşa, “Eğer mal sahibi ‘kendim oturacağım’ diyerek dava açıp da davayı kazandığı halde o dairede oturmazsa, bunun tespiti halinde 3 yıl evi boş tutmak zorunda. Başkasına verdiyse sizin kiranızı tazmin etmekle yükümlü. Fakat bunları çıkarılan kiracı tespit etmeli. Böyle bir açık var” açıklamasında bulundu.
‘BAZI MAL SAHİPLERİ KOMİSYON İSTEMEYE BAŞLADI’
Ayrıca, Nizamettin Aşa'nın yaşanmış olaylardan aktardıklarına göre, internet aracılığıyla kendisi ilan veren bazı mülk sahipleri, kiracıdan aldığı depozitonun yanı sıra bir de komisyon istiyor.
“Mal sahiplerinin fırsatçılığı had safhada” ifadelerini kullanan Aşa, “Bazı kiracılar gelip, mal sahiplerinin kendilerine ’emlakçıya verdiğin bir aylık komisyonu bana ver’ dediğini aktarıyor. Ya da ev sahipleri doğrudan bize gelip komisyonun yarısını istiyor” değerlendirmesinde bulundu.
TALEP ARTTI AMA EV YOK
Diğer taraftan, vatandaş yükselen kira fiyatları ile kiralık konut arzının yetersizliği arasında sıkışıp kalmış durumda. Geçici de olsa yüksek fiyattan daire kiralamak zorunda olan kişiler, kiralık konut sayısının az olması nedeniyle ev bulmakta zorluk çekiyor.
Kiralık konut fiyatlarındaki senelik artış Ağustos ayında ülke genelinde yüzde 34.6 olurken; bazı şehirlerde ise yüzde 60’ı geçti. Kiralık ilan sayısının ise senelik bazda yaklaşık yüzde 50 gerilediği ifade ediliyor.
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa, şu an kiralık ilanlarındaki evlerin çoğunun yüksek fiyatlı olduğunu vurgulayarak, “Makul fiyatlı olsalar belki bir tane bile ilan göremezsiniz” diye konuştu.
“Kiralık ev yok. Ev olmayınca ilan da olmuyor” şeklinde konuşan Aşa, “Geçen sene her emlakçının elinde 15-20 anahtar vardı, müşteri bulunamıyordu. Bu yıl her emlakçının kapısının önünde 15-20 müşteri var, ev yok” ifadelerini kullandı.
‘BİR ANDA 100 BİN AİLE EV ARAMAYA BAŞLADI’
Aşa’ya göre, İstanbul’da kiralık konut bulunamamasının ana nedenlerinden biri kentsel dönüşüm oldu.
“Hızlı bir kentsel dönüşüme girdik. Bir anda 100 bine yakın hane halkı ev aramaya başladı. 110 bine yakın bina yıkıldı” diyen Aşa, “Sonra yüz yüze eğitimin başlamasıyla öğrenciler de gelince talep iyice arttı” açıklamasını yaptı.
Aşa, bu sorunun çözülmesi amacıyla yalnızca kiralanmak üzere evlerin olacağı inşaatların devlet tarafından teşvik edilmesini ve atıl halde olan bina ve tesislerin geçici de olsa mesken haline getirilmesini tavsiye etti.
‘ARZ BİTİNCE FİYAT ARTTI’
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da konuya ilişkin açıklamalarda bulundu. Cansel Turgut Yazıcı, bütün bunlar olurken yeni gayrimenkul üretimi yapılmamasının da tetikleyici olduğuna dikkat çekti.
Yazıcı, “Arz bitti piyasada. Arz bitince fiyat arttı. Yeni gayrimenkul üretimi de azaldı. Bu da fiyat artışına neden oluyor” diye konuştu.
“Bir de enflasyon gibi bir gerçeğimiz var. Gayrimenkul yerine farklı finansal enstrümanlara yatırım yapılmaya başlandı” ifadelerini kullanan Yazıcı, “İnsanlar artık yeni evi yatırım amacıyla almıyorlar. Bu da kiraya verilecek ev sayısının düşmesinde önemli bir etken” dedi.
