Fuat Erbil: Mortgage tüketimi körüklüyor!
Merkez Bankası mevduat munzam karşılıkları artırarak piyasadaki likiditeyi daraltınca paraya sıkışan bankalar mevduat faizlerini artırdı. Yılbaşında aylık mevduatta yüzde 7-7.75 civarında olan faiz oranları yüzde 9-10 seviyesine yükseldi...
Geçen yıl ekim ayından beri mevduat munzam karşılıklarını artıran Merkez Bankası'nın bugüne kadar piyasadan çektiği para 40 milyar lirayı aştı. Likidite daralması piyasada TL'ye olan ihtiyacı artırınca aylık mevduat faizleri de yüzde 7-7.75'lerden yüzde 9-10 bandına çıktı. Munzam artışlarının kredi faizlerine etkisinin ise sınırlı kaldığını belirten Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Fuat Erbil, bugünkü koşullarda sektörün en büyük sıkıntısının marj yönetimi olduğunu vurguladı. Erbil, mevduat ve kredi faizleri arasındaki marjın yüzde 5'lerden yüzde 3'lere düştüğünü dile getirdi. Garanti Bankası'nda internet bankacılığını kuran isimler arasında yer alan Fuat Erbil ile munzam karşılıklarındaki artışın sektöre etkisi ve bireysel kredilerdeki gelişimi konuştuk.
KREDİ FAİZLERİ 80 BAZ PUAN ARTTI
- Munzam karşılıklardaki artış bankacılık sektörünü nasıl etkiledi
Bu kararların amacı; bankaların para maliyetlerini artırmak, para maliyetlerini artırarak faizlere yansıması, faizlere yansıyınca da kredi alma iştahının düşmeye başlamasıydı. Böylelikle de kontrollü bir şekilde ekonomiyi kontrol altına almak. Özellikle munzam artışı olunca mevduat oranları düşebilirdi. Ama sistemden para çekildiği için likidite problem haline geldi. Likidite problem olunca mevduat faizlerini artıran yönde etki yaptı. Mevduat faizleri artmaya başladı.
- Mevduat faizleri sektör ortalamasında hangi seviyelere geldi
Yıl başındaki ortalamamız aylık mevduat faizlerinde yüzde 7.5-7.75'ler civarındayken, şu anda yüzde 9-10 bandında.
- Maliyet artışları kredi faizlerine ne ölçüde yansıdı
Kredi faizlerine etkisi henüz o kadar fazla olmadı. Kredi faizleri yıllık bazda 80 baz puan oranında arttı.
Mevduatta faiz yarışına çok fazla girmedik
- Garanti Bankası olarak bireysel bankacılıkta ilk çeyrek nasıl geçti
Mevduat cephesinde faiz yarışına çok fazla girmediğimizden dolayı ilk çeyrekte özellikle bireysel mevduat tarafında kontrollü gittik. Dolayısıyla çok fazla büyüdüğümüzü söyleyemeyiz. Krediler tarafında ise ilk çeyrekte yüzde 7-8 büyüdük. Özellikle konut kredilerinde pazar payı verdiğimiz bir çeyrek oldu. Biz birinciydik. İlk çeyrekte geçen yılın sonuna göre 15-16 baz puan pazar payı kaybettik.
BDDK'nn kuralı net, uymak lazım
- BDDK Başkanı'nın son çıkışına ne diyorsunuz
Haklı. Bazı uygulamaları da biz de duyuyoruz. Yılbaşından itibaren konut kredilerinde yüzde 75'lik sınırlama getirdi. Başkan da dedi ki bazı bankalar bunun formülünü bulmuş: '100 bin lira ekspertiz değeri olan konutun 75 bin lirasını kredi olarak veriyorum. Kalan 25 bin lirasını da destek kredisi olarak alın.'diyorlar. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin''in esas altını çizdiği nokta oydu. Net bir kural var. O kurala uymak lazım.
Mortgage, tüketimi körüklemiyor
- Kredi talebinde azalma oldu mu
Hayır. Fiyat artışları talebi o kadar etkilemedi.
- Konut kredileri de sizce tüketimi körüklüyor mu
Destek kredisini alıyorsunuz tatile gidiyorsunuz, cep telefonu alıyorsunuz. Ama konut kredisi tüketimi körüklemiyor tam tersine disipline ediyor. Konut aslında bir yatırım enstrümanı. Vatandaşa verdiğiniz zaman harcanabilir gelirinin yüzde 40'ını taksit olarak alıyorsunuz. Konut kredilerin yüzde 80-85'i ikinci el konutlara veriliyor.
- Munzam oranlarında yeniden artış olur mu
Krediler tarafındaki hız o kadar yavaşlamadığından dolayı Merkez Bankası elindeki bu aracı, silahı kullanacaktır diye düşünüyorum.
Seçimlerden sonra daha sıkı bir tablo
- Seçimlerden sonra ekonomide nasıl bir tablo bekliyorsunuz
Seçimlerden sonra daha sıkı bir tablo bekliyorum. Faizlerdeki artışın devam edeceğini dolayısıyla bizim ilk yıla başlarken marjların ciddi daralmasını yaşamaya başladık. Faizler artmaya devam edecek. Sıkılaştırılmış bir politika olacak. Büyüme ciddi çıkıyor bu yıl da.
5 milyar dolarlık fon
- Özel bankacılıkta neler yapıyorsunuz
Mevduat oranlarının düşmesiyle yapılandırılmış mevduat ürünleri ile fon ürünlerine ciddi konsantre olmaya başladık.
- Özel bankacılıktaki müşteri tanımınız nedir
500 bin doların üzerinde varlığı olan müşterilere 12 adet özel bankacılık şubemizden hizmet veriyoruz..
- Portföy büyüklüğü ne kadar
6-7 bin civarındaki özel bankacılık müşterimizin 5 milyar dolara yakın fonu var.
En büyük sıkıntı marj yönetimi
- Sektörde risk olarak gördüğünüz unsurlar var mı
Bizim en büyük sıkıntımız marj yönetimi. Mevduat ve kredi faizleri arasındaki marjın çok daraldığını görüyoruz. Sektörde TL'de geçen senenin başında yüzde 5'lerde olan marjlar yüzde 3'lere düşmeye başladı.
Mevduat ve fonları öneriyor
- Yatırımcılara ne önerirsiniz
Sabit getirili mevduat ürünleri mutlaka tercih edilmeli. TL ağırlıklı bir portföy ama birazcık da yabancı paranın olması gerekir. Portföyün ufak bir kısmı da olsa getirisi sabit olmayan anapara garantisi olan yeni araçlara yönelmeli.
Akşam/Ayfer ARSLAN