Gayrimenkul sektörü dövizi olan alıcı açısından fırsat haline geldi!
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİD), Anadolu Yakasındaki tüm inşaat müteahhitlerini aynı çatı altında topluyor. AYİD Genel Sekreteri Hakan Şişik'te inşaat sektöründeki gelişmeleri Ticari Hayat gazetesine anlattı.
İnşaat sektörü ülke ekonomisinin lokomotifi İstanbul Anadolu Yakası'nın geçmişi 60 yıla dayanan inşaat müteahhitleri tarafından kurulan Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİD), Anadolu Yakasındaki tüm inşaat müteahhitlerini aynı çatı altında topluyor. AYİD Genel Sekreteri Hakan Şişik'te inşaat sektöründeki gelişmeleri Ticari Hayat gazetesine anlattı.
1. Kurlardaki artış inşaat sektörünü nasıl etkiledi?
Kurlarda yaşanan artış inşaat sektöründe değişken bir etki göstermektedir. Haziran ayında yapılan genel seçimlerden sonra hükümetin kurulamaması, Kasım ayında yapılacak erken seçim ve yaz tatilinin uzaması gibi unsurlar, piyasa şartlarının belirlenmesi hususunda beklentileri olumlu veya olumsuz yönde seçim sonrasına ertelemiştir. Bu etkenleri değerlendirmeden ve sonuçlarını görmeden sadece kurdaki artışı değerlendirmek; inşaat malzemelerine yani dövize endeksli kalemlerin daha maliyetli olarak üretilmesi anlamına gelir. Oluşacak artışlar Kasım ayı sonrası oluşacak piyasa şartlarına ve arz/talep dengesine göre oluşacaktır.
2. Satışlar şu anda ne durumda?
Piyasalardaki beklentilerin ertelenmesi hususu döviz sahibi alıcı açısından bir fırsat haline gelmiştir ve satışlarda kendisini göstermektedir. Ama genel piyasa durumuna baktığımızda arz ve talep dengesi sağlıklı olan bölgelerde inşaat firmalarının finansman kolaylığı sağlamalarıyla canlı kalmaya çalışmaktadır.
3. Kurlardaki artışın maliyetlere yansıması nasıl oldu? İnşaat maliyetleri yüzde kaç arttı?
İnşaat maliyetlerini sadece dövizdeki artışla değerlendirmek spekülatif bir durumdur. Çünkü günümüzde inşaatlarda yüksek kalitede yerli ürünler daha çok kullanılmaktadır ve bu kalemlerde yaşanacak artışlar ayrı değerlendirilmelidir. Döviz bazında yüzde 3,5 ile yüzde 4.5 gibi bir artış söz konusudur.
4. Kurlardaki artışın yarattığı duraklama nasıl önlenebilir?
inşaat firmaları kurlardaki artışlara çözüm olarak alıcılara finansman kolaylığı sağlayarak satış hızlarını yüksek tutmaya çalışmakta ve kısmen başarılı olmaktadırlar. Fakat kasım ayı beklentileri piyasalar üzerinde bir baskı ve bekleme süreci yaratmaktadır. Bu darboğazdan çıkmak için hem konut hem de ticari gayrimenkullerde uygulanan KDV oranlarında bir düşüş yapılması gerekmektedir.
5. Önümüzdeki dönemde konut fiyatları artar mı, düşer mi?
Önümüzdeki dönemi, yapılacak genel seçimler sonrası yani Kasım-Aralık ve 2016'nın ilk çeyreği olarak değerlendirmek zorundayız. Kasım sonrası siyasi stabilizasyon sağlanabilirse piyasalardaki yansıması Nisan sonuna kadar kademeli yüzde 20 civarında bir fiyat artışı öngörebiliriz. Aksi bir durumda değerlendirme yapmak spekülatif bir yaklaşım olur. Netice itibariyle zamlar gelmeden yapılacak alımlar, yatırımcı açısından özellikle döviz sahipleri için bir fırsattır.
6. Seçim sonrası ve gelecek yıl bizi nasıl bir tablo bekliyor?
Kasım ayı sonunda ve 2016 yılında inşaat sektörünün siyasi belirsizliklerin ortadan kalkmasıyla, inşaat sektörünün tekrardan ayağa kalkıp ülke ekonomisinin lokomotifi olmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Buradaki tek önemli unsur, plan bütünlüğünü bozan imar plan tadilatları yapılarak bölgelerde arz/ talep ve nüfus dengelerinin bozulmasının önüne geçmektir. Bu hususların dışında olumlu bir yılın bizleri beklediğini düşünüyoruz.
7. Sektörde küçük ve orta ölçekli müteahhitleri nasıl günler bekliyor?
Bildiğiniz üzere inşaat firmaları finansmanlarının çoğunluğunu banka kredisiyle sağlamaktadır. Bu dönem içinde döviz borçlanan küçük ve orta ölçekli inşaat firmalarını zor günler bekliyor, inşaat firmalarına tavsiyemiz TL bazında borçlanmaya gitmeleridir.
8. AYİD yeşil binaları nasıl değerlendiriyor? Şu an Türkiye'de yeşil bina çalışmaları ne durumda?
Türkiye kentsel dönüşümü ve dönüşümün kültürel etkilerini yoğun yaşadığı günümüzde artık geç kalınmış olsa da yeşil binalar konusu tüm sektör çevreleri tarafından konuşulmaya ve anlaşılmaya başlandı. Çevre dostu yapılar veya yeşil binalar bir tercih olmamalı, tam tersine mevcut yapıları da içine alan yeni bir düzenleme ile tüm yapılarımızı enerji verimliliğini öne çıkaran doğal kaynaklarımızı en az tüketen yapılar haline getirmeliyiz. Bir başka deyişle, yapılarımız daha az enerji kullanan, daha az su kullanan, daha iyi yalıtılmış oldukları için tüketici için finansal olarak daha cazip hale gelmelidir. AYİD yeşil binalar ile ilgili eylem planı ortaya koymuştur, hem mevcut yapıların enerji verimliliği konusunda dönüştürülmesi hem de yeni yapıların Leed sertifikası alabilecek konuma gelebilmesi. Dolayısıyla AYİD olarak öncelikli hedefimiz İstanbul imar yönetmeliğinde uygulamaya yönelik değişikliklerin yapılmasında katkı sunmak, yeşil binalar ile ilgili eğitim çalışmaları düzenlemek ve toplumda yeşil binalar konusu ile ilgili farkındalık yaratmaktır. Şu an Bağdat Caddesi'ne baktığımız zaman ne yazık ki yeşil bina kavramı tam oturmuş değil. Yakın bir zamanda birkaç tane Leed sertifikası almaya aday konut projelerinin olduğunu biliyoruz. Biz AYİD olarak bu tür projeleri destekliyoruz.
9. AYİD'in yeşil binalarla alakalı bir projesi var mı?
AYİD olarak Bağdat Caddesi ve civarında bile yeşil binalar hususunda sektörün yetersiz kaldığının farkındayız. Ancak sektörün yeşil bina hususunda bu kadar yetersiz kalmasının ana nedeninin yönetmeliklerin eksik ve engelleyici olduğunu da atlamamak gerekiyor. Müteahhitlerin farkındalıklarının arttırılması gerektiği kadar yönetmeliklerin de destekleyici ve teşvik edici nitelikte olması gerekiyor. Acilen yönetmelik değişikliğinin yapılması şart. Bu yüzden de AYİD olarak "yeşil bina" kavramını önceliklerimiz arasında birinci sıraya koymuş durumdayız. AYİD olarak şunu diyoruz: "Kentsel dönüşüm, yeşil dönüşüm olmalıdır." Buradan da yola çıkarak yeşil binalarla ilgili başarılı çalışmalar yapan ÇEDBIK ile yakın temas halindeyiz. Yıl bitimine kadar birkaç yeni ve iddialı projeyi başlatacağız. Önümüzdeki günlerde basına bu işbirliğinin deklarasyonunu da yapacağız.
Ticari Hayat/Serkan Göbel