EYT'den emekli olacaklar dikkat! Kısa çalışma ödeneği alanlar için sevindiren gelişme

2022 yılının en önemli gündem maddeleri arasında yer alan EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) sorunu çözüme kavuştu. Kanunda yapılacak değişiklikle 20 yıldan uzun süredir dillendirilen emeklilikte yaş engeli büyük oranda giderillmiş olacak. Birçok detayı halen daha muğlak olan EYT ne demek sorusuna yanıt bulmak için bu yazımızı okuyabilirsiniz. Böylece EYT son durum hakkında da detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.

EYT Nedir?
Emeklilikte yaşa takılanlar ya da kısa adıyla EYT, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanları ilgilendiren önemli bir sorun niteliği taşıyor. Etkilediği kişi sayısı milyonlarla ifade edilen bu sorunun kökenleri ise 1999 yılında yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yapılan bir değişikliğe dayanıyor. Söz konusu yasa değişikliğinin amacı erken yaşta emekli olmanın olumsuz şekilde etkilediği sosyal güvenlik sistemini ıslah etmekti ve kanunda bazı değişiklikler yapıldı. Ancak yapılan bu değişiklikler 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan kişilerin emekliliği hak etme koşullarında değişikliğe sebep oldu.

Bülent Ecevit’in başbakanlığındaki ANASOL-M (Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit'in dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde görevlendirilerek ANAP ve MHP ile kurduğu koalisyon) hükümetinin gerçekleştirdiği Sosyal Sigortalar Kanunu ile ilgili değişiklik, bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için yaş şartının da karşılanması zorunluluğunu beraberinde getirdi. Yani bu değişiklikle bir kişinin emekli olabilmesi için önceki dönemlerdeki gibi yalnızca sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarına uymasının yeterli olmaması, bunun yanında yaş kriterine uyma şartının da yerine getirilmesi söz konusu oldu..

Söz konusu yasa değişikliği öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim şartını yerine getirmek emeklilik için yeterliydi. Örneğin; 1999’da yapılan değişiklikten önce 5 bin gün prim ödemesi şartını yerine getiren ve 18 yaşında sigortalı olan bir kadın 38, erkek ise 43 yaşında emekli olabiliyordu. Değişiklik sonrasında ise bir kişinin emekliliği, yeni yaş şartından dolayı ötelenirken ödemesi gereken prim miktarı da 750 gün kadar arttı.

EYT Kimleri Kapsıyor?
"Emeklilikte yaşa takılanlar nedir?" sorusu kadar EYT kapsamı da 2022 yılı özelinde gündemi en çok meşgul eden konular arasında yer aldı. EYT, sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihi öncesinde olan kişileri kapsıyor. Kabaca bir hesaplama ile ilk etapta, yaş nedeniyle emeklilik hakkı kazanamayan yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin EYT özelinde yapılan düzenlemeden yararlanacağı tahmin ediliyor.

EYT çıkacak mı merakı içerisindeki kitle, yalnızca yaş haddini bekleyen ve yetişkin olduktan sonra sigortalılık süresi başlamış kişileri kapsamıyor. Emeklilikte yaşa takılanlar arasında staj ve çıraklık dönemlerinde sigorta girişi yapılmış olanlar da bulunuyor. Haliyle bu kişiler de EYT kapsamında sunulacak imkanlardan yararlanıp yararlanamayacaklarını merak ediyor. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in konuya yönelik açıklamasına göre sigortalılıkları staj ve çıraklık döneminde başlayan kişiler EYT kapsamında yer almıyor.