İmar planı kanunu!

İmar planı kanunu!

Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak planlar ile inşa edilecek resmi ve özel bütün yapılar 3194 sayılı Kanunun hükümlerine tabi tutuluyor.

3194 sayılı İmar planı kanunu; yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlıyor.

İMAR KANUNU 

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

AMAÇ 

Madde 1-Bu Kanun, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünün sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.   

KAPSAM 

Madde 2-Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak planlar ile inşa edilecek resmi ve özel bütün yapılar bu Kanunun hükümlerine tabidir.   

GENEL ESAS   

Madde 3- Herhangi bir saha, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılmaz.   

İSTİSNALAR 

Madde 4- 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, bu Kanunun ilgili maddelerine uymak kaydı ile 2960 sayılı İstanbul Boğaziçi Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer özel kanunlar ile belirlenen ya belirlenecek olan yerlerde, bu Kanunun özel kanunlara aykırı olamayan hükümleri uygulanır.   

Türk Silahlı Kuvvetlerine ait hareat, eğitim ve savunma amaçlı yapılar için, bu Kanunun hükümlerinden hangisinin ne şekilde uygulanacağı Milli Savunma Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.   

TANIMLAR   

Madde 5- Kanunda geçen terimlerden bazıları aşağıda tanımlanmıştır.   

Nazım İmar Planı; varsa bölge ve çevre düzenlerine uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının, genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,ulaşım sistemlerini ve problemlerin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.   

Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren palandır.   

Yerleşme Alanı; imar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarının tümüdür.   

İmar Adası: imar planındaki esaslara göre meydana gelen adadır.   

İmar Parseli; imar adaları içerisindeki kadastro parsellerinin İmar Kanunu, İmar Planı ve yönetmelik esaslarına göre düzenlenmiş şeklidir.   

Kadastro Adası; kadastro yapıldığı zaman var olan adadır.   

Kadastro Parseli; kadastro yapıldığı zaman kadastro adaları içinde bulunan mülkiyet tescilli parsellerdir.   

Yapı; karada ve suda , daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.   

Bina; kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır.   

İlgili İdare; belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye, dışında valiliktir.   

Bakanlık;Bayındırlık ve İskan Bakanlığıdır.   

Mücavir Alan; imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve mesuliyeti altına verilmiş olan alanlardır.    

Çevre düzeni planı;    

Ülke ve bölge plan kararlarına uygun olarak konut, sanayi, turizm, ulaşım gibi yerleşme arazi kullanılması kararlarını belirleyen plandır.   

Ayrıca, bu kanunda adı geçen diğer tanımlar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte tarif edilir.   

İKİNCİ BÖLÜM

İmar Planları ile İlgili Esaslar

PLANLAMA KADEMELERİ 

Madde 6-Planlar, kapsadıkları alan ve amaçları arasından; “Bölge Planları”ve “İmar Planları”, imar planları ise, “Nazım İmar Planları” ve “Uygulama İmar Planları” olarak hazırlanır. Uygulama imar planları, gerektiğinde etaplar halinde de yapılabilir.   

HALİHAZIR HARİTA VE İMAR PLANLARI  

           Madde 7-Halihazır harita ve imar planlarının yapılmasında aşağıda belirtilen hususlara uyulur.   

           a) Halihazır haritası bulunmayan yerleşim yelerinin halihazır haritaları belediyeler veya valiliklerce yapılır veya yaptırılır. Bu haritaların tasdik mercii belediyeler ve valilikler olup tasdikli bir nüshası Bakanlığa, diğer bir nüshası da ilgili tapu dairesine gönderilir.   

           b) Son nüfus sayımında, nüfusu 10.000'i aşan yerleşmelerin imar planlarının yaptırılması mecburidir.   

           Son nüfus sayımında, nüfusu 10.000’i aşmayan yerleşmelerde, imar planı yapılmasının gerekli olup olamadığına belediye meclisi karar verir. Mevcut imar planları yürürlüktedir.   

           c) Mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz olması durumunda veya yeni yerleşme alanlarının acilen kullanmaya açılması temin için; belediyeler veya valiliklerce yapılacak mevzi imar planlarına veya imar planı olamayan yerlerde Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelik esaslarına göre uygulama yapılır.   

Haritaların alınmasına ya imar planlarını tatbikatına memur edilen vazifeliler, vazifelerini yaparlarken 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanununun 7’inci maddesindeki selahiyeti haizdirler.   

      PLANLARIN HAZIRLANMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRİLMESİ  

           Madde 8- Planların hazırlaması ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.    

           a) Bölge planları; sosyo-ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve altyapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.   

           b) İmar planları;Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.   

           Belediye ve mücavir alan dışında kala yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptrılır. Valilikçe uygun görüldğü taktirde onaylanarak yürürlüğe girer. Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde bir ay süre ile ilan edilir. bir aylık süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.  

           Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.   

           Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.   

           İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.   

      İMAR BAKANLIĞINDA BAKANLIĞIN YETKİSİ   

           Madde 9- Bakanlık gerekli görülen hallerde, kamu yapıları ile ilgili imar planı ve değişikliklerin, umumi hayata müessir afetler dolayısıyla veya toplu konut uygulaması veya Gecekondu Kanunun uygulanması amacıyla yapılması gereken planların ve plan değişikliklerinin, birden fazla belediyeyi ilgilendiren metropoliten imar planlarının veya içerisinden veya civarında demiryolu, veya karayolu geçen, hava meydanı bulunan veya havayolu veya denizyolu bağlantısı bulunan yerlerdeki imar ve yerleşme planların bir kısmını, ilgili belediyelere veya diğer idarelere bu yolda bilgi vererek ve gerektiğinde işbirliği sağlayarak yapmaya, yaptırmaya, değiştirmeye ve re’sen onaylamaya yetkilidir.   

           Bir kamu hizmetinin görülmesi maksadı ile resmi bina ve tesisler için imar planlarında yer ayrılması veya bu amaçla değişiklik yapılması gerektirdiği taktirde, Bakanlık, valilik kanalı ile ilgili belediye talimat verebilir veya gerekirse imar planının resmi bina ve tesislerle ilgili kısmını re’ sen yapar ve onaylar.   

           Bakanlık birden fazla belediyeyi ilgilendiren imar planlarının hazırlanmasında, kabul ve onaylanması safhasında ortaya çıkabilecek ihtilafları halleder, gerektiğinde re’ sen onaylar.    

           Kesinleşen planlar ile ilgili belediyelere ve valiliklere tebliği edilir. Bu planların uygulanması mecburidir.   

           Re ‘sen yapılan planlardaki değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.  

      İMAR PROGRAMLARI, KAMULAŞTIRMA VE KISITLILIK HALİ 

           Madde 10- Belediyeler; imar planlarını yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu planını tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar. Beş yıllık imar programlarının görüşülmesi sırasında ilgili yatırımcı kamu kuruluşlarının temsilcileri görüşleri esas alınmak üzere Meclis toplantısına katılır. Bu programlar, belediye meclisinde kabul edildikten sonra kesinleşir. Bu program içinde bulunan kamu kuruluşlarına tahsis edilen alanlar, ilgili kamu kuruluşlarına bildirilir. Beş yıllık imar programları sınırları içinde kalan alanlardaki kamu hizmet tesislerine tahsis edilmiş olan yerleri ilgili kamu kuruluşları, bu program süresi içinde kamulaştırırlar. Bu amaçla gerekli ödenek, kamu kuruluşlarının yıllık bütçelerine konulur.   

           İmar programlarında umumi hizmetlere ayrılan yerler ile özel kanunları gereğince kısıtlama konulan gayrimenkuller kamulaştırılıncaya veya umumi hizmetlerle ilgili projeler gerçekleştirilinceye kadar bu yerlerle ilgili olarak diğer kanunlara verilen haklar devam eder.    

      KAMUYA AİT GAYRİMENKULLER   

           Madde 11- İmar planlarında, meydan yol, park, yeşil saha, otopark, toplu taşıma istasyonu, ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili Türk Silahlı Kuvvetlerine ait harekat ve savunma amaçlı yerler hariç Hazine ve özel idareye ait arazi ve arsalar belediye ve valiliğin teklifi, Maliye ve Gümrük Bakanlığının onayı ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeye; belediye ve mücavir alan hudutları dışında özel idareye bedelsiz terk edilir ve tapu kaydı terkin edilir. Ancak bu yerlerin üzerinde bina bulunduğu taktirde, arsası hariç yalnız binanın hali hazır kıymeti için takdir edilecek bedel ödenir. Bedeli ve ödenme şekli taraflarca tespit olunur.   

           Bu suretle maledilen arazi ve arsalar belediye veya özel idare tarafından satılamaz ve başka bir maksat için kullanılamaz. Bu hususta tapu kütüğünün beyanlar hanesine gerekli şerh konur.   

           Bu yerlerin kullanış şekli, yeni bir imar planıyla değiştirilip özel mülkiyete konu olabilecek hale getirildiği taktirde, bu yerler devir alınan idareye belediye veya özel idarece aynı usulle iade edilir. Buna aykırı davranışı sabit olan ilgililer şahsen sorumludur. Bu terkinler hiçbir şekilde resim, harç ve vergiye tabi değildir.   

           Hazırlanan imar planı sınırları içindeki kadastral yollar, meydanlar ile meralar, imar planının onayı ile bu vasıflarını kendiliğinden kaybederek, onaylanmış imar planı kararı ile getirilen kullanma amacına konu ve tabi olunurlar.   

      CEPHE HATTI 

           Madde 12- İmar planlarında gösterilen cephe hattından önde bina yapılamaz. Herhangi bir arsanın cephe hattının gerisinde kalan kısmı, plan ve yönetmelik esaslarına uygun bina yetmiyorsa, beş yıllık imar programı içinde olup olamadığına göre, 10 uncu maddede belirtilen müddetler içerisinde 18 inci madde hükümleri tatbik edilmediği veya başka bir şekilde halline imkan bulunmadığı taktirde mal sahibinin yazılı müracaatı üzerine, bu arsanın tamamı ilgili idarelerce kamulaştırılır.   

      İMAR PLANINDA UMUMİ HİZMETLERE AYRILAN YERLER   

           Madde 13- Resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, Pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılan alanlarda inşaata ve mevcut bina varsa esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmez. Ancak imar programına alınıncaya kadar mevcut kullanma şekli devam eder.   

           İmar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödenmesi durdurulur. Kamulaştırmanın yapılması halinde durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisi, kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödenir. Birinci fıkrada yazılı yerlerin kamulaştırma yapılamadan plan değişikliği ile kamulaştırmayı gerektirmeyen bir maksada ayrılması halinde ise durdurma tarihinden itibaren geçen sürenin emlak vergisini mal sahibi öder.   

           Ancak, parsel sahibi, imar planlarının tasdik tarihinden itibaren beş yıl sonra müracaat ettiğinde imar planında meydana gelen değişikliklerden ve civarın özelliğinden dolayı okul, cami ve otopark sahası ve benzeri umumi hizmetlere ayrılan alanlardan ilgili kamu kuruluşlarınca yapımından vazgeçildiğinde dair görüş alındığı taktirde, tüm belirli çerçevedeki nüfus, yoğunluk ve donanım dengesini yeniden irdeleyerek hazırlanacak yeni imar planına göre inşaat yapılır. Bu kanunun yayımı tarihinden önce yapılan imar planlarında, bahsedilen beş yllık süre bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren geçerlidir.   

           Onaylanmış imar planlarında, birinci fıkrada yazılı yerlerdeki arsa ve arazilerin, bu Kanunda öngörülen düzenleme ortaklık payı oranı üzerindeki miktarların mal sahiplerince ilgili idarelere bedelsiz olarak terk edilmesi halinde bu terk işlemlerinden ayrıca emlak alım ve satım belgesi alınmaz.   

      İRTİFAK HAKLARI   

           Madde 14- Belediye ve valilikler, imar planlarının uygulanması sırasında, bir gayrimenkulün tamamını kamulaştırmadan o yerin muayyen saha, yükseklikteki ve derinliğindeki kısmı üzerinde kamu yararı amacıyla irtifak hakkı tesis edebilir.   

           Belediyeler veya valilikler, mümkün olan yer ve hallerde mal sahibinin muvaffakiyetiyle, bedelsiz irtifak hakkı verme karşılığında, bedelsiz irtifak hakkı tesis edebilir.   

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İfraz ve Tevhid İşleri

      İFRAZ VE TEVLİD  

           Madde 15-İmar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının ifrazına veya tevhidine izin verilmez.   

           İmar parselasyon planı tamamlanmamış olan yerlerde yapılacak ifraz veya tevhidin bu planlara uygun olması şarttır.   

           İmar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların, asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri yönetmelikte belirtilen esaslara göre tespit edilir.   

           İmar planı dışında kalan alanlarda yönetmeliklerde tayin edilecek miktarlardan küçük ifrazlara izin verilmez.   

      TESCİL VE ŞÜYUUN İZALESİ  

           Madde 16-Belediye ve mücavir alan hudutları içindeki gayrimenkullerin re’ sen veya müracaat üzerine tevhid veya ifrazı, bunlar üzerinde irtifak hakkı tesisi veya bu hakların terkini, bu Kanun ve yönetmelik hükümlerine uygunluğu belediye encümenleri veya il idare eden kurullarınca onaylanır.   

           Onaylama işlemi, müracaatların belediyelere veya valiliklere intikalinden itibaren en geç 30 gün içinde sonuçlandırılır ve tescil veya telkini için 15 gün içinde tapuya bildirilir.   

           Tapu idaresi, tescil veya terkin işlemini bir ay içinde sonuçlandırmak zorundadır.   

           Bu Kanun hükümlerine göre şüyulandırılan gayrimenkulleirn sahipleri ilgili idarenin tebligi tarihinden itibaren altı ay içinde aralarında anlaşamadıkları veya şüyuun izalesi için, mahkemeye müracaat edilmediği takdirde ilgili idare hissedarmış gibi, şüyuun izalesi davası açılabilir.   

           Tarafların rızası veya mahkeme kararı ile şüyuun izalesi ve arazi taksimi da yukarıdaki hükümlere tabidir.   

      KAMULAŞTIRMADAN ARTA KALAN KISIMLAR  

           Madde 17- Belediye veya valilik, kendi malı olan veya imar planlarının tatbiki sonucu kamulaştırmadan artan parçalarla, istikameti değiştirilen veya kapanan yol ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olamayan parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle satmak, gayrimenkul sahiplerinin yola giden yerlerden dolayı taahhuk edilen bedele satın almaktan imtina ederse, şüyulandırıp satmak suretiyle imar planına uygunluğu temin eder.   

           Bunlardan müstakil inşaata elverişli olanları, kamu yararı için, belediye veya valiliklerce yeri alınan şahısların muvafakatları halinde istihkaklarına karşılık olarak bedel takdiri ve icabında denlik temini suretiyle değiştirmeye belediye ve valilik yetkilidir.   

           Ayrıca belediye veya valilikler ile şüyulu olan müstakil inşaat yapmaya müsait bulunan imar parsellerinde, belediye veya valilikler hisselerini parselin diğer hissedarlarına bedel takdiri suretiyle satmaya, ilgililer satın almaktan imtina ederse, şüyuun izalesi suretiyle sattırmaya yetkilidir.   

           Bu maddeye göre bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılır.   

      ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ   

           Madde 18- İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re’ sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.   

           Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında “düzenleme ortaklık payı” olarak düşünülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuzbeşini geçemez.   

           Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan yerlerin ihtiyacı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, cami ve karakol gibi umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarda kullanılamaz.   

           Düzenleme ortaklık paylarını toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü edilen umumi hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu taktirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile tamamlanır.   

           Herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.   

           Bu fıkra hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme ortaklık payı alınamaz. Ancak, bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez.   

           Bu düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenleme ortaklık payı alanlarından, bu düzenleme sebebiyle ayrıca değerlendirme resmi alınmaz.   

           Üzerinde bina bulunan hisseli parsellerde, şuyulanma sadece zemine ait olup, şuyun giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır.   

           Düzenleme sırasında, plan ve mevzuata göre muhafazasında mahzur bulunmayan bir yapı, ancak bir imar paseli içine bırakılabilir. Tamamının veya bir kısmının plan ve mevzuat hükümlerine göre muhafazası mümkün görülmeyen yapılar ise, birden fazla imar parseline de rastlayabilir. Hisseli veya bir kaç parsel üzerinde kalan yapıların bedelleri, ilgili parsel sahiplerince yapı sahibine ödenmedikçe ve aralarında başka bir anlaşma temin edilmedikçe veya şuyuu giderilmedikçe, bu yapıların eski sahipleri tarafından kullanılmasına devam olunur.   

           Bu maddede belirtilen kamu hizmetlerine ayrılan yerlere rastlayan yapılar, belediye veya valilikçe kamulaştırılmadıkça yıktırılamaz.   

           Düzenlenmiş arsalarda bulunan yapılara, ilgili parsel sahiplerinin muvafakatları olmadığı veya plan ve mevzuat hükümlerine göre mahzur bulunduğu taktirde, küçük ölçüdeki zaruri tamirler dışında ilave, değişiklik ve esaslı tamir izni verilemez. Düzenlemeye tabi tutulması gerektiği halde, bu madde hükümlerinin tatbiki mümkün olamayan hallerde imar planı ve yönetmelik hükümlerine göre müstakil inşaata elverişli olan kadastral parsellere plana göre inşaat ruhsatı verilebilir.   

           Bu maddenin tatbikinde belediye veya valilik, ödeyecekleri kamlaştırma bedeli yerine ilgililerin muvafakatı halinde kamulaştırılması gereken yerlerine karşılık, plan ve mevzuat hükümlerine göre yapı yapması mümkün olan belediye veya valiliğe ait sahalardan yer verilebilir.    

           Veraset yolu ile intikal eden, bu Kanun hükümlerine göre şüyulandırılan, Kat Mülkiyeti Kanunu uygulaması, tarım ve hayvancılık, turizm, sanayi ve depolama amacı için yapılan hisselendirmeler ile cebri icra yolu ile satılanlar hariç imar planı olamayan yerlerde her türlü yapılaşma amacıyla arsa ve parselleri hisselere ayıracak özel parselasyon planları, satış vadi sözleşmeleri yapılamaz.   

      PARSELASYON PLANLARININ HAZIRLANMASI VE TESCİLİ   

           Madde 19-İmar planlarına göre parselasyon planları yapılıp, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra yürürlüğe girer. Bu palanlar bir ay müddetle ilgili idarede asılır. Ayrıca mutat vasıtalarla duyurulur. Bu sürenin sonunda kesinleşir. Tashih edilecek planlar hakkında da hüküm uygulanır.   

           Kesinleşen parselasyon planları tescil edilmek üzere tapu idaresine gönderilir. Bu idareler ilgililerin muvaffakatı aranmaksızın, sicilleri planlara göre re’ sen tanzim ve tesis ederler.   

           Bir parsel üzerinde birden fazla bina ve tesislerin yapımı gerektiğinde (Kooperatif evleri, siteler, toplu konut inşaatı gibi)imar parselasyon planları ifraza gerek kalmadan bu ihtiyacı karşılayacak şekilde düzenlenir veya değiştirilir veya burada, talep halinde, kat mülkiyeti kanunu hükümleri uygulanır.   

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yapı ve Yapı ile İlgili Esaslar

      YAPI 

           Madde 20- Yapı    

           a)Kuruluş veya kişilerce kendine ait tapusu bulunan arazi, arsa veya parsellerde,   

           b)Kuruluş veya kişilerce, kendisine ait tapusu bulunmakla beraber kamu kurum ve kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis belgeleri ile    

           İmar planı yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabilir.   

      YAPI RUHSATİYESİ   

           Madde 21-Bu kanun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ıncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarından  yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir.  

           Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. Bu durumda;bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa ve nitelik değiştirmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz.   

           Ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhı tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin hususiyetine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilat ve tamiratlar ruhsata tabi değildir.    

           Belediyeler veya valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya ve kaplamaları ile çatının malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir. Bu kanun yürürlüğe girmeden önce yapılmış olan yapılarda bu hükme tabidir.   

      RUHSAT ALMA ŞARTLARI  

           Madde 22- Yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edilir. Dilekçeye sadece; tapu(istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge) , mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesi gereklidir.   

           Belediyeler veya valiliklerce veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarınca ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.   

           Eksik ve yanlış olduğu taktirde, müracaat tarihinden itibaren on beş gün içinde müracaatıyla ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. Eksi ve yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç on beş gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.   

      GELİŞTİRME ALANINDA YAPI RUHSATI  

           Madde 23- İskan hudutları içinde olup da, imar planında beldenin inkişafına ayrılmış bulunan sahalara her ne şekilde olursa olsun, yapı izni verilebilmesi için;   

           a)Bu sahaların imar planı esaslarına ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak parselasyon planlarının belediye encümeni veya il idare kurulunca tastik edilmiş bulunması,   

           b) Plana ve bulunduğu bölgenin şartlarına göre yolların, pis ve içme suyu şebekeleri gibi teknik altyapının yapılmış olması,  

           şarttır.  

           Ancak, bunlardan parselasyon planları tasdik edilmiş olmakla beraber yolu, pis ve içme suyu şebekeleri gibi teknik alt yapısı henüz tamamlanmamış olan yerlerde ilgili idarenin izni halinde ve ilgili idarece hazırlanacak projeye uygun olarak yaptırılanlara veya parselleri hizasına rastlayan ve yönetmelikte belirtildiği şekilde hissesine düşen teknik alt yapı bedelini %25 peşin ödeyip geri kalan %75 ini alt yapı hizmetlerinin ilgili idaresince tamamlanacağı tarihten en geç altı ay içinde ödemeyi taahhüt edenlere de yapı ruhsatı verilir. Kanalizasyon tesisinin yapı bitirilip kullanılmaya başlanacağı tarihe kadar yapılmaması halinde, fosseptik veya benzeri geçici tesis yaptırılması yoluna gidilir.Bu yapılmadığı taktirde yapıya kullanma izni verilemez. Ana tesis yapıldığı yapı sahibi veya sahipleri lağım ayaklarını bu tesise bağlamaya mecburdurlar.   

           Toplu mesken alanlarında, ilgili şahıs veya kurumlarca ilgili idarenin izni ile bütünü inşa ve ikmal edilen teknik atlyapının iki tarafındaki diğer parsellerin sahiplerinden, kendi parsellerine isabet eden bedel almadıkça, kendilerine yapı ruhsatı verilmez.   

           Toplu mesken alanlarında, ilgili şahıs veya kurumlarca yapılaşmışsa belediyece altyapı hizmetleri nedeniyle hiçbir bedel alınamaz.   

           Alınan bu paralar teknik altyapı yaptıranlara veya bu meblağı önceden ilgili idareye ödeyenlere aynen geri verilir.    

           Şu kadar ki, bir yolun iki tarafındaki parsel sahipleri bahis konusu yol bedellerini ve bir kanalizasyon şebekesinden istifade den veya etmesi gereken parsel sahipleri teknik alt yapı bedellerini ilgili idareye vermedikçe ilgili idarenin bu tesisleri inşa ve ikmal mecburiyeti yoktur.   

           Mevcut binalarda esaslı değişiklik ve ilaveler yapılması da bu madde hükümlerine bağlı olmakla beraber, bunların tamirleri için yukarıdaki şartlar aranmaz.   

           Bu maddenin tatbikinde 6183 Sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri tatbik olunur. Tatbikatla ilgili diğer hususlar imar yönetmeliğinde belirtilir.   

           İmar planları ilke kararları ile yoğunluk ve yapı düzeninde düzeltme ve yenile getirilen yerleşik alanlardaki uygulamada mevcut şehirsel teknik ve sosyal altyapının tevsii ya da yenilenmesi gereken durumlarda, şehirsel hizmetlerin yerine getirilmesiyle ilgi olarak kanunlarda belirtilen katılma payları bu hizmetlerden yararlanacak arsa, yapı yada bina sahiplerinden usulünce alınır.   

           İmar planlarında meskun saha olarak belirtilen yerlerde ise, gayri menkul sahiplerince pis sus mecralarının, yapının bulunduğu sokaktaki lağım şebekesine veya varsa umumi fosseptiğe bağlanması, lağım şebekesi veya umumi fosseptik olmayan yerlerde mahalli ihtiyaç ve vesaite göre ilgili idarece verilecek esaslar dahilinde gayrimenkulün içinde, lüzumlu tesisatın yapılması mecburidir. Bu bağlantılar mal sahibi tarafından ilgili idareceyapılacak tebligatla verilecek müddet zarfında yaptırılmadığı taktirde ilgili idare tarafından yıktırılır.   

      YEMİNLİ SERBEST MİMARLIK VE MÜHENDİSTLİK BÜROLARININ KURULUŞU, YETKİ ALANLARI VE  

           SORUMLULUKLARI   

           Madde 24-Bu kanunun dördüncü bölümünde öngörülen yapı ruhsasiyesi ile ilgili görevler, gerektiğinde Bakanlıkça belirlenecek belediyelerde ve illerde, belediye ve valiliklerin yanısıra yürütmek üzere kurulacak yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarına verilir.   

           Yeminli serbest mimarlık ve mühendislik büroları, en az oniki yıllık fiili meslek tecrübesi olan inşaat mühendisi ve mimarlar tarafından kurulabilir.    

           Nüfus ve iş yoğunluğunun fazla olduğu il ve ilçelerde birden çok yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürosu kurulması bakanlığın müsaadesine bağlıdır.   

           Bir ilçede iş azlığı sebebiyle yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürosu kurulamadığı veya kurulmuş büro kapandığı taktirde, çevre ilçelerden bir yetkili büro, Bakanlıkça görevlendirilebilir.   

           Yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarına inşaatın durdurulması veya yıktırılması görevleri verilemez. Bu bürolar ve görevlileri imar planı ve proje hazırlayamazlar. Fenni sorumluluk üstlenemezler, müşavirlik ve müteahhitlik yapamazlar.   

           Bu Kanunda yetki ve görev verilen yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik büroları elemanları, bu görevlerini ifa ederken Devlet memuru sayılırlar. İşledikleri suçlar dolayısıyla Devlet memurur gibi cezalandırılırlar. Ayrıca bu suçları işleyen büro sahibinin ise büroları kapatılır; bir daha büro açamazlar. suçu işleyen büroda çalışan görevliler ise; bunlar bu çeşit bürolarda bir daha görev alamazlar  

           Yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarının görev sürelerinin tespiti ve denetimi Bakanlığa aitir.   

      YEMİNLİ SERBEST MİMARLIK VE MÜHENDİSTLİK BÜROLARININ SINIFLANDIRILMASI   

           Madde 25- Yeminli serbest mimarlık ve mühendislik büroları 4 sınıfa ayrılır.   

           Birinci, ikinci, ve üçüncü sınıf yeminli serbest mimarlık ve mühendislik büroları, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin mütalası alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca, dördüncü sınıf yeminli serbest mimarlık ve Mühendislik büroları Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca resen sınıflandırılır.   

           Bu sınıflandırma, her büronun yetki çevresi içindeki nüfus yoğunluğu ile işin teknik niteliği esas tutulur.   

           Bayındırlık ve İskan Bakanlığı her iki yılda bir büroların durumunu inceleyerek, yeniden yapacağı sınıflandırmayı Resmi Gazete ile ilan eder.   

           Yeni sınıflandırma ilan oluncaya kadar, eski sınıflandırmaya göre uygulama yapılır.   

      KAMUYA AİT YAPI VE TESİSLER İLE SANAYİ TESİSLERİNDE RUHSAT  

           Madde 26-Kamu kurum ve kuruşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsisi edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilebilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verilir.   

           Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılara ; belediyeden alınan imar durumuna, kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyularak projelerin kurumcularına tasdik edildiği, statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine veya valiliklere yazı ile bildirildiği taktirde, 22 nci maddede sayılan belgeler aranmadan yapı ruhsatı verilir.   

           Her türlü sanayi kuruluşuna, varsa bölge planı ve imar planına göre, planı olmayan yerlerde ise, valilikçe verilen ön izinden sonra avan projesine göre belgeleri inceleyerek belediye, valilikler veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarınca ruhsat verilir.   

      RUHSATA TABİ OLMAYAN YAPILAR VE UYGULAYACAKLARI ESASLAR  

          Madde 27-İmar planına göre toplam inşaat alanı, bodrum kat hariç 1.000 metrekare, saçak yüksekliği 6.50 metre ve bir bodrum ile iki katı aşmayan binalarda; belediye veya valilikler veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarından ruhsat alınması mecburiyeti yoktur. Yapı sahibi inşaata başladığını ilgili idareye bir dilekçe ile bildirir. Bu dilekçede proje ve eklerine uygun bina yapılacağını ve fenni mesuliyetin tefekkül edilmiş olduğunu belirtmek ve harç ile vergileri yatırmış bulunduğunu gösterir belgeleri aynı dilekçeye eklemek zorundadırlar. Ayrıca dilekçeye inşaatı yapılacak binanın projesi ekler, belediye kendisine müracaat edildiğine dair bir belge verir.   

           Ruhsata tabi olmama yapı sahibini ve fenni mesulünü imar planına ve mevzuata aykırı yapı yapma mesuliyetinden ve mükellefiyetinden kurtaramaz.   

           Yapı mevzuata ve plana aykırı yapıldığı taktirde belediye veya valiliklerce o andaki inşat durumu tespit edilir ve derhal mühürlenerek durdurulur. Durdurma yapı tatil zaptının yapı yerine asılması ile yapı sahibine tebliği edilmiş sayılır. Bu tarihten itibaren yapı sahibi yapıyı onbeş gün içinde mevzuata uygun hale getirmek zorundadır. Mevzuata uygun hale getirilmediği veya mühürlenmiş inşaata devam edildiği taktirde belediye encümeni veya belediye sınırları dışında il idare kurulu kararı ile yapının mevzuata aykırı derhal yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.   

           Belediye ve mücavir alanlar dışında köy nüfusuna kaytlı ve köyde sürekli otranların köy yerleşik alanlar ve civarında ve mezarda yaptıracağı konut, hayvanclık veya tarımsal amaçl yapılar için inşaat ve iskan ruhsatı aranmaz. Ancak, yapının fen ve sağlık kuralarına uygun olması ve muhtarlıktan izin alınması gerekir.   

      FENNİ MESULLER VE MESULİYETLERİ İLE MÜTEAHHİT SİCİLLERİ  

           Madde 28- Yapının fenni mesuliyetini üzerine alan meslek mensupları yapıyı ruhsat ve eklerine uygun olarak yaptırmaya, ruhsat ve eklerine aykırı yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ruhsatı veren belediye veya valiliklere .veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarına bildirmeye mecburdurlar. Bu ihbar üzerine 32 nci maddeye göre işlem yapılır.   

           Yapının nev’ine, ehemmiyetine ve büyüklük derecesine göre proje ve eklerinin tanziminin ve inşaatın kontrolünün 38 inci maddede belirtilen meslek mensupların yaptırılması mecburidir.   

           Yapının, fenni mesuliyetini üzerine almış olan meslek mensubu, bu vazifeden çekildiği taktirde, tatil günleri hariç, üç gün içinde, mucip sebepleriyle birlikte keyfiyeti yazılı olarak ilgili idareye bildirmekle mükelliftir, aksi taktirde kanunu mesuliyetten kurtulamaz.   

           Fenni mesuliyetin herhangi bir sebeple istifası halinde istifa tarihinden önce yapılan işlerde sorumluluğu devam eder.   

           Fenni mesuliyeti üzerine alanın istifa veya ölümü halinde başka ir meslek mensubu fenni mesuliyeti deruhde etmedikçe yapının devamına müsaade edilmez.   

           Belediye ve mücavir alan sınırları içinde özel inşaat yapan müteahhitlerin sicilleri belediyelerce, bu hudutlar dışında özel inşat yapanların sicilleri de valiliklerce tutulur.   

      RUHSAT MÜDDETİ    

           Madde 29-Yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetleriyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği taktirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış inşatlarda müktesep haklar saklıdır.   

           Ruhsat yenilenmesi ve plan tadili sırasında ayrıca harç alınmaz. Ancak inşaat sahasında artış, bağımsız bölümlerin brüt alanında veya niteliğinde değişme olması halinde yeniden hesaplanacak harçtan evvelce ödenen harç tutarı tenzil edilir. Teni durumda hesaplanan harç tutarında hesaplama olması halinde iade yapılmaz. Diğer kanunlardaki muafiyet hükümleri saklıdır.   

           Ruhsat ve eklerin yapı yerinde bulundurulması mecburidir.   

      YAPI KULLANMA İZNİ   

           Madde 30- Yapı tamamen bittiği taktirde tamamının kısmen kullanılması mümkün kısımları tamamlandığı taktirde bu kısımların kullanılabilmesi için, inşaat ruhsatını veren belediye, valilik veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürolarından; 27 inci maddeye göre ruhsata tabi olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise ilgili belediye ve valilikten izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur görülmediğinin tespiti gerekir.   

           Belediyeler, valilikler veya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik büroları mal sahiplerin müracaatlarını en geç otuz gün içinde neticelendirmek mecburiyetindedir. Aksi halde bu müddetin sonunda yapının tamamını veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır.    

           Bu maddeye göre verilen izin yapısı sahibinin kanuna, ruhsat ve eklerine riayetsizlikten doğacak mesuliyetten kurtarmayacağı gibi her türlü vergi, resim ve harç ödeme mükellefiyetinden kurtaramaz.   

      KULLANMA İZNİ ALINMIŞ YAPILAR   

           Madde 31-İnşaatın bitme günü, kullanma iznini verildiği tarihtir. Kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılar izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerden faydalandırılmazlar. Ancak, kullanma izni alan bağımsız bölümler bu hizmetlerden istifade ettirilir.   

      RUHSATSIZ VEYA DUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI OLARAK BAŞLANAN YAPILAR   

           Madde 32- Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç, ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulceveya yeminli serbest mimarlık ve mühendistlik bürosunca tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.   

           Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır.   

           Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister.   

           Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı veya yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.   

           Aksi taktirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.   

      UMUMİ HİZMETLERE AYRILAN YERDE MUVAKKAT YAPILAR   

           Madde 33- İmar planında bulunup da müracaat gününe beş yıllık imar programına dahil olamayan yerlerde, plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunan veya 18 inci madde hükümleri tatbik olunmadan normal şartlarda yapı izni verilmeyen veya 13 üçüncü maddede belirtilen hizmetlere ayrılmış olan ve haklarına bu bu madde hükmünün tatbiki istenen parselde üzerine yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında sahiplerinin istekleri üzerine belediye encümeni veya il idare kurulu kararıyla imar planı tatbikatına kadar muvaffak inşaat veya il idare kurulu kararıyla imar planı tatbikatına kadar muvaffak inşaat veya tesisata müsaade edilir ve buna dayanılarak usulüne göre yapı izni verilir.   

           Bu gibi hallerde verilecek müddetin on yıl olması, yapı izni verilmezden önce belediye encümeni veya il idare kurulu kararının gün ve sayısının on yıllık müddet için muvaffak inşaat veya tesisat olduğunun, lüzumlu ölçü ve şartlarla birlikte tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir. Muvakkatlık müddeti tapu kaydına şerh verildiği günden başlar.   

           Birinci fıkrada sözü geçen bir parselde, esasen kullanılabilen bir bina varsa bu parsele yeniden inşaat ve ilavele yapılmasına izin verilmeyeceği gibi, birden fazla muvaffakat yapıya izin verilen yerlerde dahi bu yapıların ölçüleri toplam yönetmelikte gösterilen miktarları geçemez. Bu maddenin tatbikinde kadastral parsel de bu imar parseli gibi kabul olunur.   

           Plan tatbik olunurken, muvaffak inşaat veya tesisler yıktırılırlar. On yıllık muvakkatlık müddeti dolduktan sonra veya on yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde muvakkat bina ve tesislerin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre takdir olunacak bedeli sahibine ödenir.   

      İNŞAAT, TAMİRAT VE BAHÇE TANZİMİ İLE İLGİLİ TEDBİRLER VE MÜKELLEFİYETLER   

           Madde 34- İnşaat ve tamiratın devamı ve bahçelerin tanzim ve ağaçlandırılması sırasında yolun ve yaya kaldırımlarının, belediye veya valiliklere ve komşulara ait yerlerin işgal edilmemesi ve buralardaki yeraltı ve yerüstü tesislerinin tahrip olunmaması ve bunlara zarar verilmemesi, taşıt ve yayaların gidiş ve gelişinin zorlaştırılmaması, yapı, yol sınırına üç metre ve daha az mesafede yapıldığı taktirde her türlü tehlikeyi önleyecek şekilde yapı önünün tahta perde veya münasip malzeme ile kapatılması v ve geceleri aydınlatılması mecburidir.    

           Yapı, yol kenarına yapıldığı takdirde idarece takdir edilecek zaruri hallerde yaya kaldırımlarının bir kısmını işgaline yayalar için uygun geçiş sağlamak ve yukarıdaki tedbirler alınmak şartıyla müsaade olunabilir.   

           Bu gibi hallerde mülk sahibi veya inşaatı deruhte eden kişi veya kuruluşların sahipleri gelip geçenlere zarar vermeyecek ve tehlikeyi önleyecek tedbirleri alırlar.   

           Zemin katlarda, dükkan yapılmasına müsaade edilen yapılarda yaya kaldırımı ile aynı seviyedeki ön bahçeleri yayaya açık bulunduracak, yayaların can emniyetini tehlikeye düşürecek duvar ve manialar yapılamaz.   

           Bu gibi yerlerde ve parsel hudutlarına merpen yapılması zaruri hallerde rıht yüksekliği 0.15 metreden fazla olamaz.   

      BİNA ÖN CEPHE HATTI İLE YOL ARASI VE TABİİ ZEMİNİN KAZILMASI   

           Madde 35- Binaların zemin seviyesi altında kat kazanmak maksadıyla, bina cephe hattından yola kadar olan kısmında, zemin kazılarak yaya kaldırımının seviyesinin altına düşürülmesine müsaade edilemez.   

           Her ne sebeple olursa olsun evvelce ön bahçeleri yaya kaldırımını seviyesinden 0.50 metreden daha aşağıda teşekkül etmiş bulunan bu gibi arsaların sahipleri, gelip geçenlerin emniyetini temin etmek üzere, yol kenarına yönetmelikte belirtilen veya civarın karakterine göre ilgili idarece tespit edilen şekilde bahçe duvarı veya parmaklık yapmaya ve gereken emniyet tedbirlerini almaya mecburdurlar.   

      KAPICI DAİRELERİ VE SIĞINAKLAR  

           Madde 36- Kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması mecburiyeti olan binalarda, bu dairelerin yönetmelikte belirtilen şart ve ölçüleri havi bulunması lazımdır.   

           Kapıcı daireleri anabina içinde olabileceği gibi, nizamlara, fen ve sağlık şartlarına aykırı yapılmamak, brüt 40 metrekareyi geçmemek şartı ile bahçenin herhangi bir yerinde müştemilat binaları içerisinde de tertiplenebilir.   

           Bekçi, bahçevan, kaloriferci gibi müstahdemin ikametine yer ayrılması halinde bu yerlerde de aynı şartlar aranır. 29 ve 30 uncu maddelerdeki hükümler bu maddede sözü geçen daireler hakkında da uygulanır.   

           Nerelerde ve hangi binalarda kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması gerektiği imar yöntemlerinde gösterilir.   

OTOPARKLAR  

Madde 37-İmar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar gözünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılır.   

Otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edilmedikçe yapı izni, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmez.   

Kullanma izni alındıktan sonra otopark yeri, plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilmez. Bu fıkra hükmüne aykırı hareket edildiği taktirde, ilgili idarece yapılacak tebligat üzerine en geç üç ay içerisinde  bu aykırılık giderilir. Mülk sahibi tebligata rağmen müddeti içerisinde gerekli düzeltmeyi yapmaz ise, belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile bu hizmet ilgili idarece yapılır ve masrafı mal sahibinden tahsil edilir. 

İmar planı sorgulama!

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com