GYODER, 2010'daki büyümeyi alkışladı, 2011'den tedirgin oldu!

GYODER'in açıkladığı raporda geçen yıl konutta yaşanan büyümenin bu yıl yükselişe geçen faizler nedeniyle tekrarlanamayabileceğinin altı çizilirken, 2.5 milyar doları bulan yabancıya satışın mütekabiliyet sorununun aşılması halinde 5 milyar doları görebileceği ifade edildi

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER), geçen yılın son çeyrek verilerini açıkladı. Raporda dikkat çeken en önemli noktalardan biri,  konutta geçen yıl yaşanan büyümenin faizlerdeki artış nedeniyle bu yıl frenlenebileceği yönünde olurken, diğeri de 2010'da 2.5 milyar dolara tırmanan yabancıya satışın mütekabiliyet sorunun aşılması halinde daha da yükselebileceği yönünde oldu.
GYODERin yeni Başkanı Işık Gökkaya tarafından ifade edildi. Gayrimenkul sektörü açısından 2010'un ilk yarısının normalleşme, ikinci yarısının ise büyüme dönemi olarak nitelendirilebileceğini belirten Gökkaya, bu gelişme sonucunda inşaat sektöründeki 74 milyar TL'lik cironun 2010'da 90 milyar TL'nin üzerine çıktığını kaydetti. Bu rakamın, kriz öncesi seviyenin de üstü anlamına geldiğini vurgulayan Gökkaya, söz konusu dönemde özel sektör yatırımlarının ise 45.2 milyardan 55 milyar TL'ye çıktığını ifade etti. Büyüme paralelinde kullanılan kredi miktarının da 41.4 milyardan 49.3 milyar TL'ye çıktığını belirten Gökkaya'nın 2011'e ilişkin tahmini ise yine büyüme üzerine kurulu oldu. 2010'un 3'üncü çeyreği için hazırladıkları raporda büyüme beklentilerinin yüzde 8-10 üstüne kurulu olduğunu belirten Gökkaya, son ruhsat alımlarıyla beklentilerinin yükseldiğini ifade etti. Gökkaya, "2010'da yaklaşık yüzde 18 büyüyen sektör, bu yıl yüzde 10-15 arasında büyüyebilir" dedi.

Yabancıya satış 5 milyarı bulur
"2010'da yabancılara gayrimenkul satışı, önceki yıla göre yüzde 40 artarak 2 .5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2006  ile 2008 yılları arasında yabancılara yapılan satış 3 milyar dolara yaklaşmıştı. 2009 yılında 1.8 milyar dolar geriledi. 2010'da ise ciddi bir artışla 2.5 milyar dolara yükseldi. Yabancıların Türkiye'ye güveni ve iştahı artarak devam ediyor. Mütekabiliyet (uluslararası ilişkilerde karşılıklılık esası) sorununun aşılması halinde bu tutar, rahatlıkla 5 milyar dolar seviyelerine çıkar. Sorun, bir an önce çözümlenmeli. İstanbul, Avrupa Gayrimenkul Piyasalarında Gelişen Trendler 2011 Raporunda yeni gayrimenkul alımlarında ilk sırada yer aldı."

YAPI RUHSATINDA TÜM ZAMANLARIN REKORU
Geçen yılın konut kredileri açısından da parlak bir dönem olarak geride kaldığına dikkat çeken Işık Gökkaya, en fazla konut kredisi kullanan illerin ise  İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa olduğunu kaydetti. Bir başka çarpıcı gelişmenin ise konut yapı ruhsatlarında yaşandığına işaret eden Gökkaya,  "Yaklaşık yüzde 35'lik artış oldu. Hatta, dördüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre artış, iki kat oldu. Alınan konut yapı ruhsat sayısı 817 bin 92 ile tüm zamanların rekorunu kırdı" dedi.

KONUTTA FAİZ TEDİRGİNLİĞİ
Işık Gökkaya'nın dikkat çektiği noktalardan biri de kredi faizlerindeki yükselişin konut satışlarına yönelik olası etkileri oldu. 2010'da faizlerin ortalamada yüzde 1'in altında seyrettiğini belirten Gökkaya, ancak, 4'üncü çeyrekte düşüşün yerini yükselişe bırakmaya başladığını ifade etti. Konunun önemine dikkat çeken bir diğer isim ise raporu hazırlayan Dr. Can Fuat Gürlesel oldu. Gürlesel, şöyle konuştu: "Faiz artışı, konut kredilerinin genişlemesini yavaşlatabilir. Önümüzdeki çeyrekten  itibaren faiz oranları yüzde 1e yaklaşabilir. Yılın ikinci yarısında bankalar sübvanse etmediği müddetçe mutlaka yüzde 1 ve üzerini görürüz. Bu, konut kredilerinin genişlemesinde yılın ikinci yarısında bir yavaşlama yaratabilir."

GYODER Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel ise Merkez Bankası'nın aldığı kararların konut faiz oranlarına yansımasına ilişkin  olarak, "Bu önlemler konut kredi faizlerini artıracaktır. Konut bir tüketim malı değildir, bir yatırım malıdır, temel ihtiyaçtır. İsteğimiz, bu yeni önlemlerin konut kredilerine uygulanmaması yönündedir" dedi.

2010'DA HANGİ ALANDA NE OLDU
2010'da  758 bin 612 metrekarelik 23 AVM açıldı. Böylece AVM sayısı 261e, kiralanabilir alan büyüklüğü de 6 milyon 285 bin 271 metrekareye ulaştı.
Halka açılan GYO sayısı altı oldu. Böylece borsada işlem gören GYO sayısı 21e ulaşırken, bunların toplam piyasa değeri 7 milyar dolara yükseldi.
Konut kredileri stoku 42 .6 milyar TL'den 60 milyar TLye yükseldi. Kredilerin GSMH'ye oranı ise yüzde 5.18e çıktı.

2010'da en çok kredi stokuna sahip ilk beş il;  22 milyar TL ile İstanbul, 8 .1 milyar TL ile Ankara, 4 .5 milyar TL ile İzmir, 2 .5 milyar TL ile Antalya, 1 .8 milyar  TL ile Bursa oldu.
Yeni ofis yatırımı artışa geçti. Stok 196 bin metrekare artarak 3 milyon 73 bin 24 metrekareye ulaştı. Ancak, kiralama talebi, bu artışı karşılamak açısından sınırlı kaldı.

İSTANBUL SON ÜÇ YILDIR BİRİNCİ
PwC ve ULI isimli uluslararası kuruluşların 33 Avrupa şehri için yapılan araştırmada İstanbul, gelişme öngörüleri açısından 2011'de de tıpkı 2009 ve 2010'da olduğu gibi birinci sırada yer aldı. Yatırım öngörüleri açısından ise 2'nci sırada bulunan kentte mütekabiliyet sorununun aşılması halinde yabancıya satışın büyüyeceği düşünülüyor.